«فرشته»؛ روایت نسل جوانی که جبر اجتماعی آن ها را کنار هم قرار داده است

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری شبستان، نمایشنامه جدید «احسان حاجی‌پور» با عنوان «فرشته» از سوی انتشارات آرادمان منتشر شد، پیش از این نیز نمایشنامه‌های «معاشر»، «30دی95» و «گزارش یک مهمانی» از این نویسنده و کارگردان تئاتر منتشر شده بود، انتشار «فرشته» بهانه ای شد تا با «احسان حاجی‌پور» درباره این نمایش نامه به گفتگو بنشینیم که در زیر می آید:

نمایش نامه «فرشته» را  چه سالی به نگارش درآورده اید؟

من این نمایش نامه را در سال 98 به نگارش درآوردم و قرار بود که این نمایش نامه در همین سال به صحنه برود ولی شرایط اجرای آن مهیا نشد و برنامه ام این بود که در سال 99 حداقل همزمان با انتشار به اجرا برود که متاسفانه به دلیل شرایط کنونی امکان اجرای صحنه ای ندارد.

چاپ و نشر در کشور وضعیت خوبی ندارد چگونه به انتشار این نمایش نامه مبادرت ورزیدید؟

«فرشته»؛ اولین نمایش نامه ای من است که قبل از اجرا به چاپ رسیده است؛ این نمایش نامه به همت انتشارات آرادمان و آقای علیرضا بهرامی چاپ شد و باید تشکر کنم که در شرایط فعلی چاپ نشر این فرصت را فراهم کردند که نمایش نامه ایرانی را منتشر کنند؛ شرایط نشر قبل از کرونا نیز شرایط وخیمی بود، الان اوضاع با توجه به این شرایط بدتر هم شده است، در این شرایط اینکه یک ناشر به سمت چاپ نمایش نامه ایرانی می رود جای بسی امیدواری است.

موضوع اغلب نمایش نامه هایی که به صحنه بردید رئالیسم اجتماعی است در نمایش نامه «فرشته» به چه پرداخته اید؟

نمایش نامه «فرشته» مانند تمام کارهایی که پیش از این از من منتشر شده است در بستر رئالیسم اجتماعی می گذرد و داستان چند جوان هست که بیننده تنها یک ساعت و نیم از زندگی آنها را می بیند. این جوان ها، جوان های 26-25 ساله در واقع نسل جدید هستند و سعی کردیم نگاهی به روابط، ادبیاتو طرز فکر آنها بیندازیم .در واقع  داستان روایت یک سری جوان است که دختربچه ای را از مهد کودک می دزدند و ما یک ساعت و نیم پس از این واقعه را برای مخاطب به تصویر کشیدیم.

 در نمایش فرشته به بیان مسائل نسل جوان کنونی می پردازید؟

فرشته بیان مسایل نسل جوان امروز ایران است و اینکه این آدم ها برای رسیدن به هدف شان چه راهی را انتخاب می کنند. اصولا لایه های زیرین متن های من درباره ارتباط بین آدم ها است و این برایم بسیار با اهمیت است و در تمامی نمایش نامه ها هم به این پرداخته ام، شکل گیری این داستان ها در بسترهای مختلف و شرایط مختلف تعریف می شود یک جا ارتباط خانواده را با نگاهی نقادانه واکاوی می کنم، یک جایی به سراغ ارتباط آدم ها در بستر یک تاریخ اجتماعی می روم و جایی دیگر به سراغ روابط عاطفی آدم ها می روم و در نمایش فرشته سراغ روابط آدم هایی رفتم که جبر اجتماع و اوضاع و احوال و شرایط اجتماعی آنها را کنار هم قرار داده است و این کنار هم قرار بودن الزاما انتخاب آنها نبوده است.

چرا متون ایرانی برای نمایش کم داریم و کارگردانان تئاتر رغبتی به اجرای نمایش ایرانی نشان نمی دهند؟

در همه سال هایی که تئاتر کار میکنم دغدغه ام اجرای متن ایرانی است. خودم بر اساس سلایق و شرایط اجتماعی رئالیسم اجتماعی را برای اجرا و سبک نگارش ام انتخاب کردم و فکر می کنم جای نمایش اجتماعی در تئاتر ما خالی است. سال ها پیش بسیاری از کارگردانان تئاتر و نمایش نامه نویسان به سمت تئاتر ترجمه رفتند، چیزی که می گویم به معنای نفی و نقد این موضوع نیست ولی ما از نمایش نامه ایرانی غافل شده ایم.

چرا  تئاتر ما از نمایش نامه ایرانی غافل شده است؟

این خیلی به سیاست گذاری های کلان در تئاتر و به باز بودن دست برای بیان مسایل اجتماعی بر می گردد؛ به دلیل اینکه وقتی نمایش ایرانی بخواهید کار کنید باید از دغدغه ها و مسایل اجتماعی بگویید و در همه این سال ها چقدر دست نمایش نامه نویس برای بیان این مسایل باز بوده است. در کنار این موضوع فضای آکادمیک به نمایش ایرانی اقبالی نداشته است و  از طرفی دسترسی به متون ایرانی هم نداشتیم و ناشران هم متن ایرانی کمتر منتشر نمی کردند. اینها عواملی هستند که در همه این سال ها باعث شده ما از نمایش ایرانی غافل شویم.