خبرگزاری شبستان: هیچیک از تکالیف شرعی بدون حکمت نیست و منظور از عزاداری هم این نبوده که همدردی با حضرت زهرا(س) و پیامبر(ص) کنیم. هر اندازه گریه و زاری کنیم تسلّی خاطر آنها نیست، چرا که آرزوی همگی آنها شهادت بوده و اینطور نیست که آنها هم هنوز در اندوه و ماتم باشند، البته منتظر قیام حضرت ولی(عج) می باشند تا انتقام ظلم را بگیرند. لذا اگر به آن نیت بگوئیم آنها و عقاید اسلام را کوچک شمرده ایم بلکه مقصود این است که کربلا به صورت یک مکتب تعلیمی و ترتیبی زنده بماند و تا این روحیه شهادت طلبی زنده است، اسلام و انسانیت زنده می ماند. تمام اعمال و رفتار انسانها در فقه اسلامی دارای قانون و مقرراتی است. عزاداری سالار شهیدان حضرت ابا عبدالله الحسین علیه السلام و امامان معصوم علیهم السلام نیز همچون سایر اعمال انسان دارای احکامی است که به آن به صورت مختصر و کلی در استفتائات مرحوم آیت الله فاضل لنکرانی می پردازیم.
احکام عزاداری
سؤال ـ دلیل سینه زدن براى معصومین(علیهم السلام) چه مى باشد؟
جواب ـ سینه زنى یکى از مظاهر مهم عزادارى و ابراز تنفر از ظلم ستمگران است و نه تنها اشتباه نیست بلکه در تداوم هدف آن بزرگواران نقش مهمى دارد.
سؤال ـ آیا سینه و زنجیر زدن در عزادارى که منجر به کبود و حتى جارى شدن خون مى شود جایز است؟
جواب ـ جایز بلکه راجح است مشروط بر آنکه موجب ضرر مهم و اضرار بر نفس نباشد.
سؤال ـ برهنه شدن مردان در حال سینه زدن و زنجیر زدن در منظر زنان چگونه است؟
جواب ـ بر زنان لازم است از نظر خوددارى کنند. البته بر مردانى که مى دانند زنان به بدن آنها نگاه مى کنند جایز نیست لخت شوند.
سؤال ـ آیا سینه زدن و زنجیر زدن ریایى جایز است؟
جواب ـ ان شاءالله از ریا خوددارى کنند.
سؤال ـ در عزادارى ها مشاهده مى شود عده اى به صورت نیمه عریان در مقابل افراد نامحرم اقدام به خودزنى هاى افراطى مى کنند،آیا این عمل جایز است؟
جواب ـ سنت سینه زنى که طبق متعارف و به طور معمول انجام مى گرفته شایسته هیچ گونه مخالفت با آن نیست. ولى در مورد مذکور بر زنان لازم است از نظر کردن خوددارى کنند.
سؤال ـ هروله (بالا و پایین پریدن) در مجالس عزادارى اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام چه حکمى دارد؟
جواب ـ هروله در اسلام فقط در قسمتى از سعى بین صفا و مروه براى مردان و هنگام گذر از وادى محسّر بعد از وقوف در مشعر الحرام به عنوان یک عمل مستحب وارد شده است و در غیر این دو مورد به عنوان یک عمل مستحب مشروع نیست.
سؤال ـ آیا پوشیدن لباس سیاه در عزاى امام حسین و سایر معصومین(علیهم السلام)رجحان شرعى دارد؟
جواب ـ چون از مصادیق تعظیم شعائر است واجد رجحان شرعى مى باشد و عملاً بزرگانى چون مرحوم آیت الله العظمى آقاى بروجردى(قدس سره) در روز عاشورا از قباى سیاه استفاده مى کردند.
سؤال ـ در سوگوارى معصومین(علیهم السلام) نماز اول وقت مقدم است یا عزادارى؟
جواب ـ بهتر آن است که نماز را مقدم بدارند همانگونه که امام حسین(علیه السلام) در ظهر روز عاشورا نماز ظهر اقامه کردند.
سؤال ـ طولانى شدن مجالس اهل بیت عصمت و طهارت(علیهم السلام) تا نیمه هاى شب و تأخیر آن حتى در بعضى از موارد تا بعد از نیمه شب اگر موجب خواب ماندن افراد بویژه جوانان و قضا شدن نماز صبح آنها شود، چه حکمى دارد؟
جواب ـ در فرض مزبور، مجالس را تا آن هنگام از شب به تأخیر نیندازند. بلکه باید به نحوى برنامه ریزى شود که فریضه نماز صبح در اثر اشتغال به امور مستحب ترک نشود. زیرا این گونه مجالس باید زمینه ساز عمل به واجبات و ترک محرمات باشد
سؤال ـ آیا دعوت از مرثیه سرایانى که در لابلاى اشعار خود بعضى از مطالب بى مدرک یا ضعیف السند را طرح مى کنند یا با غنا مى خوانند صحیح است؟
جواب ـ غنا حرام است هر چند همراه خواندن قرآن یا عزادارى ائمه اطهار(علیهم السلام)باشد و دعوت از افرادى که غنا مى خوانند و شرکت در مجالس آنها حرام است و لازم است از مرثیه سرایانى استفاده شود که مطالب صحیح و واقعى را بیان مى نمایند
سؤال ـ در مجالس زنانه زنان مداحى و سخنرانى مى کنند و صداى آنها مستقیماً یا با بلندگو به گوش مردان رهگذر مى رسد، آیا این عمل جایز است؟
جواب ـ شنیدن صداى ایشان اگر در معرض ریبه و التذاذ نباشد حرام نیست اما با توجه به اینکه خداوند متعال مى فرماید:«فاسئَلوهُنَّ مِنْ وَراءِ حجاب» خوب است که مجالس زنانه بویژه مجالس مذهبى طورى باشد که کاملاً مراعات عفت بشود.
