به گزارش خبرگزاری شبستان توجه به خویشاوندان از اهمیت والایی در دین اسلام برخوردار است؛ از این رو متن زیر را که برگرفته از کتاب "مفاتیح الحیاة" اثر آیت الله جوادی آملی است را در این باره مرور می کنیم:
نیکی به خواهران و برادران
در موضوع پیوند با خویشاوندان به برادران نسبی توجه ویژه ای شده است. امام سجاد (ع) می فرمایند: حق برادرت بر تو این است که بدانی او دست (پشتیبان) و عزت و نیروی توست، پس از او به عنوان سلاح (ابزار) در جهت معصیت خدا استفاده نکن و به عنوان نیروی کمکی در ستم به خلق خدا به کار نگیر و از یاری رساندن به او در برابر دشمنانش و خیرخواهی برای او دست برندار.(1)
در روایتی آمده است که هر کس برادرش را گرامی بدارد خدا را گرامی داشته است، پس گمان شما درباره پاداش کسی که خدا را گرامی بدارد چیست؟(2)
هنگامی که سن مبارک پیامبر (ص) به هفت سالگی رسید، به مادرش (دایه) حلیمه فرمود: مادر! برادرانم کجایند! گفت: ای دلبندم! آنان گوسفندانی را به چرا برده اند که خدا آنها را به برکت تو به ما عطا فرمود.
آن حضرت (ص) فرمودند: ای مادر! با من به انصاف رفتار نکرده ای! پرسید: چرا ای فرزندم! فرمودند: من در سایه هستم و برادرانم در آفتاب و گرمای شدید.(3)
جایگاه برادر بزرگتر
به فرموده حضرت امام رضا (ع) در میان برادران، برادر بزرگتر دارای مقام و منزلت ویژه ای است و در خانواده جایگاه پدری دارد.(4)
نیکی به خویشاوندان سببی
یکی از پیوندهای خویشاوندی، دامادی است که با عقد زناشویی محقق می شود و مراد از ارحام اعم از نزدیکان نسبی و سببی است، زیرا در برخی از نصوص و خطبه های عقد، خویشاوندان سببی نیز در حکم ارحام ذکر شده اند.
از خطبه عقد ازدواج حضرت امام جواد (ع) بر می آید که خدای سبحان مصاهره (دامادی) را "نَسَب لاحق" می داند (5) پس انسان موظف است پیوند خود را با ارحام سببی هم قطع نکند.
خدا در قرآن می فرماید: اوست آن که از آب بشری آفرید و او را خویشاوندان نسبی و دامادی (سببی) قرار داد و پروردگارت تواناست.(6)
حضرت رسول(ص) وقتی به فرمان خدا مامور تزویج فاطمه با علی (ع) شد، در خطبه ای فرمودند:... خدا دامادی را پیوندی قرار داده که موجب پیوستن داماد به دایره خویشاوندی است؛(7) همچنین فرمودند: ای صاحبان قرابت (خویشی)! همدیگر را دیدار کنید ولی همسایه نشوید و به همدیگر هدیه دهید زیرا هدیه کینه را می زداید و زیارت دوستی را محکم می کند(8) که شامل همه اقسام خویشی (نسبی و سببی) می شود از این رو نیکی به خویشاوندان سببی همانند خویشاوندان نسبی مورد تاکید و سفارش است گرچه حق اولویت با خویشاوندان نسبی است، همان گونه که داماد با پیوند ازدواج در شمار ارحام همسر قرار می گیرد، خویشاوندان همسر (زن) به ویژه پدر و مادر وی در دایره خویشاوندان شوهر قرار می گیرند.
پی نوشت ها:
1. الفقیه، ج 2، ص 621
2. ثواب الاعمال، ص 287
3. بحارالانوار، ج15، ص 376
4. تحف العقول، ص 442
5. مناقب آل ابی طالب، ابن شهر آشوب، ج 3، ص 350
6. فرقان، آیه 54
7. مناقب آل ابی طالب، همان
8. الجعفریات، (ص153)
انتهای پیام/
نظر شما