به گزارش خبرنگار قرآن و معارف خبرگزاری شبستان، شب های آسمانی، عنوان برنامه ای مناظره محور به تهیه کنندگی علیرضا قطبی است که به تازگی در میان طیف برنامه های دینی سیما، از شبکه قرآن و معارف با اجرای «امیر مهرداد خسروی» پخش می شود.
شاید بتوان بهترین توصیف درباره این برنامه و البته هدف آن را بررسی شبهات مختلف پیرامون مسائل دینی دانست، از این نظر که تاکنون موضوعات متنوعی از شبهات وهابیت گرفته تا عرفان های نوظهور، محاسن طب اسلامی و ... در این برنامه به بحث و تبادل نظر کارشناسان مختلف گذاشته شده است.
با این وصف اما چند سوال درباره محتوای شب های آسمانی مطرح می شود که ممکن است به ذهن هر مخاطبی بروز کند. اول: سبک اجرای مجری کارشناس، دوم: کارشناسانی که در این برنامه حضور می یابند، سوم: کمرنگ بودن بحث علمی در سیر طرح موضوعات و شیوه بررسی آنها.
البته انکار نمی کنیم که برنامه شب آسمانی در نوع خود توانست بسیاری از کم کاری هایی که شاید سال ها قبل باید در سیر برنامه های سیما مورد توجه مدیران قرار می گرفت جبران کند، شاید اگر در گذشته ای نه چندان دور برنامه هایی از این دست در سطح شبکه های مختلف تهیه و پخش می شد امروز با بحرانی به نام «عرفان های نوظهور» مواجه نبودیم.
با این وصف اما با توجه به کادر علمی حاضر در برنامه شب آسمانی آنچنان که انتظار می رفت، سیر طرح مباحث شکل و شمایلی نه تنها علمی بلکه حتی رسانه ای ندارد. از سوی دیگر موضوعات مهمی که به فراخور نیاز جامعه دینی در مقاطع مختلف از سوی این برنامه مورد بررسی قرار می گیرد باید با رویکردی تحلیلی همراه باشد که مقصود از رویکرد تحلیلی ارائه مطالب آکادمیک نیست که تنها قشر خاصی بتوانند از آنها بهره گیرند بلکه مراد ما ارائه پیشینه ای از مباحث است تا اقلا مخاطب با چرایی و ماهیت طرح موضوعات برنامه آشنا شود، گریزی کوتاه به مشکلات موجود در جامعه دینی و رویکرد شبکه های معاند و ضدشیعی به شکلی صرف، نمی تواند ذهن مخاطب کنجکاو را در راه رسیدن به پاسخ سوالات اش سیراب سازد.
برای روشن تر شدن این مساله، مثالی از همین برنامه ارائه می کنیم، به عنوان نمونه مجری کارشناس در ابتدا ضمن اشاره به طیف وسیع مخاطبان و همچنین استقبال از این برنامه مناظره محور، شبکه های وهابی را دعوت به مناظره می کند و بارها و بارها در فواصل مختلف برنامه عنوان می کند که ما اهل مباحثه و بحث علمی هستیم، بعضا از چنین الفاظی نیز در قبال رویکرد شبکه های معاند شیعی استفاده می شود که این کار را نکنید و بیایید در فضایی دوستانه با یکدیگر بحث کنیم، در همین مقطع پرانتزی باید باز کرد، اول اینکه برنامه شب آسمانی از تیم علمی تشکیل شده است، اگر قرار به پخش ویدئوهایی از این شبکه ها باشد می توان استناد به شبکه های وهابی داشت که به شکلی بی رحمانه در حال مخدوش کردن چهره اسلام و مسلمین هستند نه شبکه های پیش پا افتاده و دم دستی که حتی در شان برنامه شب آسمانی نیز نیستند.
نکته بعد که در بعد برنامه سازی اهمیت دارد، میزان اختصاص زمان به کارشناس برنامه است، بعضا شاهد هستیم مجری کارشناس اگر بیش از مهمان حاضر در برنامه صحبت نکند کمتر از او نیز تحلیل ندارد، انتظار می رود که بخش اعظم زمان برای گفت وگو به مهمان برنامه اختصاص یابد، البته در همین جا به این مساله نیز اشاره می کنیم که توانایی امیرمهرداد خسروی در جمع کردن مباحث و شکل دادن به بحث بسیار ماهرانه و حرفه ای است اما با این وصف مخاطب بیشتر علاقمند به شنیدن تحلیل مهمان برنامه است.
موضوع بعد به تکرار و تاکید مجری کارشناس برنامه مبنی بر این که شبکه های وهابی به ما نامه نوشتند، شبکه های وهابی به ما توهین کردند و مواردی از این دست بر می گردد که بیشترموید آن است که انگار متولیان برنامه بیشتر به هیجان و شور افتادند که برنامه با انعکاس و واکنش مواجه شده است، در حالی که حد و اندازه اقلا شبکه هایی که ویدئوهایی از آنها در فواصل برنامه شب آسمانی پخش شد به اینجا نمی رسد که حتی توجهی به آنها بشود ضمن آنکه در این برنامه شبکه های وهابی نوپا و دسته چندم بررسی شده است.
به نظر می رسد اولا دست اندرکاران این برنامه باید به شکلی عملی و دقیق شبکه های جدی وهابیت را بررسی کرده و سپس در رابطه با فعالیت های آنان و تاثیر مخرب شان در جامعه مسلمین کار کنند ثانیا باید کارشناسان زبده تری را در پاسخ به این شبهات دعوت کنند.
البته کتمان نمی کنیم که هر کدام از فضلایی که در این برنامه حاضر شدند به ویژه حضور توامان علمای شیعی و اساتید و علمای اهل سنت مباحث بسیار عمیق و قابل توجهی ارائه شد، اما مراد ما از این نقد بیشتر بر آن دسته برنامه هایی است که در آنها صرفا ویدئویی پخش و مجری کارشناس در آن ها تصریح بر پایین بودن سطح این شبکه ها و افراد حاضر در آنها می کرد و در مقابل کارشناس نیز این سخنان را تایید می کرد.
البته درست که سطح این شبکه های معاند فراتر از این نیست و ما نیز انکار نمی کنیم اما به نظر می رسد که برنامه ای چون شب آسمانی باید با رویکردی جامع تر به نقد بپردازد.
نتیجه آنکه برنامه شب آسمانی با وجود مخاطبان پر و پا قرص خود و با وجود آنکه با تمام کاستی ها توانسته است رویکردی متفاوت نسبت به اجرا ایجاد کند، باید در محتوای برنامه و سبک بیان این محتوا تجدیدنظری داشته باشد تاعلاوه بر اثبات حقانیت شیعه بر بار علمی مخاطب افزوده شود.
پایان پیام/
نظر شما