بازی و نقش آن در رشد و درمان کودکان

خبرگزاری شبستان: مطابق تحقیقات انجام شده، افرادی که در دوران کودکی اسباب بازی نداشته یا از انجام بازی های فکری و پیشرفته محروم بوده اند، پس از ورود به مدرسه در زمینه آموزشی و تحصیلی با مشکل روبه رو شده اند و کودکانی که از لحاظ دسترسی به محرک های محیطی آزاد بوده و فعالیت های جسمی و ذهنی بیشتری در مقایسه با دیگر کودکان داشته اند، از توانایی های ذهنی و اجتماعی بیشتری برخوردار بوده و به راحتی قادر به یادگیری مهارت های مختلف شده اند. امروزه، از بازی به عنوان روشی برای درمان مشکلات کودکان استفاده می شود‌.

بازی درمانی استفاده از بازی برای حل تعارض کودک است. بازی زبان کودک است. در  بازی تجارب ناخوشایند کودک بازنمایی می شود تا کودک به تدریج بتواند مسئله را حل و فصل کند. در واقع می‌توان گفت؛ بازی درمانی برای کشف و حل تروماهایی است که برای کودک به وجود آمده است. چیزی را که کودک تروما ادراک می کند لزوما چیزی نیست که بزرگ ترها آن را خطرناک قلمداد کنند. موجبات رنج کودک در بازی مشخص می شود.

بازی درمانی استفاده از تکنیک های ارتباطی برای ساخت یک ارتباط قدرتمند با کودک است این رابطه این فضا را ایجاد می کند تا کودک بتواند احساس امنیت پیدا کند و تجارب گذشته را به گونه ای دیگر و گاها مثبت تر تجربه کند.  در این نوع درمان، به کودک فرصت داده می شود تا احساسات آزاردهنده و مشکلات درون خود را از طریق بازی بروز داده و آنها را به نمایش بگذارد.

شدت احساساتی که برخی کودکان در طول بازی درمانی از خود نشان می دهند، گاهی بسیار تعجب آور است، احساساتی چون تنفر، ترس، تنهایی، ناامنی، احساس شکست، بی کفایتی از این گونه احساسات است  در حال حاضر ناآگاهی های والدین برخی کودکان سبب شده است که اختلالات عاطفی و رفتاری کودکان مانند ترس، خشم، دروغگویی، حسد، شب ادراری، وسواس، ناخن جویدن و … شیوع بیشتری پیدا کند

در بازی درمانی پس از آن که کودک بازی با وسایل را شروع کرد، درمانگر با دقت اعمال و گفتار او را تحت نظر می گیرد و با مشاهده رفتارش در ضمن بازی به نگرانی های او پی می برد و پس از تفسیر و نتیجه گیری از عملکردهای کودک، راه حل هایی مناسب برای مشکلات او ارائه می کند.

‌به طور خلاصه می توان گفت؛ بازی درمانی روشی است که به یاری کودکان می شتابد تا بتوانند مسائل خود را بدست خویش حل کنند. بازی درمانی به کودک اجازه می دهد جهان را در مقیاس کوچک تر با دستان خود بسازد و تحت نفوذ در آورد.

سمیه غنی زاده 
روانشناس کودک و نوجوان