تلاش ها در حوزه علوم انسانی باید به احیای تمدن اسلامی معطوف باشد

استاد دانشگاه علامه با بیان اینکه هدف انقلاب ما در علوم انسانی دستیابی به یک نظریه تمدنی است، گفت: کسانی برای این علوم و کاربردی شدن آن تصمیم می گیرند که اصلا در این حوزه نیستند.

به گزارش خبرنگار شبستان، برنامه "زاویه"، به تهیه کنندگی علیرضا حائری، چهارشنبه شب بعد از چند هفته توقف پخش به علت مشخص شدن مجری کارشناس جدید، با اجرای مسعود معینی‌پور و با موضوع "تجاری سازی علوم انسانی"، با حضور محمدمهدی‌نژاد نوری، معاون پژوهشی وزارت علوم و قاسم پورحسن، استاد دانشگاه علامه طباطبایی و عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی به روی آنتن رفت.
بر پایه این گزارش، قاسم پورحسن، عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی، در مورد چرایی و امکان تجاری سازی علوم انسانی اظهار کرد: به شخصه با تجاری سازی علوم انسانی مخالفم چراکه دغدغه اصلی ما در باب علم در مجموعه انقلاب اسلامی به قول شهید مطهری دست یافتن به یک نظریه تمدنی است.
وی ادامه داد: بنابرین توصیف، تلاش های ما در حوزه علوم انسانی برای تمدن سازی یا احیای تمدن اسلامی با توجه به الگوی پیشرفت است و علوم انسانی که به نسبت دیگر علوم توجهی به آن نمی شود در واقع همان عامل گسست معرفتی ما با غرب را شکل می دهد.
پورحسن با بیان اینکه اگر علمی از جمله علوم انسانی بخواهد تبدیل به ثروت شود، نباید تمام دغدغه هایش معطوف به به این موضوع (ثروت) باشد، گفت: تبدیل علم به مولفه هایی چون "اخلاق" و همچنین پشتوانه هایی که هم جنبه علمی و هم بازار دارند، نیز در این میان باید مدنظر قرار بگیرد.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی افزود: وقتی می گوییم تجاری سازی خود به خود مفهوم "مارکتینگ" به ذهن متبادر می شود، پس باید بازتعریفی از این مولفه صورت پذیرد.
وی تصریح کرد: باید توجه داشته باشیم که ما در رابطه با علوم پایه با غرب مشکلی نداریم، بلکه بر سر علوم انسانی با غرب دعوا داریم، در واقع ما می خواهیم الگویی نو را بیافرینیم بنابراین لازم است که به پشتوانه نظری و فکری که خاستگاه و پیشینه های خود را دارد، توجه کنیم، در این نظریه بنیادهای اخلاق و معنویت مهم است.
پورحسن ابراز کرد: لازم نیست که جهت تحقق موارد یاد شده، تمامی دستاوردهای علوم انسانی غرب را کنار بزنیم، این علوم انسانی که در غرب نسج یافته برای انسان هایی است که در سبک زندگی شان عامل اصلی "رفاه" است، بنابراین عامل تجاری سازی مورد توجه قرار گرفته است و در طی سالیان متمادی آنها از نظریات متفکران خود به این مهم یعنی "تجاری سازی" دست یافته اند، ما نیز باید همین امر را با توجه به پشتوانه فکری و معنوی خودمان تحقق بخشیم.

عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی اکید کرد: غرب در زمینه علوم انسانی متفکران خود را رها نکرد، ما نمی توانیم به علوم انسانی مانند سایر علوم نگاه کنیم که اگر چنینی نگرشی داشته باشیم، بدنه علوم انسانی نحیف می شود چراکه دارای پشتوانه تاملی و فکری است.

وی با اشاره به خدمات و افکار فارابی در عرصه فلسفه ابراز کرد: برخی تصور می کنند که فارابی زمانی به تفکر فلسفی دست می یابد که سراغ تفکر یونان می رود، حال آنکه درست نیست مبانی تفکر فلسفی ارائه شده از سوی او بر مبنای نظریات دینی اصیل اسلام است، بنابراین ما پشتوانه های قوی داریم.
پورحسن ادامه داد: متفکری به نام "الجابری" کتابی نوشت که در آن نگاهش به ایران کاملا منفی و مخالف بود و در مقابل او "عبدالرحمن بدوی" می گوید عقلانیت در تمدن اسلامی مرهون تلاش های ایرانیان است؛ بنابراین می بنیم که در جامعه ما به علت وجود براهین عقلی بسیاری از برهان های غیرعقلی که در جامعه عرب ایجاد شده است، وجود ندارد، مواردی چون "القاعده".

وی با اشاره به فرآیند فعلی علوم انسانی در کشور در پاسخ به این سوال که آیا این روند به سمت کاربردی کردن در حرکت است یا خیر؟، گفت: قطعا این طور نیست که در جهت کاربردی سازی نباشد اما مشکلاتی بزرگ هم وجود دارد، دغدغه من این است که متخصصان علوم انسانی گرد هم آیند و در مورد مسائل این علوم بیندیشند، اما در حال حاضر کسانی برای این علوم تصمیم می گیرند که اصلا در حوزه علوم انسانی نیستند، ما برای ساختن تمدن نیاز به نگاه انضمامی داریم.

پورحسن خاطرنشان کرد: برای مثال در حوزه فلسفه دین موارد متعددی وجود دارد، ما چند جلسه این مولفه ها را بررسی کرده و تصویب کردیم اما هنوز که هنوز است به نتیجه نرسیده ایم و نیاز داریم که وزارت علوم به این مهم توجه کند.
پایان پیام/
 

کد خبر 217899

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha