خبرگزاری شبستان: بعد از گذشت 1374سال از واقعه جانگداز کربلا، قیام سیدالشهدا(علیه السلام) همچنان نه تنها در دل های شیعیان که در دل تاریخ (حی) و باقی مانده است و به حق هیچ قیامی در طول اعصار گذشت و حتی آینده به وجود نیامده و نخواهد آمد که چون کربلا درس آزادگی و جوانمردی را این چنین و با گذشتن از تمامی وجوهات زندگی به بشریت بیاموزد.
اما حقیقتا چرا عاشورا و قیام حسین بن علی(علیه السلام) و عزاداری برای حضرت و خاندان ایشان در سطح جهان گسترش یافت و چرا عاشورا تنها یک نبرد در صفحات تاریخ باقی نمانده و مبدل به اسطوره تقوا، ایثار و مقاومت در برابر ظلم شد.
در این راستا با حجت الاسلام و المسلمین «محمدمهدی حائری پور»، کارشناس مسائل دینی به گفت وگو نشسته ایم که حاصل آن را می خوانید:
به عنوان اولین سوال اساسا ماهیت قیام امام حسین(علیه السلام) چه بود و چه عاملی سبب شد که این جریان زنده بماند؟
برای پاسخ به این پرسش مایلم به نکاتی اشاره کنم از جمله اینکه حضرت سیدالشهدا(علیه السلام) نوه پیامبر خدا بود و آنان که در دشت کربلا به جنگ او رفتند در واقع تیغ به روی فرزند و خاندان رسول الله کشیدند.
نکته بعد آنکه این قیام با هدف زنده کردن دین خدا و ارزش های دینی شکل گرفته که در آن زمان رو به فراموشی سپرده شده بود و از اسلام محمدی چیزی باقی نمانده بود و حضرت درراه زنده ساختن روح حقیقی دین دست به قیام زد.
مساله دیگر آنکه صفحات تاریخ قیام های متعددی را به خود دیده است و اساسا قیام های مختلفی در جهان اتفاق افتاده است اما هیچ قیامی مانند واقعه دشت کربلا نبود، شخصیتی قیام کربلا را رهبری می کند که جز رسیدن به ارزش های الهی انگیزه ای ندارد، به بیان دیگر در قیام امام حسین(علیه السلام) و یاران اش هیچ انگیزه شخصی در کار نبوده است و حضرت و هفتاد دو تن از یاران از همه چیز گذشتند تا دین خدا را زنده کنند.
مهمترین اثر قیام عاشورا در تاریخ اسلام و مسلمین چه بود؟
یکی از اساسی ترین اثرات قیام امام حسین(علیه السلام) در میان مسلمین و به ویژه شیعیان کوتاه نیامدن در برابر ظلم وظالم است، در واقع بعد از قیام عاشورا بود که الگویی برای مسلمین شکل گرفت که هرگز سر تسلیم در براب ظالم فرود نیاورده و اهل سازش نباشند و چنانچه شرایط مقتضی بود علیه طاغوت دست به قیام بزنند حتی اگر از نظر جان در خطر باشند از جان خود نیز بگذرند.
درواقع رویکرد قیام عاشورا سرمنشا بسیاری از اتفاقات در طول تاریخ اسلام شد، در کشور ما نیز انقلاب اسلامی با الگوگیری از قیام امام حسین(علیه السلام) شکل گرفت. به بیان دیگر بعد از عاشورا یک مساله در ذهن مردم باقی ماند که عبارت بود از تعهد مردم نسبت به دین و آیین الهی و ارزش های دینی.
