به گزارش خبرنگار گروه دین و اندیشه خبرگزاری شبستان: آخرین روز از پاییز هزار رنگ از راه رسید و سنت دیرینه جشن شب یلدا که هزاران سال است میان خانواده‌های ایرانی برای خداحافظی از پاییز و درود به نخستین روز زمستان برگزار می‌شود؛ جان دوباره و ولوله خاصی را در کوی و برزن ایجاد کرده است؛ تو گویی این یک دقیقه بیشتر که واسطه نام گرفتن شب یلدا به عنوان بلندترین شب سال شده است از یک طرف مروج صله رحم میان خانواده و اقوام شده و از سوی دیگر با ورود موج رفتارهای نادرستی که سبب شیوع و ترویج فرهنگ تجمل‌گرایی شده باعث ایجاد پدیده تلخی چون رقابت و به اصلاح خودمانی چشم و هم چشمی شده است؛ چه بسا همین طرز نگاه غلط باعث شده تا افراد در این ایام به دوندگی بیفتند تا بتوانند خود را به درجه‌ای قابل قبول بین دوستان و آشنایان برسانند و به قول معروف آبروداری کرده و مهمانی‌شان خوب به نظر بیاید.
اما سوال اینجاست که مگر چه قدر ارزش دارد؟ اصل برگزاری شب یلدا تازه شدن دیدارها و یک مهمانی خودمانی و خانوادگی بوده و هست؛ اما به هزار و یک دلیل از جمله مُدسازی‌های غیرمتعارف توسط بسیاری از بلاگرهای اینستاگرامی، این شب تبدیل به یک کابووس برای برخی خانواده شده است؛ از چند روز قبل و حتی برخی از چند هفته قبل شروع به تهیه ملزومات این شب می‌کنند و البته ملزومات شاید کمترین وصف و واژه باشد، بهتر است بگوییم شروع به جمع‌آوری آذوقه برای شب یلدا می‌کنند تا مبادا از کاروان عقب بیفتند و در تصاویری که در اینستاگرام و سایر شبکه‌های مجازی به نمایش می‌گذارند کم و کسری از سایرین داشته باشند ... .
قطعا چنین رویکردی بر اساس فرهنگ اسلامی ایرانی کشور ما یک آسیب جدی است؛ گویی برخی اقشار چشم به روزی و دست مردم دیگر دارند در حالی که سطح زندگی هر خانواده با دیگری متفاوت است و قرار نیست همه اقشار جامعه مثل هم زندگی کنند؛ همان‌طور که هیچ دو انسانی از نظر فکر و ایده مثل یکدیگر نیستند، سطح زندگی افراد جامعه نیز مانند هم نیست؛ در نتیجه فشار آوردن به خانواده‌ها در حالی که فرد در شرایط اقتصادی ضعیفی به سر می‌بَرد کار درستی نیست و از سوی دیگر تجملات و ترویج زندگی مبتنی بر فخرفروشی صد البته بدتر است؛ شاید بتوان هر کدام از این دو رویکرد را ذیل نگاه صفر و صَدی و تحمیلی دانست که فرهنگِ مجازی در روزگار کنونی به خانواده‌ها وارد کرده است.
این در حالی است که حتی با اندکی تامل در سیره پیامبر (ص) و اهل‌بیت (ع) می‌بینیم که آن بزرگواران نَه تنها در گفتار بلکه در عمل همواره سفارش کرده‌اند که از نگاه کردن به زندگی دیگران و حسرت خوردن نسبت به زیست دیگری بپرهیزید، چنانکه پیامبر گرامی اسلام فرمود: «مَن نَظرَ إلی ما فی أیْدی النّاسِ طالَ حُزنُهُ، و دامَ أسَفُهُ» (هر که چشمش به دست مردم باشد، اندوهش دراز و افسوسش پایدار شود)؛ حال بیاییم و اندکی بنگریم که چه‌قدر در این ایام و البته سایر مناسبت‌ها تلاش کرده‌ایم که در این همسان‌سازیِ تحمیلیِ زندگی‌ها که ناشی از همان اصطلاح معروف و خودمانیِ چشم و هم چشمی است دوری کنیم و مطابق سخن و سیره نبوی حرکت کنیم.
در این میان ممکن است برخی در برابر آنچه که ما اینجا بیان کرده و حتی شاهد مثال برایش آوردیم و از سوی دیگر حتی نگاه دین مبین اسلام و حضرت رسول (ص) را مطرح کردیم، این جمله معروف را که این روزها همه می‌شنویم به زبان بیاورند: «اگر چنین و چنان نکنیم آن وقت مردم چه خواهند گفت!؟»؛ یا حتی برخی ممکن است فقط خواننده این مطالب باشند اما همواره حسرت در اعماق وجودشان رسوخ کرده باشد اعم از اینکه از اقشار متمول، متوسط یا ضعیف جامعه باشند؛ گویی برخی همواره و در هر شرایطی خسرت‌خور زندگی این و آن هستند؛ بنابراین به جا خواهد بود که در پاسخ این افراد اشاره‌ای به این روایت داشته باشیم تا شاید آرامِ دلهای بی‌قرارشان واقع شود:
حضرت ابا عبد اللَّه (ع) به «حمران بن اعین» فرمود: (ای حمران به کسی بنگر که پایین‌تر از تو است نه آنکه از حیث روزی و رزق بالاتر از تو می باشد زیرا این سبب می‌شود که به آنچه به تو داده شده قانع گشته و شایستگی پیدا کنی برای این که پروردگارت بیش از آن به تو اعطاء کند).
با در نظر گرفتن آنچه که اشاره شد، هیچ‌چیز در این یک‌دقیقه بلندتر از سایر شب‌های سال موسوم به شبِ یلدایِ باستانیِ ایرانیان، خوشایندتر از این نیست که کینه‌ها را از دلها بزداییم و صله رحم داشته باشیم و اگر شرایط فراهم بود به دیدار بزرگترها و اقوام برویم و یک دورهمی ساده برگزار کنیم؛ اگر امکانش نبود در کنار عزیزانمان بنشینیم و خدا را بابت بودن‌شان شکرگذار باشیم و این بودن و حضور آنها را غنیمت بدانیم و اجازه ندهیم که با عجله و به قول معروف بدو بدوهای بیهوده برای خریدهای غیرضروری این دور هم بودن‌ها را از دست بدهیم.
نکته دیگر اینکه چه بسا همین مبلغ چند میلیون تومانی که برای بسیاری از اقشار این جامعه پول خُرد محسوب می‌شود؛ برای بسیاری از خانواده‌ها یک آرزو باشد؛ البته که در پیِ نفی برگزاری این شب نیستیم و هرخانواده نیز سبک و سیاق و سلیقه خود را دارد، اما می‌توان اگر نَه همه آن مبلغ اما اندکی از آن را اختصاص داد به حمایت از خانواده‌هایی که برای تهیه نان شب خود در مضیقه هستند، یا دانش‌آموزان و دانشجویانی که برای تهیه خرج تحصیل خود با مشکل مواجه‌اند، بیماران سرطانی، بیماران صعب‌العلاج، زوج‌های جوان که نیاز به پول پیش برای اجاره خانه هستند؛ زندانیان بدهکار و ... و کم نیستند از این موارد؛ بنابراین آستین همت را بالا بزنیم و این بار شب یلدایی متفاوت را رقم بزنیم و با نیتی متفاوت این شب را برگزار کنیم.
نظر شما