به گزارش خبرنگار شبستان، محمود حکیمی، در نشست بررسی قصههای قرآن کریم که شامگاه دیروز (یکشنبه 9 مرداد) در نمایشگاه بین المللی قرآن برگزار شد، با اشاره به پیشینه جعل حدیث در تاریخ اسلام گفت: جعل احادیث از زمان حکومت معاویه پایهگذاری شد و یکی از مهمترین جاعلان حدیث در این دوره کعبالاحبار یهودی بود که به شام سفر کرد و خودش را به عنوان یک مسلمان جا زد.
وی افزود: بخشی از احادیث کعبالاحبار از عهد عتیق و جدید وارد منابع حدیث اهل سنت و شیعه شده است به همین دلیل برخی از احادیث جعلی ویژگی های این دو را دارد، یکی از ویژگیهای عهد عتیق این است که انباشته از مطالب شگفتانگیز درباره پیامبران خداست که متأسفانه این روایات و داستانهای تورات در زمان خلفای بنیامیه و مروانیان تنها با تغییر واژگان وارد منابع اسلامی شد.
وی یکی دیگر از مهمترین جاعلان حدیث در صدر اسلام را ابوحریره خواند و گفت: این شخص آنقدر جعل حدیث کرده بود که مشهور به بازرگان حدیث شد. بعدها این احادیث در صحیح بخاری که معتبرترین کتاب حدیث نزد اهل سنت محسوب می شود، وارد شد. در این کتاب نویسنده 455 روایت از ابوحریره نقل کرده است، در حالیکه این شخص تنها یک سال از عمر مبارک پیامبر اکرم (ص) را درک کرده بود. جالب است که همین کتاب از امام علی (ع) که همه عمر مبارک خود را در پیامبر گذرانده بود تنها 29 روایت نقل کرده است.
حکیمی در ادامه با بیان اینکه بعد از انقلاب کتابهای بسیار خوبی درباره تحریفشناسی نوشته شد، تصریح کرد: هر نویسندهای که وارد حوزه حدیثشناسی و قصهپژوهی دینی میشود باید درباره اسرائیلیات شناخت زیادی داشته باشد. در سالهای اخیر استادان گرانقدری درباره اسرائیلیات کتاب نوشتهاند که یکی از این کتابها «اسرائیلیات و تاثیر آن بر داستانهای انبیاء در تفاسیر قرآن» دکتر حمیدمحمد قاسمی است.
این قصهنویس کودک و نوجوان اضافه کرد: این پژوهشگر 30 سال درباره احادیث و اسرائیلیات پژوهش کرده و هفت تفسیر قرآنی را بسیار خوب خوانده است. همین موجب شده تا بتواند ضمن تعریف اسرائیلیات و مصادر آن، تاریخچه مختصری از اسرائیلیات ارائه داده و به عوامل و زمینههایی که باعث نفوذ اسرائیلیات در تفاسیر شده، اشاره کند.
حکیمی با بیان اینکه بسیاری از اسرائیلیات در تفاسیر اهل سنت وارد شده، گفت: اسرائیلیات در منابع شیعی نیز تسری پیدا کرده اما نه به شدت منابع اهل سنت.
این نویسنده در ادامه با تاکید بر لزوم خوانش مجدد اسرائیلیات توسط نویسندگان کودک و نوجوان تصریح کرد: یکی از مهمترین ویژگیهای نویسندهای که برای کودک و نوجوان مینویسد تسلط او به تفاسیر و اسرائیلیات است.
وی در ادامه با تأکید بر رونق جلسات نقد و بررسی قصههای دینی، تاریخ اسلام و نویسندگی اذعان کرد: باید تلاش کنیم تا کلاسهای درس تاریخ، نویسندگی و رشتههای دینی تبدیل به جلسات نقد و بررسی شود.
حکیمی ادامه داد: چندی پیش کتابی تحت عنوان همراه با سیاحان، جهانگردان میخواندم، اغلب آنها از ایرانیها تعریف میکنند و مهماننوازی را مهمترین صفت مردم ما میخوانند اما آنها میگویند مهمترین ضعف ایرانیان کتابگریزی آنها است، آنها میتوانند ساعتها حرف بزنند اما نه اهل کتاباند و نه اهل روزنامه.
وی گفت: بخش عمدهای این مشکل در ایران به ضعف رسانهها باز میگردد، بسیاری از نوجوانان و جوانان ایرانی عطش شناخت بسیاری از گره های کور تاریخ اسلام هستند اما در رسانهها از این مباحث سخنی به میان نمیآید.
این نویسنده دومین آسیب در این حوزه را فقدان سادهنویسی در مراکز آموزشی بویژه حوزه های علمیه خواند و گفت: اخیرا در دیدار با یکی از مراجع عظام تقلید عرض کردم که باید جلسات سادهنویسی در حوزههای علمیه برقرار باشد و روحانیون با حضور در کلاس ها آثاری را به زبان ساده برای نوجوانان ایرانی بیان کنند.
حکیمی با تاکید بر لزوم انتشار قصه های دینی و کتاب های دینی متناسب با سنین مختلف یادآور شد: بسیاری از دانش آموزان درباره ابن تیمیه پایه گذار سلفی می پرسند اما منابعی در این زمینه وجود ندارد. این شخص کتابی با عنوان منهاج السنه نوشته که پر از دروغ و تحریف ها است. علامه امینی بزرگ مرد ایران زمین و تاریخ اسلام در بخش ششم اثر گرانسنگ الغدیر به همه شبهات ابن تیمه پاسخ داده است ولی ما متاسفانه کتابی نمی بینیم که با زبانی ساده همین پاسخ ها را برای نوجوانان و جوانان بیان کنند.
پایان پیام/
نظر شما