ادبیات کودک می تواند همچون پلی کودکان را به منابع اصلی دعا ارجاع دهد

به گزارش خبرنگار شبستان، بابک نیک‌طلب، منتقد ادبی و نویسنده کودک و نوجوان در پانزدهمین نشست بررسی ادبیات کودک و نوجوان سرای اهل قلم که به نقد کتاب "تو را صدا می‌زنم" اختصاص یافت، کلام خود را با شعر "اول دفتر به نام ایزد دانا "از سعدی آغاز کرد و گفت: دغدغه بسیاری از بزرگان و شاعران از جمله سعدی حمد و ثنای پروردگار بوده است. نویسنده کتاب "تو را صدا می‌زنم" نیز چنین دغدغه‌ای داشته و نیایش‌هایی را از زبان حیوانات بیان کرده است.

نیک‌طلب ضمن تبریک به علی باباجانی به خاطر چاپ کتاب تو را صدا می‌زنم، آن کتاب را زیبا و شکیل توصیف کرد و افزود: رنگ‌های زیبایی برای تزیین این کتاب به کار گرفته شده است. تصویرگری خوب و حروف چینی آن برای گروه سنی ب و ج که طبق شناسنامه کتاب مخاطبان اصلی این کتاب هستند، مناسب است.

وی نداشتن فهرست با وجود برخورداری هر داستان از یک عنوان مجزا و عدم درج شماره صفحه در پایین صفحات را مسئله عجیبی در مورد کتاب "تو را صدا می‌زنم"، عنوان کرد و ادامه داد: این مسئله از انتشارات امیرکبیر که سابقه طولانی در زمینه چاپ کتاب دارد، امری بعید است.

این منتقد تصویرگری کتاب" تو را صدا می‌زنم" را ناهماهنگ با داستان‌های کتاب دانست و افزود: تصویرگر همه حیوانات را انسان دیده و برخی جاها آن‌قدر تصاویر انسانی است که حیوان مورد نظر داستان مشخص نیست. اگر قرار بود تصاویر کتاب صورت انسانی داشته باشند که داستان‌ها از زبان حیوان بیان نمی‌شد.

نیک‌طلب در کل کتاب" تو را صدا می‌زنم" را خوب ارزیابی کرد و گفت: قیمت این کتاب نیز مناسب است و در کل می‌توان گفت که نویسنده کار جدیدی ارایه داده است. باباجانی از نثر برای بیان مطالب استفاده کرده نه شعر و داستان، در صورتی که تاکنون به این قضیه کمتر پرداخته شده است.

این نویسنده کودک و نوجوان با بیان اینکه علی باباجانی قدم خوبی برای آشنایی بچه‌ها با نثر برداشته است، بیان کرد: کتاب‌های شعر و قصه برای کودکان نوشته شده است اما کتب نثر برای این قشر بسیار کم است و جایگاه نثر برای بچه‌ها روشن نشده است و امید است که آقای باباجانی این راه را ادامه دهد.

وی با یادآوری اینکه افرادی همچون سیدمهدی شجاعی و عرفان نظرآهاری کتاب‌هایی در مورد عبادت و نیایش منتشر کرده‌اند، ادامه داد: توجه نویسندگان به نیایش و نگاه الهی داشتن بسیار مفید و ارزنده است. واقعیت زندگی این است که همه حیوانات در مدح و ثنای خدا هستند. اگر جویبار جاری است و پرندگان آواز می‌خوانند،همگی در حال تسبیح خداوند هستند.

این منتقد نثر غیر داستانی و توجه به نیایش را از ویژگی‌های خوب کتاب "تو را صدا می‌زنم" ذکر کرد و افزود: ما باید شیوه‌های عبادت و نیایش و راه‌های صحبت کرد با خداوند را به کودکان آموزش دهیم و نردبان های خداوندی یعنی ائمه اطهار (ع) را باید به کودکان بشناسانیم.

در نظر داشتن بخش آموزشی از دیگر نقدهای نیک‌طلب به کتاب "تو را صدا می‌زنم" بود که در این‌باره گفت: در جاهایی که نویسنده آموزش را ملاک قرار داده کار تصنعی شده است. کاش نویسنده شاهد ماجرا بود تا راوی آن. در داستان طاووس آموزش به چشم می‌خورد که نباید مغرور بود. داستان یاکریم هم غیر واقعی است زیرا کمتر حیوانی با افتادن از بلندی دچار شکستگی می‌شود.