یکی از مسائلی که به ویژه در چند سال اخیر با شروع ماه محرم دغدغه هیئات عزاداری و همچنین کارشناسان و مبلغان دینی شده است، سبک عزاداری ها است به ویژه اینکه شبهات متعددی نیز در این میان درباره عزاداری ها از سوی معاندان و وهابیت نیز بیان شده است، شما مهمترین آسیب عزاداری ها و اساسا بایدها و نبایدهای عزاداری برای سالار شهیدان را در چه مواردی می دانید؟
به نظر من مهمترین آسیب در عزاداری ها آن است که شعور از شور جداشود، متاسفانه عده ای فقط تلاش دارند که عزاداری ها در همین حد ایجاد شور باقی بماند، البته کسی نمی گوید که این مساله نباید باشد برعکس اتفاقا باید شور در حین عزاداری وجود داشته باشد اما زمانی این مساله به مثابه یک آفت می شود که معارف و مفاهیم حقیقی عاشورا و قیام امام حسین(علیه السلام) را سرلوحه قرار ندهد، هدف از عزاداری دقیقا بیان وترویج معارف عاشورایی است نه صرفا برپایی یک مجلس عزا، از این نظر که زوایای مختلفی در قیام عاشورا وجود دارد بنابراین عزاداری باید کامل باشد.
ایجاد شبهه درباره عزاداری ها از سوی وهابیت امر جدیدی نیست، اما در یکی از اظهارات خود نذری و اطعام در ایام محرم را زیر سوال برده و عنوان کردند چه طور ممکن است که کسی که عزادار است انواع شربت ها و غذاهای رنگارنگ را در روز عزاداری پخش و تناول کند، در این رابطه چه پاسخی دارید؟
ببینید، اولا اطعام یک ارزش دینی است، اینکه انسان سفره بیندازد و مومنان و اقشار مختلف را طعام دهد ارزش دیرینه دین اسلام است، حال اگر این اطعام در مسیر ارزش بزرگتری قرار گیرد قطعا ثواب و ارزش مضاعفی خواهد داشت، اساسا در دین ما امده است که هرچه می توانید مومنان را به بهانه های مختلف اطعام کنید و قطعا ایام عزاداری جدا از این مساله نیست.
در مورد اینکه وهابیت اشاره به پخش غذا در میان مردم داشته و در واقع همان سنت پسندیده نذری پخش کردن را زیر سوال بردند چه طور؟
ببینید، اطعام در ایام محرم و عزاداری سالار شهیدان، آنچه که با عزاداری منافات دارد آن است که شخص در این ایام به اطعام ساده درمنزل شخصی خود اکتفا نکرده و غذاهای آنچنانی و متنوع را درست در همین ایام عزا تناول کند که با آداب و ارزش و احترام دینی در این ایام منافات دارد که این یک طرف قضیه است، از سوی دیگر مساله آن است که اگر عده ای در ایام عزاداری بیایند و خودشان را وقف عزاداری کرده و از عزاداران امام حسین(علیه السلام) پذیرایی و در واقع کار خودشان را تعطیل می کنند هیچ منافاتی با ارزش های دینی ندارد، بعد آنکه غذاهایی که دراین ایام از سوی هیئات در میان مردم و عزاداران پخش می شود همان غذاهایی است که همیشه و در همه ایام بین مردم وجود دارد وتنها در این ایام از خانه به هیئات آمده و در میان اقشار مختلف و عزاداران حسینی پخش می شود بنابراین شبه ای که از سوی وهابیت مطرح می شود از اساس بی پایه است.
امروز دغدغه خانواده ها و جامعه دینی ما آن است که بتوانند معارف و مفاهیم عاشورایی را در میان جوانان نهادینه کنند، شما چه راهکاری جهت الگوسازی معارف عاشورایی پیشنهاد می کنید؟
بهترین راه برای تحقق این امر آن است که مفاهیم عاشورا از بطن خانواده به فرزندان آموزش داده شود، ببینید یکی از معارف عاشورایی فداکاری و گذشت است، یا اخلاص و امر به معروف و نهی از منکر و حالت مسئولیت پذیری، این موارد از خصائل اخلاقی است که حد اعلای آن در عاشورا نمود یافت.
به طبع اگر فرزندان این موارد را در زندگی به شکلی ملموس ببینند و والدین چنین سیره ای را در طول زندگی داشته باشند فرزندان نیز الگو گرفته و در نتیجه در آینده نیز چنین رویکردی خواهند داشت.
پایان پیام/
نظر شما