سؤال ـ حکم عَلَم هایى که در مراسم عزادارى معصومین(علیهم السلام)از آنها استفاده مى شود و بعضى داراى نقش و نگارهایى نیز هستند چیست؟
جواب ـ استفاده از آنها در عزادارى جایز است.
احکم تعزیه و شبیه خوانی
سؤال ـ آیا تعزیه و شبیه خوانى در مراسم عزادارى جایز است؟
جواب ـ اگر مشتمل بر حرام نباشد و موجب وهن مذهب نشود مانعى ندارد. ولى بهتر است به جاى آن مجلس روضه خوانى برپا کنند بلکه عزادارى براى معصومین(علیهم السلام) بویژه سیدالشهداء(علیه السلام) و اصحاب آن بزرگوار از افضل قربات است.
سؤال ـ آیا تشبّه به اهل بیت(علیهم السلام) در نمایش و تعزیه و غیر آن جایز است؟
جواب ـ در صورتى که عرفاً هتک و اهانت به آن بزرگواران محسوب نشود نباشد مانعى ندارد.
سؤال ـ در مورد تعزیه و روضه هایى که در رابطه با ازدواج حضرت قاسم(علیه السلام) در کربلا خوانده مى شود، چه مى فرمایید؟
جواب ـ آنچه در مورد عروسى حضرت قاسم مطرح شده یا مى شود صحیح نیست. و اثرى از این قضیه در کتب معتبره وجود ندارد. مضافاً بر اینکه حضرت قاسم به سنّ ازدواج نرسیده بود. بلى، در کتاب «منتخب» مرحوم طریحى چیزهایى که مناسب ازدواج آن حضرت است نقل شده، ولى ظاهراً این مطالب نادرست را بعد از آن مرحوم، افراد مغرض یا نادان به آن کتاب اضافه کرده اند. و مرحوم طریحى برتر از آن است که این مطالب را که مناسبتى با واقعه عاشورا ندارد، در کتاب خود بنویسد. در عین حال آنچه در کتاب طریحى آمده به این نحو که بعضى در مراسم تعزیه دارى و بصورت خرافى پیاده مى کنند، نمى باشد.
احکام قمه زدن
سؤال ـ آیا قمه زنى جایز است؟ چنانچه در این مورد نذرى وجود داشته باشد وظیفه چیست؟
جواب ـ با توجه به گرایشى که نسبت به اسلام و تشیع بعد از پیروزى انقلاب اسلامى ایران در اکثر نقاط جهان پیدا شده و ایران اسلامى به عنوان امّ القراى جهان اسلام شناخته مى شود و اعمال و رفتار ملت ایران به عنوان الگو و بیانگر اسلام مطرح است لازم است در رابطه با مسائل سوگوارى و عزادارى سالار شهیدان حضرت ابا عبدالله الحسین(علیه السلام)به گونه اى عمل شود که موجب گرایش بیشتر و علاقه مندى شدیدتر به آن حضرت و هدف مقدس وى گردد. پیداست در این شرایط قمه زدن چنین نقشى ندارد و دشمنان اهل بیت(علیهم السلام) از آن سوء استفاده مى نمایند و آن را علیه مذهب به کار مى برند. لذا مناسب است شیعیان علاقه مند به مکتب امام حسین(علیه السلام) از آن خوددارى نمایند و چنانچه در این مورد نذرى وجود باشته باشد نذر واجد شرایط صحّت و انعقاد نیست.
سوال - به نام خدا سوال من از ایشان این است که آیا قمه زدن در خفا و آشکار جایز است یا خیر ؟ با تشکر
جواب - قمه زدن پنهانی اشکال ندارد لکن در ملآ عام در شرایط فعلی بهتر است از آن اجتناب شود زیرا رسانه های استکباری مترصد فرصت اند تا علیه تشیع تبلیغات سوء کنند و چهره شیعه را در دنیا مشوّه جلوه دهند.
احکام موسیقی
سؤال ـ استفاده از ابزار موسیقى به شیوه رقابت که در برخى هیأت هاى عزادارى مرسوم شده حکمش چیست؟
جواب ـ حکم استفاده از آلات موسیقى در سؤال قبل بیان شد و رقابت حکم آن را عوض نمى کند. بلى اگر رقابت باعث ریا و عدم قصد قربت شود یا موجب اذیت دیگران شود، جایز نیست.
پایان پیام/
نظر شما