وی تصریح کرد: داستان های "تو را صدا می‌زنم " با وجود اینکه از زبان حیوانات بیان شده است، انسانی است، برای همین از باورپذیری دور است. داستان‌ها از زبان حیوان بیان شده است اما نگاه انسانی وجود دارد. در داستان کرکس نتیجه‌گیری واقعا انسانی است و در داستان پشه هم باید اشاره مستقیم به نمرود می‌شد، این داستان هم غیر واقعی و آموزشی است.

به گفته این نویسنده کودک و نوجوان، جایگزینی محورهای شناختی نسبت به هر حیوان می توانست ضعف‌های "تو را صدا می‌زنم" را برطرف کند و علاوه بر این بهتر بود که ویژگی‌های مثبت حیوانات بیشتر بیان می‌شد.

بابک نیک‌طلب با بیان اینکه برای گروه سنی ب و ج دریافت برخی از مطالب کتاب دشوار است، گفت: اشاره مستقیم برای این گروه لازم است. بهتر بود اسم هر حیوان از ابتدا مشخص می‌شد تا اینکه معناگونه بیان شود و سپس در ذیل داستان ذکر شود.

وی با اشاره به اینکه داستان‌های کتاب" تو را صدا می‌زنم "قبلا در مجله چاپ شده است، عنوان کرد: برخی از کارهای ژورنالیستی قابلیت تدوین در قالب کتاب را دارند اما نویسنده باید آن را بازبینی کند تا ویژگی‌های یک کتاب را پیدا کند و مانا و ماندگار شود. در کتاب "تو را صدا می‌زنم" کمتر فرازی پیدا می‌شود که در ذهن و دل بماند. به هر حال این کتاب از ادعیه و قرآن اثر گرفته است و ما باید قدم‌های این اثر را ببینیم یعنی داستان‌ها در حدی باشد که بر زبان‌ها جاری شود.

وی با بیان اینکه ما با کمبود دعا مواجه نیستیم که به دنبال خلق دعا باشیم، تصریح کرد: ائمه اطهار (ع) دعاهای بسیار زیادی در تمام زمینه‌ها دارند. تنها کاری که باید بکنیم این است که از آن دعاها الهام بگیریم. در این بین ادبیات کودک و نوجوان وظیفه دارد که همچون پلی بچه ها را به منابع اصلی دعا ارجاع دهد و آنها را با این منابع غنی آشنا کنند.

این نویسنده کودک و نوجوان تلاش برای معرفی ائمه اطهار (ع) به عنوان الگو به کودکان و نوجوانان و تغییر نگرش و نگاه بچه‌ها نسبت به نیایش، عبادت، سوگواری، بزرگداشت و عزاداری را یکی از رسالت‌های نویسندگان کودکان و نوجوانان بیان کرد.

وی با طرح این سؤال که چقدر کتاب در مورد حماسه‌های عاشورا و یا زندگی پیامبر اکرم(ص) برای کودکان وجود دارد؟ گفت: تلاش کنیم جماعتی از بچه‌ها که صف بلندی را در محرم و عاشورا تشکیل می‌دهند را آگاه کنیم. جا دارد از تمام ابزارها در این راه استفاده کنیم و یکی از این راه‌ها زبان حیوانات و طبیعت است.

مخالفت با آموزش مستقیم از دیگر دیدگاه‌های نیک‌طلب بود که در نشست نقد کتاب "تو را صدا می‌زنم" مطرح شد و وی بیان کرد: مستقیم کار کردن به اصل کار لطمه می‌زند. باید با روش‌های غیرمستقیم و از طریق مسابقه بچه‌ها را در زمینه اعتقادی و عبادی به مطالعه تشویق کرد و حتی از آنها خواست که نیایش‌های خود را بر کاغذ بیاورند.

گفتنی است، در پایان این نشست،برخی از داستان های کتاب" تو را صدا می‌زنم"  که شامل نیایش‌‌های کودکانه از زبان حیوانات برای گروه سنی ب و ج است توسط نیک‌طلب، باباجانی و حامد محقق برای حضار خوانده شد.

پایان پیام/