سفری نوروزی به سرزمین طلای سرخ/ سومین استان پهناور ایران چشم انتظار مسافران و گردشگران

به گزارش خبرگزاری شبستان از بیرجند، استان خراسان جنوبی «سرزمین طلای سرخ» با بیش از 150 هزار کیلومتر مربع مساحت و با طبیعتی گرم و با مردمی مهربان و صمیمی همراه با عطر جانبخش گل‌های زعفران در شرقی ترین نقطه‌ میهن عزیزمان قرار گرفته است.

 

این استان بر اساس تقسیمات کشوری، در سال 83 با مصوبه هیأت دولت و مجلس شورای اسلامی با داشتن 4 شهرستان منتزع از خراسان بزرگ تشکیل شد. در حال حاضر این استان دارای 11 شهرستان (بیرجند، قائنات، طبس، فردوس، نهبندان، سرایان، سربیشه، درمیان، بشرویه، خوسف و زیرکوه)، 28 شهر، 25 بخش، 61 دهستان و  3555 آبادی است.

 

خراسان جنوبی از پیشینه تاریخی بلندی برخوردار است بطوریکه بیش از 719 اثر تاریخی، فرهنگی، طبیعی و معنوی آن تاکنون در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است. همچنین یکی از آثار فهرست میراث جهانی ایران در شهر بیرجند قرار دارد که این خود گواهی بر فرهنگ متمدن این منطقه است.

 

این استان علاوه بر جاذبه های تاریخی از جاذبه های طبیعی فراوانی نیز برخوردار است. روستاها و مناطق نمونه گردشگری استان می تواند مورد بازدید گردشگران قرار گیرد که مناطق نمونه گردشگری "بند دره در بیرجند، باغستان- آبگرم فردوس، شهر تون فردوس، مصعبی کریمو در سرایان، بوذرجمهر قاینی، روستای خرو و نیاز در طبس، روستای افین قاین؛ روستای ماخونیک و چنشت در سربیشه؛ روستای فورگ درمیان؛ روستای خور، مجتمع آبدرمانی آبگرم لوت، مجتمع آبدرمانی آبترش سربیشه، مجتمع آبدرمانی آبگرم فردوس، مناطق گردشگری کویرنوردی دهسلم نهبندان، همت آباد زیرکوه، بشرویه و سه قلعه سرایان و..." نمونه هایی از این مناطق دیدنی و گردشگری خراسان جنوبی به شمار می آیند.

 

عمارت اکبریه بیرجند؛ باغی جهانی در دل کویر

بیرجند مرکز استان خراسان جنوبی و شهری در حاشیه کویر است که حدود ۲۰۰ هزار نفر جمعیت دارد. این شهر با برخورداری از جاذبه هایی نظیر ارگ کلاه فرنگی، قلعه بیرجند، باغ و عمارت های تاریخی اکبریه، رحیم آباد، شوکت آباد، خانه فرهنگ، مسجد جامع چهاردرخت، ارگ بهارستان و مناطق گردشگری بند دره، بند عمرشاه و آبشار چهارده در ارتفاعات باقران، موزه های مردم شناسی و باستان شناسی و موزه میراث پهلوانی و موزه مشاهیر و ... از موقعیت های ممتازی از حیث جاذبه برخوردار است.

 

 

شهر بیرجند به دلیل شرایط سیاسی و اجتماعی از گذشته های دور مرکز علم و فرهنگ در شرق کشور محسوب می شده است. وجود مدرسه شوکتیه خود گواه این موضوع است. این مدرسه بنا بر اسناد و مدارک مستدل تاریخی در سال ۱۳۱۲ ه. ق ساخته شده است. شهر بیرجند به دلیل قرارگرفتن در دامنه ارتفاعات باقران و تأثیرپذیری از آنها از نظر موقعیت آب و هوایی شرایط مساعدی نسبت به مناطق اطراف دارد.

 

مسجد جامع قاین؛ میراثی هزار ساله در دل کویر خراسان جنوبی

قاین یکی از شهرهای تاریخی شرق کشور محسوب می شود. به دلیل برخورداری از موقعیت ویژه از نظر تاریخی، طبیعی و کشاورزی شهره عام و خاص است. وجود جاذبه های تاریخی، طبیعی و فرهنگی از قبیل مسجد جامع قاین، آرامگاه بوذرجمهر قاینی و ابوالمفاخر، قلعه آفریز، قلعه کوه، موزه های مردم شناسی، آب و مشاهیر، مزارع زرشک و زعفران مجموعه ای از جاذبه های گردشگری را در خود جای داده است.

 

 

مسجد جامع قاين اولین اثر تاریخی به ثبت رسیده استان خراسان جنوبی و بنايی بسيار قديمی و در نهايت شكوه و جلال بوده كه علاوه بر روحانيت معنوی دارای ظاهری دلچسب و فرح‌انگيز است، امروز با گذشت 1100 سال همچنان اين بنا بلندترين عمارت قاين است.

