بخشش های الهی هم موهبه هستند و هم هنیئه

خبرگزاری شبستان: دعای افتتاح دعایی است که محمد بن عثمان عمری از نایبان خاص امام زمان(ع) آن را نقل کرده است. شیعیان این دعا را در شب‌های ماه رمضان می‌خوانند. مشتمل بر مضامین عالی خداشناسی است و عده‌ای از علما بر این دعا شرح نوشته‌اند. فراز آخر این دعا به چند امر اشاره دارد: اظهار علاقه به دولت اسلامی در پرتو ظهور امام مهدی(عج)، بیان هدف حکومت اسلامی و وظیفه ما در قبال آن.

دعای افتتاح با حمد و ستایش الهی آغاز می‌شود و سپس به؛ انتخاب راه صحیح و تأیید الهی، رحمت و غضب حکیمانه الهی، لزوم خوف و رجاء، توفیق عبادت منتّی الهی بر بنده، گناه بنده و دوام فیض الهی، یادآوری نعمت‌های خدا، بقای نعمت‌ها به دست خدا و لزوم تفکر در نعمت‌های خدا می‌پردازد. فقرات پایانی دعای افتتاح که بر آن بسیار تأکید شده، درباره اظهار علاقه نسبت به دولت اسلامی است که در پرتو ظهور حضرت ولی عصر(عج) برقرار می شود.

شرحی از فرازهای سی گانه دعای شریف افتتاح را از کتاب "شرح دعای شریف افتتاح" نوشته حجت الاسلام محسن قرائتی برای آگاهی از فیوضات این ماه مرور می کنیم.

فراز سیزدهم

الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي يُجِيبُنِي حِينَ أُنَادِيهِ وَ يَسْتُرُ عَلَيَّ كُلَّ عَوْرَةٍ وَ أَنَا أَعْصِيهِ وَ يُعَظِّمُ النِّعْمَةَ عَلَيَّ فَلا أُجَازِيهِ فَكَمْ مِنْ مَوْهِبَةٍ هَنِيئَةٍ قَدْ أَعْطَانِي وَ عَظِيمَةٍ مَخُوفَةٍ قَدْ كَفَانِي وَ بَهْجَةٍ مُونِقَةٍ قَدْ أَرَانِي فَأُثْنِي عَلَيْهِ حَامِدا وَ أَذْكُرُهُ مُسَبِّحا

سپاس خداى را كه اجابتم مى‏كند آنگاه كه‏ صدايش مى‏زنم،و هر زشتى را بر من مى‏پوشاند و من از او نافرمانى مى‏كنم،و او نعمتش را بر من بزرگ مى‏گرداند،پس من او را شكر نمى‏كنم،چه بسيار موهبتهاى گوارايى كه به من عطا فرمود،و حوادث وحشتناكى كه مرا از آسيب آنها كفايت نمود،و چه بسيار خرّمى دلنشينى كه به من نماياند، او را سپاس‏گويان ستايش مى‏كنم،و تسبيح‏گويان ياديش مى‏كنم.

نکته ها

مرور آیات قرآن کریم این نکته را روشن می سازد که کلمه ندا هم در مواردی به کار رفته که مراد صدای بلند و فریاد بوده و هم در مواردی که منظور صدای آهسته بوده است. از این رو به نظر می رسد هر کس به تناسب حال خود هر گونه خدا را بخواند خوب باشد. (یجیبنی حین انادیه)

هر گاه خدا را صدا بزنیم او پاسخ می دهد. (الحمد لله الذی یجیبنی حین انادیه)

واژه موهبه از کلمه هبه گرفته شده که به معنی بخشیدن چیزی به دیگری بدون چشم داشت به عوض آن است و به کسی که زیاد هبه می دهد وهاب می گویند. این کلمه یکی از صفاتی است که در قرآن کریم برای خدای مهربان به کار رفته است.

هنیئه به معنای نعمتی است که پشت سرش سختی و مشقتی نباشد.

در بسیاری از موارد که مشکلات و سختی های زندگی را از همه جهات فرا می گیرد ترس و دلهره بر انسان مسلط می شود دست انسان از همه جا کوتاه می شود و هیچ روزنه امیدی به از بین رفتن تنگناها و فراهم شدن آسایش و آرامش وجود ندارد ناگهان به عنایت الهی تک تک سختی ها از بین رفته و زندگی غرق در خوشی می شود و انسان از اعماق وجود نفس راحتی می کشد. در این مواقع دست کفایت الهی بر سر انسان سایه می اندازد. کفایت یعنی بی نیازی از غیر و رسیدن به مراد. (و عظیمه مخوفه قد کفانی)

بهجه به معنی شادمانی و خرمی است. مونقه نیز از واژه انق گرفته شده و به معنی شگفت انگیز و تعجب آور است.

پیام ها

1- در هیچ حالی از راز و نیاز با خدای مهربان غافل نشویم چون هر گاه او را بخوانیم پاسخ می دهد. (الذی یجیبنی حین انادیه)

2- در بسیاری از موارد لطف خدای رئوف منوط به خوبی انسان ها نیست. (و یستر علی کل عوره و انا اعصیه و یعظم النعمه علی فلا اجازیه)

3- اگر بدی های ما برای دیگران آشکار نشده این لطفی است از جانب خدای ستار. (و یستر علی کل عوره)

4- اگر خدای ستار زشتی های ما را پوشانده به این معنی نیست که کار بدی از ما سرنزده است. (و یستر علی کل عوره و انا اعصیه)

5- از خدا بیاموزیم که عیب پوشی فقط نباید نسبت به کسانی باشد که رابطه خوبی با ما دارند. (یستر علی کل عوره و انا اعصیه)

6- از خدا خدا بیاموزیم که عیب پوشی باید نسبت به همه زشتی ها باشد نه فقط نسبت به بعضی از آنها. (یسرت علی کل عوره)

7- خدایی که در عین ناسپاسی ما این همه نعمت بزرگ به ما داده است اگر شکر نعمت های او را به جا آوریم بسیار بیشتر از آنچه اکنون داریم به ما ارزانی می کند. (و یعظم النعمه علی فلا اجازیه)

8-بخشش های الهی هم موهبه هستند و هم هنیئه؛ یعنی خدای رئوف در مقابل آنچه می بخشد چشم داشتی ندارد و اگر تکالیفی را بر ما واجب کرده برای رشد خودمان است و هم چنین آن چه را می بخشد آنقدر گواراست که بعد از آن سختی و مشقتی دامن گیر انسان نمی شود. (فکم من موهبه هنیئه قد اعطانی)

9- در شادی ها مستی نکنیم و خدای مهربان را از یاد نبریم. یادمان باشد که همه خوشی ها و شادی ها از جانب او به ما رسیده است. (و بهجه مونقه قد ارانی)

10- تسبیح یعنی منزه دانستن و دور شمردن خدای بزرگ از نقص ها و عیب ها، خدا را اینگونه یاد کنیم. (و اذکره مسبحا)

پایان پیام/