تأثیرات گسترده آیت‌الله العظمی محقق داماد بر حوزه فقه و فقاهت

به گزارش خبرگزاری شبستان از قم، آیت الله «علیرضا اعرافی» در همایش آموزگار فقاهت ویژه نکوداشت مقام علمی مرحوم آیت الله «سید محمد محقق داماد(ره)» که از پیش از ظهر امروز(پنجشبه 12دی) در سالن همایش‌های پژوهشکده علامه طباطبایی(ره) قم آغاز شده است، با بیان این که ایشان از جمله معماران باز تأسیس حوزه علمیه قم محسوب می‌‌شود، گفت: حوزه علمیه در یک سال گذشته گام‌های بزرگی برای توسعه فقه و فقاهت برداشته است.

مدیر حوزه های علمیه سراسر کشور در ادامه در تشریح قم از منظر فقاهت و توسعه عمیق فقه در حوزه علمیه تصریح کرد: قم در صدساله گذشته با حضور آیت الله العظمی محقق داماد و آیت الله العظمی حائری یزدی قابل ارزیابی در چندین حوزه علمی و دانشی است.

وی ضمن تقسیم بندی مرجعیت شیعه به پنج دوره تاریخی، بیان داشت: مرحوم آیت الله العظمی محقق داماد نسل چهارم مرجعیت شیعه در قم هستند که با امام خمینی(ره)، مرحوم حاج مرتضی حائری، مرحوم اراکی و امثال آن ها هم دوره بودند که تأثیرات گسترده ای بر حوزه فقه و فقاهت گذاشتند.

آیت الله اعرافی در بخش دیگری از این همایش با تأکید بر داد و ستد علمی فعال میان حوزه قم و نجف در طول صد سال گذشته گفت: برخی از مراجع و شخصیت های فقهی بزرگ از نجف به قم مراجعت کردند و سرمایه های علمی را از عراق و نجف به دست آوردند و آنها را در قم شکوفا کردند و میراث عظیم فقهی و اصولی در قم شکل گرفت.

وی، مکتب قم را از جمله مکاتب بزرگ حوزوی و پویا در حوزه فقه شیعه دانست و ابراز داشت: ما همچنین شاهد طبقه ای از بزرگان حوزه در قم هستیم که در این شهر رشد پیدا کردند و برخاسته از قم هستند که در این طبقه جایگاه مرحوم آیت الله داماد رفیع و بزرگ است و در کنار امام خمینی(ره) دیده می‌ شود.

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در ادامه سخنان خود خاطرنشان کرد: حوزه علمیه قم هم زمینه را برای رشد و تطور فقاهت فراهم کرد و هم در این شهر طبقات بزرگی از علمای برجسته پرورش پیدا کردند؛ همچنین در قم ما به شکلی جریانات و مشرب های گوناگون فقهی را شاهد هستیم که از جمله مشرب سامرا و نجف موجب بالندگی حوزه قم شد.

وی با بیان این که در قم گنجینه فاخری از آثار فقهی و اصولی وجود دارد، گفت: گنجینه ای که از نجف برخاست و به قم آمد قطعا گرانسنگ است ولی خود قم نیز بین 30 تا 40 شخصیت برجسته تربیت کرد که تألیفات و آثار برجسته و گرانسنگی را از خود برجای گذاشتند و ما شاهد منظومه های فقهی بزرگ در قم از جمله از جانب مرحوم آیت الله محقق داماد هستیم.

آیت الله اعرافی افزود: توجه به قواعد فقهیه از جمله موضوعاتی است که از سوی شخصیت های برجسته حوزه علمیه قم تدوین شده و البته هیچ یک از ابواب فقه توسط فضلای حوزه مغفول نمانده و ارتباط خوبی بین فقه و حقوق برقرار شده است.

وی در بخش دیگری از سخنان خود عنوان کرد: آورده های حوزه علمیه قم بسیار ارزشمند است اما نمی توانیم بگوییم پاسخگوی همه نیازهای جامعه است، بنابراین ما راه بزرگی پیش رو داریم که باید طی شود.

مدیر حوزه های علمیه سراسر کشور با اشاره به این که دقت و تفکر مرحوم آیت الله العظمی محقق داماد همه حوزه را تحت تأثیر خود قرار داد، عنوان داشت: تمرکز ایشان بر کار علمی و در میان کارهای علمی بر فقاهت، بسیار ستودنی است و اگر این تمرکز نبود قاعدتا بسیاری از مسائل ظهور و بروز پیدا نمی کرد.