خبرگزاری شبستان: "مهمترین ویژگی این سبک، خدا محور بودن آن است؛ یعنی کسانی که اهل ایمان هستند، خدا و دستورات او را به عنوان محور زندگی قرار می دهند لذا به گفته معصوم (ع) مومن دین خود را و برنامه زندگی اش را از خدا می گیرد و کسی که مومن نیست سبک زندگی خود را از غیر خدا می گیرد و بر اساس هوی و هوس خود زندگی می کند." این جملات بخشی از سخنان حجت الاسلام امیر جهانی، مدیر گروه سبک زندگی پژوهشکده باقرالعلوم (ع) در خصوص سبک زندگی اسلامی است؛ مشروح گفتگوی ما با مولف کتاب "تبلیغ تربیت گرا" از نظرتان می گذرد:
آیا اسلام برای نوع و سبک زندگی افراد، نسخه ای را تجویز کرده است؟ و در صورت مثبت بودن پاسخ، چه ویژگی ها و مولفه هایی می توان برای آن برشمرد؟
بله اسلام برنامه ریزی های دقیقی برای زندگی افراد دارد؛ اما سبک زندگی که توصیه می کند، ویژگی های متعددی دارد که می توان به برخی از آنها اشاره کرد.
مهمترین ویژگی این سبک، خدا محور بودن آن است؛ یعنی کسانی که اهل ایمان هستند، خدا و دستورات او را به عنوان محور زندگی قرار می دهند لذا به گفته معصوم (ع) مومن دین خود را و برنامه زندگی اش را از خدا می گیرد و کسی که مومن نیست سبک زندگی خود را از غیر خدا می گیرد و بر اساس هوی و هوس خود زندگی می کند. البته خدامحوری به این نیست که فرد اعتقاد داشته باشد خدا هست و آن را باور کند اما نمودی در زندگی او نداشته باشد؛ کسی که وجود خدا را قبول می کند، خدا را در همه شئون زندگی مورد توجه قرار داده و نعمات را بر اساس برنامه های خدا تنظیم می کند. یعنی بر اساس برنامه خدا اگر امری دستور به ترک داده شده، رها می کند و اگر بر پایه قوانین الهی امری جایز است، آن را به انجام برساند.
ویژگی دیگر معادمحوری است؛ مسلمانان زندگی خود را بر اساس معادمحوری تنظیم می کنند یعنی باور دارند که تمام کارهای آنها از ریز و درشت از سوی خدا در دادگاه پایانی مورد سنجش قرار می گیرد. لذا مراقب تمامی تمام کارهایی که انجام می دهند، هستند چرا که فردای قیامت خود را پاسخگو می دانند و معادباوری را در سراسر زندگی به کار می گیرند نه اینکه تنها اعتقاد به آن داشته باشند.
یکی دیگر از ویژگی های سبک زندگی اسلامی این است که در این سبک تفاوت یک ظرفیت تلقی می شود؛ مسلمانان به دنبال از بین بردن تفاوت ها نیستند. به طور مثال زن مسلمان به دنبال این نیست زنانگی خود را از بین ببرد یا بر عکس؛ بلکه زن مسلمان در پی آن است که چطور می تواند بهترین زن باشد. اگر زنی در این فضا نیست باید در این فضا وارد شود تا دین خود را ارتقا دهد و نباید فراموش کرد ایمان چیزی است که می توان روز به روز آن را ارتقا داد.
در صورتی که افراد نسبت به پیاده کردن مولفه های این سبک در زندگی خود بی تفاوت باشند یا از آن فاصله بگیرند، چه پیامدها و تهدیدات مخاطره آمیزی این رویکرد به دنبال خواهد داشت؟
مهمترین تهدیدی که در صورت تهی شدن زندگی از این خصیصه ها، افراد را در معرض خطر می دهد آن است که ابدیت آنها از بین می رود؛ یعنی ادامه حیات آنها تحت الشعاع عملکرد امروز افراد است و مثلا اگر کسی حرام خواری کند، نه تنها عواقب آن در زندگی دنیا دامن گیر او می شود، بلکه آخرتش نیز دچار تلاطم می شود. مسلمانان به دنبال استفاده از نعمات الهی برای تامین ابدیت هستند اما اگر از سبک زندگی اسلامی دوری کنند، دچار اختلال در ابدیت شده و ادامه حیات دچار چالش می شود.
اما خطر دوم آن است که افراد نمی توانند از نعماتی که خدا داده استفاده کنند؛ به تعبیر دقیق تر آن که ممکن است از نعمت های الهی استفاده کنند اما این مصرف بهینه و کامل و جامع نیست، استفاده ای که دنیای آن را بهتر کند.
اگر مسیر دقیق اسلام طی شود انسان می تواند از تمام نعمات الهی استفاده کند برای تامین ابدیت خود اما در غیر این صورت در دنیا دچار تنگنا می شود و در آخرت با چالش روبه رو.
به طور مثال در فضای اجتماعی یکی از احکام الهی که خدا وضع کرده برنامه ای تحت عنوان محرم و نامحرم است. خدا بر اساس جنسیت تقسیم برای زن و مرد قائل است که به آن محرم و نامحرم گفته می شود. در این رابطه نوع برخورد، احترام و بهره گیری متفاوت است لذا شادی و غم ها بین محرم و نامحرم فرق دارد و اگر به این برنامه توجه جدی شود انسان ها در ارتباط گیری با هم بهترین رویکرد مواجه می شود.
اسلام دنبال انقطاع نیست بلکه در پی سامان بخشیدن و مدیریت روابط انسانی در بُعد فردی و اجتماعی و دنیوی و اخروی است؛ لذا در سبک زندگی اسلامی یکی از بهترین برنامه ها، برنامه تنظیم روابط بر اساس محرم و نامحرم است. در این رابطه نوع گفتگو، نگاه کردن و برخورد تعریف شده و این طور نیست که نگاه کردن یا گفتگوی محض دچار اشکال باشد بلکه اسلام نگاه همراه با تلذذ را حرام می داند نه هر نوع نگاهی. به بیان دیگر، در این برنامه، نوع روابط افراد، محترمانه و دارای چارچوب است که میان احترام و صمیمیت تفاوت قائل شده است.
پایان پایان/
نظر شما