به گزارش خبرگزاری شبستان از قم، حجت‌الاسلام احمد مبلغی، رییس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، با بیان اینکه پژوهش به عنوان پشتوانه هر حرکت و تحولی در هر کشوری محسوب می‌شود، گفت: تا زمانیکه تحرک، تحول و برنامه‌ریزی مبتنی بر پژوهش نباشد آن تحرکت یا به صورت عقیم انجام می‌گیرد یا حداقل غیرکارآمد است.
وی با بیان اینکه در عرصه دین‌پژوهی نیز لازم است پژوهش صورت گیرد، افزود: خود دین امری ثابت است، اما انتقال داده‌ها و درون‌مایه‌های آن به جامعه نیازمند پژوهش است و اگر در این زمینه پژوهشی شکل نگیرد، حرکت شناخت مردم نسبت به دین سبب رکود خواهد شد.
رییس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ادامه داد: در این صورت مردم عادت می‌کنند آنچه درباره دین شنیده‌اند در مقایسه با نیازها مورد سنجش قرار دهند و در نتیجه نسل جدید در صورت نبودن پژوهش به تدریج از دین جدا می‌شود، چراکه دین برای خواسته‌ها و نیازهای مردم پیام‌ها، سخن‌ها و داده‌های فراوانی دارد.
حجت‌الاسلام مبلغی، تاکید کرد: باید از طریق پژوهش، آموزه‌های دینی را شناسایی و به نسل کنونی منتقل کرد و حذف یا تضعیف و یا برگزاری پژوهش به صورت اندک و با حجم پایین به انتقال پیام‌های و آموزه‌های دینی به نسل جدید آسیب می‌رساند و در نتیجه این نسل به تدریج به این احساس می‌رسد که نیازهای آنها با دین پاسخ داده نمی‌شود.
وی خاطرنشان کرد: به همان میزان که برای فراگیری دین ارزش و اصالت قائل هستیم به همان اندازه باید دامنه و گستره در عرصه شناخت دین را توسعه، اصالت و اهمیت دهیم.
رییس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با اشاره به پژوهش‌های قابل تصور در دین اذعان داشت: این پژوهش‌ها متشکل از اخلاقیات، الهیات، فقه و حقوق، فرهنگ و تمدن بوده که در هر یک از این ابعاد به صورت مجزا باید پژوهش صورت گیرد.
وی تصریح کرد: اگر پژوهش در یکی از این زمینه‌ها کم صورت گیرد به همان اندازه به آن بخش آسیب وارد می‌کند و اگر در برخی از بخش‌ها صورت نگیرد کلیت دین توانایی کارکرد و حضور خود را از دست می‌دهد.
وی با بیان اینکه دین مقوله‌ای یکپارچه است، گفت: باید اجزای دین را به صورت کامل و مرتبط با هم شناخت، به عنوان مثال اگر در فقه پژوهش صورت گیرد و در کلام و اعتقاد، پژوهشی در دسترس نباشد در نتیجه آنچه عرضه می‌شود محصولات بریده غیر قابل اداره کننده جامعه خواهد بود.
حجت‌الاسلام مبلغی، عنوان داشت: سهم‌های هر یک از این بخش‌ها در دین را باید شناسایی کنیم تا متناسب با شناخت به هر بخش، سهمی برای پژوهش تعلق گیرد.
وی تاکید کرد: در حوزه پژوهش باید این امر مشخص شود تا اخلاق کمتر یا بیشتر از سهم خود فضا را نگیرد، یا اعتقادات تا چه اندازه پایه‌ای و مبنایی است و اعتقادات در مواجهه با شبهات و سیل هجوم‌ها چه نقشی را می‌تواند برای حفاظت از دین و ایمان داشته باشد.
وی تصریح کرد: دو مسیر را باید انتخاب کرد؛ یا به این عرصه ورود پیدا نکنیم یا به صورت اجزای به هم پیوسته و در هم تنیده و مرتبط با یکدیگر اجزای دین را مورد پژوهش فعال و جدی قرار دهیم.
رییس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، با بیان اینکه پژوهش کشف حقیقت را پیگیری می‌کند، بیان داشت: نباید اموری را مسلم بگیریم و بگوییم این را تثبیت کن، باید مجال و فرصت داده شود، البته برخی از امور مسلم هستند که از بدیهیات دین به شمار می‌روند، ولی به استثنای این بدیهیات سایر امور دینی قابل پژوهش است و این امور فراوان هستند.
حجت‌الاسلام مبلغی، چگونگی تطبیق دین در شرایط مختلف را بخشی دیگر از پژوهش ذکر کرد و یاد آور شد: در این حوزه نهادینه کردن، پیاده کردن و تبدیل به واقعیت‌های عینی جامعه یا تولید حرکت بر اساس آموزه‌های دینی، به مطالعات پیچیده‌ای نیازمند است.
وی با اشاره به برخی از خلأهای عرصه پژوهش ، اظهار داشت: در هر یک از سنخ‌های موجود با کاستی مواجه هستیم چراکه پژوهش‌های کنونی معطوف به همه اجزا نبوده و در هر بخشی پژوهش کافی نداریم، پژوهش‌های بریده از یکدیگر و محدود به موضوعات خاص وجود دارد.
وی خاطرنشان کرد: در زمینه نسبت‌سنجی و شناخت نسبت رابطه اجزای منظومه دین مطالعه‌ای نداریم و مهم‌تر از همه موارد مطالعه در زمینه چگونگی تطبیق دین بر جامعه و تبدیل دین به نهادهای اجتماعی یا تشکیل نهادهایی بر اساس دین با کاستی مواجه هستیم.
رییس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، با تاکید بر ارائه بیشترین سرمایه‌گذاری در عرصه پژوهش گفت: اگر پژوهش از کشور گرفته شود، کشور به توقف و رکود گرفتار می‌شود که این موضوع در دین از حساسیت بیشتری برخوردار است.
بنا بر گزارش ستاد خبری هفته پژوهش قم، وی خاطرنشان کرد: البته حمایت‌ها روز به روز بهتر می‌شود ولی آنچه انتظار بوده بیش از این حمایت‌هاست.
وی با بیان اینکه پژوهشگر از بالاترین جایگاه برخوردار است، بیان داشت: پژوهش بالاترین جایگاه را دارد پژوهشگر نیز به موازات آن قرار می‌گیرد اما پژوهشگر تا اندازه‌ای جایگاهش در کشور ترمیم شده ولی با آنچه باید باشد بسیار فاصله دارد.
پایان پیام/
نظر شما