خبرگزاری شبستان – گروه سیاسی: گاز مایع یا ال‌پی‌جی به دو گاز هیدروکربنی بوتان و پروپان یا ترکیب آنها گفته می‌شود که در حالت مایع نگه داشته می‌شوند. معمولاً مقادیر کمی از ترکیباتی چون پروپیلن و بوتیلن نیز در کاز مایع موجود است. گاز مایع بیشتر برای کاربردهای گرمایشی و به عنوان سوخت وسایل نقلیه استفاده می‌شود. همچنین در ساخت افشانه ها و به عنوان گاز خنک‌کننده در وسایل سرمازا همچون یخچال و فریزر نیز استفاده می‌شود.
ال‌پی‌جی در پالایشگاه محصول فرعی تصفیه گاز طبیعی و پالایش نفت خام است. ارزش حرارتی گاز مایع ۴۶.۱ مگاژول/کیلوگرم است که بالاتر از بنزین و نفت کوره است و در وزن مساوی انرژی بالاتری تولید می‌کند اما ارزش حرارتی آن در حجم مساوی کمتر است چون گاز است و تراکم کمتری دارد. هر لیتر گاز مایع ۵۰۰ تا ۵۸۰ گرم و هر لیتر بنزین ۷۱۰ تا ۷۷۰ گرم وزن دارد. این گاز در دمای ۲۱ درجه سلسیوس تحت فشار حداکثر ۸ کیلوگرم بر سانتیمتر مربع به مایع تبدیل می‌شود. و در زمان تولید فاقد رنگ و بو و حتی مزه است که برای ایمنی بیشتر به آن ترکیبات گوگرد دار به نام مرکاپتان (که شامل اتیل مرکاپتان و متیل مرکاپتان) اضافه می‌شود. ال‌پی‌جی را نباید با ال‌ان‌جی (گاز طبیعی مایع‌شده) اشتباه گرفت. ال‌ان‌جی در واقع همان گاز طبیعی (عمدتاً متان و اتان) است که برای حمل‌ونقل راحت‌تر به صورت گاز درمی‌اید. سی‌ان‌جی نیز گاز طبیعی است که فشرده شده تا حجم کمتری را اشغال کند.
بنابراین گزارش، این گاز به دلیل این که به سادگی قابل حمل و نقل است در بسیاری از مکانهایی که استفاده از منابع دیگر سوخت امکان پذیر نیست استفاده میشودد. از موارد استفاده آن می توان به بخش های زیر اشاره کرد:
خانه‌ها جهت اجاق گازها و وسایل گرمایشی
کارخانه‌ها جهت سوخت کوره‌ها و مشعل‌ها ( و در بعضی از آنها جهت سوخت دوم)
آشپزخانه‌های صنعتی و تجاری
سیستم جرقه زن (IGNITION) توربین‌های گازی در نیروگاه‌های سیکل ترکیبی
سوخت دوم برای خودروها
این گزارش می افزاید: در راستای استفاده از ال‌پی‌جی برای خودروها وزیر نفت خبر داده است که این وزارتخانه آمادگی ورود ال پی جی به سبد سوخت را دارد. باشگاه خبرنگاران جوان به نقل از بیژن زنگنه، وزیر نفت در نهمین همایش بین‌المللی موتورهای درون‌سوز و نفت در این باره نوشته است: "باید حداقل یک سوم مصرف سوخت حمل و نقل را در خودروهای سواری به سمت سی ان جی هدایت کنیم. در اتوبوسهای درون شهری نیز سیاست استفاده از سوخت با پایه گازسوز موفق بوده به نحوی که قرار است در تهران نیز حدود ١٧ هزار اتوبوس پایه گازسوز نوسازی شوند که این مسئله برای ما اهمیت بالایی دارد. براین اساس موتورهای تولید شده برای این میزان اتوبوس نوسازی شده باید متناسب با سوخت پایه گاز باشد همچنین وزارت نفت این آمادگی را دارد تا مصرف سوخت ال پی جی را در سبد سوخت خودروها وارد کند. استفاده از سوخت ال پی جی در خودروها کاملا اقتصادی است. براین اساس تقاضا داریم تا موتورهایی با پایه سوخت ال پی جی عرضه شوند. با پیگیریهای شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران بیش از 2 سال است که در تهران و تعدادی از شهرها گازوئیل با گوگرد کمتر از 50PPM، توزیع می شود. با وارد مدار شدن پالایشگاه ستاره خلیج فارس این رقم به میزان قابل توجهی کاهش می یابد."
یادآور می شود: گاز مایع یا ال‌پی‌جی دارای مصارف خانگی و صنایع کوچک است. اکثر مردم به ال پی جی گاز مایع می‌گویند که در سیلندرهای قابل حمل ۵۰ کیلویی ، ۱۱ کیلویی و ۲ کیلویی(پیکنیکی) در ایران به فروش می‌رسد.( قبل از این که شهرها لوله کشی گاز طبیعی شوند عمده مصرف خانه‌ها برای اجاق‌ها و در زمان بی برقی برای روشنایی، گاز مایع سیلندری بود که بعد از لوله کشی شبکه گاز طبیعی برای هر خانه، دیگر کمتر در خانه‌ها استفاده می‌شود.) در صنایع کوچک که مصرف کننده صنعتی نمی‌تواند هزینه نصب مخازن بزرگ گاز را تامین نماید و یا مکان نصب این مخازن را ندارد از سیلندرهای ۵۰ کیلویی که قابل حمل است استفاده کرده و آن را در خارج از ساختمان به لوله کشی گاز ساختمان وصل می کند.
همچنین برای مصارف صنعتی از ال پی جی (LPG) در مخازن بزرگتری که در محل تولیدی صنعتی نصب شده‌است استفاده می‌شود. این مخازن به وسیله ماشین‌های حمل گاز مایع (گاز کش) مستقیم از پالایشگاه و یا شرکت‌های توزبع گاز مایع پر می‌شوند. مخازن بر اساس اندازه ظرفیت آبی آن ( مقدار آبی که در آن جای می‌گیرد) به صورت استاندارد به ظرفیت‌های زیر تقسیم می‌شود. ۱۲۵ گالن، ۲۵۰ گالن، ۵۰۰ گالن، ۱۰۰۰ گالن، ۱۵۰۰ گالن، ۲۰۰۰ گالن، ۳۰۰۰ گالن، ۶۵۶۵ گالن، ۹۸۰۰ گالن، ۱۲۰۰۰ گالن، ۲۰۰۰۰ گالن، ۳۰۰۰۰ گالن. این مخازن بغیر از ۱۲۵ و ۲۵۰ گالن آن همگی به صورت استوانه‌ای بوده و همگی شامل بدنه مخزن و دو عدسی برای کلگی آن می‌باشد. و در مخازن ۹۸۰۰ گالن به بالا دریچه‌ای آدم رو (MANHOLE) برای آن در نظر گرفته شده‌است.
نظر شما