 

شهر خوسف؛ دیار گل های نرگس

شهر خوسف در ۳۶ کیلومتری غرب بیرجند و در حاشیه کویر بوده و یکی از کهن ترین و قدیمی‌ترین شهر‌های خراسان جنوبی است و روستای تاریخی خور، مسجد جامع خوسف، مقبره ابن حسام خوسفی، مجتمع آبدرمانی آبگرم لوت با خواص طبی و درمانی اعجاب انگیز و سنگ نگاره کال جنگال و لاخ مزار از جمله جاذبه های این شهرستان محسوب می شود.

 

 

شهر خوسف به دلیل شرایط اقیلمی مناسب برای رویش گل نرگس؛ به دیار گلهای نرگس معروف است.

 

بقعه متبرکه بی بی زینب خاتون سربیشه؛ مامن دلهای بی قرار

شهر سربیشه در 65 کیلومتری محور بیرجند- زاهدان قرار دارد. مزار کاهی به دلیل قرار گرفتن مرقد بی‌بی زینب خاتون(خواهر امام رضا(علیه السلام)) همچنین قرار گرفتن در دره ای سرسبز و خوش آب و هوا از نقاط گردشگری این استان محسوب می شود. در نزدیکی مزار کاهی روستای هدف گردشگری چنشت قرار دارد که به دلیل محصور شدن در ارتفاعات و وجود دو غار بزرگ و مزار سید حامد علوی و با مردمی با فرهنگ خاص از دیگر مناطق گردشگری شهرستان سربیشه به شمار می‌آید.

 

 

علاوه بر آن مجتمع آب درمانی آبترش از توابع این شهرستان از دیگر جاذبه های شهرستان است. این چشمه دارای آبی سرد است که خواص آن در درمان بیماری‌های پوستی، اعصاب و روان و گرفتگی عضلات مناسب است. مود یکی از توابع سربیشه است و این منطقه‌مرکزی مهم برای قالی بافی محسوب می شود. قالی این روستا از ارزشمند‌ترین انواع قالی در جهان محسوب می شود و مرغوبیت آن در جهان شهره است.

 

نهبندان دیار آسبادها

شهر نهبندان به عنوان دروازه جنوبی استان از سمت شمال و دروازه ورودی از سمت جنوب از دیگر شهرستان های استان خراسان جنوبی است. نهبندان که در قلب کویر واقع شده است، دارای آثار و بناهایی تاریخی ارزشمند است که از جمله می توان به آسبادهای نهبندان و خوانشرف، قلعه شاهدژ، قلعه نهبندان، مسجد عاشوراخانه، مسجد میغان و جاذبه های طبیعی نظیر تپه های مارنی یا کوه های مینیاتوری که در 6 کیلومتری حاشیه محور نهبندان به کرمان قرار دارد و از پدیده ای منحصر به فرد و بی نظیر طبیعی استان به شمار می رود.

 

 

همچنین تالاب کجی نمکزار یکی از جاذبه منحصر به فرد زیست محیطی استان بوده که در اوایل بهار مورد توجه گردشگران زیادی قرار دارد. در 100 کیلومتری جنوب غربی این شهرستان روستای دهسلم در حاشیه کویر لوت قرار دارد که در بخش اکوتوریسم کویر و کویرنوردی با دارای بودن مرتفع ترین، وسیع ترین و زیباترین تپه های ماسه ای کشور مورد توجه بسیاری ازکویرنوردان داخلی و خارجی قرار گرفته است.

 

بشرویه دیار علم و ادب

استان خراسان جنوبی از طرف غرب دروازه اتصال به نقاط مرکزی و جنوبی کشور محسوب می شود شهرستان بشرویه‌ به عنوان نقطه ارتباطی استان‌های خراسان جنوبی با استان یزد دارای موقعیت ویژه ای از نظر جغرافیایی است این شهر که یکی از شهر های تاریخی استان محسوب می شود.

 

 

وجود بافت تاریخی و ارزشمند شهر بشرویه، قلعه دختر بشرویه و هم چنین مناطق گردشگری امامزاده، مناطق گردشگری کویرنوردی و ... از جمله جاذبه های بشرویه محسوب می شود.

 

طبس؛ شهری بر کناره کویر لوت

شهرستان طبس، بر کناره کویر لوت، از شهرهای میانه راهی خراسان و کرمان و فارس و اصفهان و یزد و به عنوان گذرگاهی برای این استان ها می باشد که حتی از زمان تأسیس اولین سلسله های پادشاهی در ایران نام آن در روایات و اسناد تاریخی دیده می شود.

 

 

این شهرستان با 55 هزار و 460 کیلومترمربع بزرگترین شهرستان خراسان جنوبی بوده و با طبیعتی بکر و زیبا، هوایی پاک و دلپذیر با جاذبه‌های گردشگری مانند آستان مبارک حضرت حسین بن موسی الکاظم (علیه السلام)، باغ گلشن، ارگ قدیم طبس، منطقه ییلاقی روستای خرو و نیاز، بند کریت – قدیمی‌ترین بند قوسی جهان و سایر مناطق دیدنی را در خود جای داده است.

