تفسیر تسنیم اقیانوس خروشان معرفت قرآنی است

به گزارش خبرنگار شبستان، حجت الاسلام علی اسلامی، معاون پژوهش علوم وحیانی معارج اسرا و مدیر گروه تفسیر تسنیم در نشست تخصصی روش شناسی تسنیم گفت: حضرت علی (ع) قرآن را بحر عمیقی می دانست که انتهای آن درک نمی شود. یکی از اساتید قدیمی تفسیر با مشاهده جلد اول تفسیر تسنیم با وام گرفتن از این حدیث امیرالمومنین(ع) تفسیر تسنیم را خروش این دریای عمیق خواندند.

وی با اشاره به روش آیت الله جوادی آملی در تفسیر تسنیم گفت: آیت الله جوادی آملی در این تفسیر از سه روش تفسیر قرآن به قرآن، تفسیر قرآن به سنت و تفسیر قرآن به عقل استفاده کرده اند که بنده این روش را منهج اجتهادی جامع نام می گذارم.
 

حجت الاسلام اسلامی تفسیر قرآن به قرآن را روش خود ائمه دانست و افزود: امیرالمومنین(ع) می فرماید: بعضی از قرآن با استفاده از بعضی دیگر سخن می گویند یا به تعبیر دیگر بعضی از قرآن به بعضی دیگر از قرآن شهادت می دهد. در حدیثی دیگر از رسول اکرم(ص) آمده است بعضی از قرآن بعضی دیگر را تصدیق می کند.

مدیر گروه تفسیر تسنیم با اشاره به آیاتی از قرآن که به تفسیر قرآن به قرآن اشاره دارند، گفت: قرآن خود را عربی مبین و آشکار و تبیان کل شیء می خواند. آیت الله جوادی آملی با اشاره به این آیات می فرمایند: چطور ممکن است قرآن مفسر و مبین همه چیز باشد اما نتواند خودش را تفسیر کند.
 

وی با اشاره به ادله تفسیر قرآن به سنت خاطرنشان کرد: در آیه 44 سوره نحل خطاب به پیامبر آمده است: ما ذکر را بر تو نازل کردیم تا برای مردم آنچه را بر آن ها نازل شده تبیین کنی. این آیه به روشنی مبین بودن را برای پیامبر اثبات می کند و به واسطه حدیث ثقلین این صفت برای امامان نیز اثبات می شود.

حجت الاسلام اسلامی درباره تفسیر قرآن به عقل گفت: قرآن به عقل بسیار بها داده و با عبارت نظیر تعقلون و یعقلون از آن یاد کرده است و اصولا چگونه ممکن است ما عقل را در مسائلی نظیر اثبات وحی، خدا و پیامبر حجت بدانیم اما درتفسیر آیات قرآن به خصوص آیاتی که دلالت آنها عقلی است کمیت عقل را لنگ بدانیم.

مدیر گروه تفسیر تسنیم با بیان اینکه عقل تنها در آیات عقلی قرآن حجت است نه در مباحث تاریخی و احکام گفت: این یک پارادوکس است که بگوییم عقل در اثبات اصول دین حجت است اما در تفسیر قرآن حجت نیست.
 

وی با اشاره به شیوه های نادرست تفسیر از نظر آیت الله جوادی آملی گفت: از نظر ایشان تفسیر قرآن ممنوع است. به این صورت که شخصی قبل از اینکه به قرآن رجوع کند مبنایی را برای خود برگزیند و سپس در قرآن بگردد تا برای آن نمونه از آیات قرآن پیدا کند مثلا شخص انسان را مجبور بداند و در قرآن بدنبال آیاتی برای اثبات مجبور بودن انسان پیدا کند.

حجت الاسلام اسلامی رجوع به آرای مفسران برای تفسیر قرآن را از دیگر روش های غلط تفسیر قرآن از نظر آیت الله جوادی آملی دانست و گفت: می توان برای تفسیر آرای مفسران گذشته را نگاه کرد تا در این زمینه به نگاه جامع تری دست یافت اما هیچ گاه آرای مفسران نمی تواند منبعی برای تفسیر باشد.

مدیر گروه تفسیر تسنیم رجوع به روایات شان نزول را از دیگر روش های نادرست تفسیر دانست و خاطر نشان کرد: از روایات شان نزول نیز تنها به عنوان کمک برای تفسیر می توان استفاده کرد نه اینکه آنها به عنوان مستندات تفسیر انتخاب شوند و همچنین نمی توان به کشف شهود عرفانی برای تفسیر استناد جست.

حجت الاسلام اسلامی ادامه داد: آیت الله جوادی آملی در مقدمه تسنیم برای تفسیر قرآن به قرآن ده شکل را بر شمرد که یک از آنها منحصر بفرد است به این صورت که کل قرآن به عنوان تفسیر یکی از آیات قرآن باشد.

وی افزود: خداوند در سوره بقره انسان را خلیفه الله می خواند اما از ویژگی های این خلیفه سخنی به میان نمی آورد. آیت الله جوادی آملی معتقد است تمام آیات قرآن مفسر این آیه از قرآن هستند و ویژگی های خلیفه الله را در سه زمینه عقیدتی، اخلاقی و عملی بیان می کند.

شایان ذکر است، نشست تخصصی روش شناسی تفسیر جمعه 14 مرداد به همت بخش حوزوی در سالن شماره 3 نمایشگاه قرآن کریم برگزار شد.
پایان پیام/