 

فردوس؛ دیار یاقوت سرخ

شهر‌ستان فردوس به عنوان نقطه ارتباطی استان‌های خراسان رضوی و جنوبی از دیگر شهر ستان های استان است که در سال ۱۳۸۶ به استان ملحق شد. این شهرستان نیز به دلیل قرار گرفتن در محل تلاقی به استان‌های مذکور از موقعیت ویژه اقتصادی و اجتماعی برخوردار است. جاذبه های کم نظیر از جمله مناطق نمونه گردشگری باغستان، آبگرم معدنی فردوس، شهر تاریخی تون، روستای بیدسکان، مسجد جامع فردوس، مدرسه علمیه علیا و… از مهم ترین جاذبه های گردشگری این منطقه است که همه ساله خیل عظیم مسافران داخلی و خارجی را پذیرایی می کند.

 

 

آبگرم معدنی فردوس از جاذبه های شاخص استان محسوب می شود که بیشترین حجم مسافر را در شهرستان دارا است. آبگرم معدنی فردوس در فاصله‌ی حدود ۲۰ کیلو‌متری شمال شرقی شهر واقع شده است. این آبگرم طبیعی با خواص طبی و درمانی اعجاب انگیز سالانه پذیرای خیل عظیمی از گردشگران داخلی و خارجی است.

 

استفاده از این آبگرم معدنی در درمان بسیاری از بیماری‌های پوستی و مفصلی موثر و توسط پزشکان توصیه شده است. هم‌چنین روستای ییلاقی باغستان علیا در ۱۵ کیلو‌متری شرق شهر فردوس واقع شده و با داشتن مناظر بدیع و بکر طبیعی، قنات تاریخی و شگفت انگیز، درختان فراوان و سر به فلک کشیده چنار و باغستان‌های پهناور انار از جمله مناطق ییلاقی و گردشگری شهر‌ستان فردوس محسوب می‌شود که در فصول گرم سال اطراقگاه مطلوبی برای مسافران و گردشگران است.

 

درمیان؛ شهر قلاع تاریخی

در بین قلاع تاریخی، قلعه فورگ نه تنها یکی از زیبا ترین قلاع استان به شمار می‌رود، بلکه در نوع خود از لحاظ جایگاه قرارگیری و ساختار معماری یکی از منحصر به فرد‌ترین قلاع ایران است. این قلعه در روستایی به همین نام و در فاصله ۹۰ کیلو‌متری شهر بیرجند قرار دارد.

 

 

 

قلعه عظیم فورگ به لحاظ استقرار مکانی در شهر‌ستان درمیان و بروی کوهی شیبدار واقع شده است‌ و با توجه به اینکه قلعه‌ای نظامی و جنگی بوده چشم انداز وسیعی را در اطراف تپه و کوه تحت الشعاع قرار می‌دهد. آرامگاه سلطان ابراهیم رضا، آسبا‌های طبس مسینا، قلعه کل حسن صباح، مسجد هندوالان، قلعه دختر نوغاب و …از بنا‌های شاخص شهر‌ستان درمیان محسوب می‌شود.

 

سرایان دیار ییلاق و دشت های لاله

شهر‌ستان سرایان نیز در شمال غربی استان واقع شده است. آنچه از بررسی‌های باستان شناسی بدست آمده حاکی از آن است که سابقه تاریخی سرایان به دوران قبل از اسلام باز می‌گردد. محوطه تاریخی کله کوب آیسک و سد زو از یادگار‌های باقی مانده از این دوران است‌ و مسجد جامع، آب انبار و کاروانسرای سرایان، مقبره توران شاه، مسجد جامع سه قلعه، برج حصار سه قلعه از بنا‌های شاخص این منطقه بوده و منطقه گردشگری کویرنوردی سرایان که به بهشت منجمان ایران نیز شهرت دارد در این شهرستان قرار دارد.

 

 

 

سرایان را نمی‌شود در فصل بهار با دشت‌های لاله و ییلاق بودن وصف کرد. باید سری به آثار تاریخی و دیدنی این شهرستان بزنیم.

 

زیرکوه؛ دیار کویرهای بکر

زیرکوه در شرق شهر قاین واقع شده و در آخرین تقسمات کشوری سال 1390، از شهرستان قاینات منفک و از سه بخش مرکزی به مرکزیت شهر حاجی آباد شامل دهستان های زیر کوه و پترگان؛ بخش زهان به مرکزیت شهر زهان شامل دهستانهای زهان و افین و بخش شاسکوه به مرکزیت روستای آبیز شامل دهستانهای شاسکوه و بهناباد تشکیل شده است.

 

 

تاکنون بیش از 20 اثر تاریخی فرهنگی این شهرستان در فهرست آثار ملی ثبت شده است. از مهمترین آثار تاریخی فرهنگی این شهرستان می توان به مسجد جامع افین، قلعه کوه افین، آسیاب افین، رباط زردان، قلعه کوه زردان، سد سردوان، سد فخران، مزار چهار گنبد(امامزاده عمربن داوود)، بند تاریخی تجنود، غار پهلوان-بند آخوند، قلعه حسن بایخان، قلعه دختر آهنگران، قلعه دختر چلونک (مزار)، قلعه کوه آبیز و ... اشاره کرد.

 

پایان پیام/

 

 

گزارش: زینب رمضانی