تلخی سال‌ها دوری از محبوب در «صبر زرد»

«لیلا عبهری»، در گفت‌و‌گو با خبرنگار شبستان در همدان گفت:از همان دوران دانشجویی، دست به قلم بودم اما هیچ گاه راضی به چاپ آثار و دست نوشته‌هایم نبودم.

نویسنده حوزه دفاع مقدس اشاره‌ای به ماجرای نویسندگی و نحوه چاپ آثارش داشت و گفت: حدود 8 سال پیش، به عنوان مربی داستان نویسی در کتابخانه مرکزی همدان فعالیت داشتم که در همان ایام به مناسبت هفته دفاع مقدس، یک جلسه همکاری میان کتابخانه و بنیاد حفظ آثار استان تربیت داده شد.

وی اضافه کرد: در آن جلسه بنده به عنوان سفیر کتابخانه مرکزی با مسئول کتابخانه بنیاد حفظ آثار و همچنین آقای میرآبادی، مدیر وقت ادبیات و تاریخ مقدس استان آشنا شدم که بعدها پیشنهاد نگارش کتاب در حوزه دفاع مقدس و شهدا از سوی این عزیزان به من داده شد.

عبهری با اشاره به اینکه دبیر آموزش و پرورش است گفت: در آن زمان برای سنجش میزان آشنایی و علاقه دانش آموزان به شهدا و دفاع مقدس، آثار نویسندگان مطرح و همچنین تعدادی از کتاب‌های دفاع مقدس در برابر انان قرار داده شد.

وی ابراز کرد: برخلاف تفکر من، همه دانش آموزان به سوی کتاب‌هایی از جنس رمان به ویژه رمان‌های عاشقانه و تخیلی جذب شدند و کمتر تمایل به مطالعه کتاب‌های حوزه دفاع مقدس را در آنان دیدم.

عبهری با اشاره با اینکه کتاب‌های بسیاری در حوزه جنگ و شهادت نوشته شده است گفت: با مشاهده آن وضعیت و همچنین عدم مطالعه زنان خانه دار، بازاریان و مردم عادی که شاید با کتاب اندکی بیگانه باشند من را به آن داشت تا کتاب‌های حوزه دفاع مقدس را با سبک و سیاقی دیگر برای جذب بیشتر به رشته تحریر درآودم.

هلال احمر و آشنایی با سوژه کتاب «نامه سرخ ماه»

وی با اشاره به اینکه در هلال احمر استان نیز فعال است ابراز کرد: به پیشنهاد یکی از دوستانم در هلال احمر، با آقای «مهدی حیدری» که یکی از نامه‌رسان‌های دوران جنگ بود آشنا و مقدمات نگارش کتاب «نامه‌ سرخ ماه» رقم زده شد.

عبهری ابراز کرد: کتاب «نامه‌ سرخ ماه» روایت زندگی نامه رسانی است که به میل خود نامه اسرا را از هلال احمر به خانواده‌ها و برعکس تحویل می‌داده است، به عبارتی آقای حیدری از سال 59 تا 69 نامه اسرا را که از طرف صلیب سرخ به هلال احمر استان همدان ارسال می‌شد به خانواده آنها تحویل می‌داد.

وی با اشاره به اینکه آقای حیدری با اقدام خود، مسیر دست یابی دو طرف به نامه را کوتاه کرده بود گفت: روال عادی این اقدام، ارسال نامه از سوی اسرا به صلیب سرخ و سپس به هلال احمر و از سوی این مجموعه به اداره پست و در نهایت تحویل نامه به خانواده اسرا بود.

عبهری ادامه داد: شاید این کتاب با این موضوع ضربان و نقاط اوج و فرود خاصی نداشته باشند اما نشان دهنده ارزش بسیار بالای کار، نامه رسانی را می‌رساند که در آن زمان بسیاری از خانواده‌ها چشم انتظار خبری از اسیر خود بودند.

وی با اشاره به اینکه این کتاب به همت بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس استان وهلال احمر همدان به چاپ رسید گفت: مصاحبه و نگارش کتاب یک سال به طول انجامید و در نهایت «نامه‌ سرخ ماه» در سال 96 چاپ و روانه بازار شد.

عبهری ادامه داد: یکی از اقدامات خوب بنیاد حفظ آثار بر خلاف محدویت چاپ استانی، پخش صوتی کتاب‌های دفاع مقدس از رادیو است که به همت آقای برخوردار مدیر ادبیات بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس استان همدان از سال گذشته شکل گرفته است، این مهم می‌تواند بهانه بسیاری از افراد را که حوصله مطالعه را ندارند برطرف کند.

وی افزود: معرفی اسراء توسط آقای حیدری و داستان‌های هریک از این عزیران در کتاب «نامه سرخ ماه»، سوژه بعدی 2 کتاب دیگر من یعنی «صبر زرد» و «فریاد‌هایی از سکوت» را مهیا نمود.

خاطرات جنگی، خوش نیت و غفاریان در کتاب‌های «صبر زرد» و «فریادهایی از سکوت»

عبهری ابراز کرد: کتاب «صبر زرد» خاطرات «محمد ابراهیم غفاریان» و «فریادهایی از سکوت» نیز خاطرات «محمد خوش نیت» دو تن از آزادگان سرافراز جنگ تحمیلی است که دو روز قبل از آغاز جنگ، برای سرکوب اغتشاشات غرب کشور که توسط کوموله و دموکرات‌های وابسته به رژیم بعثی عراق انجام می‌شد راهی غرب می‌شوند.

وی با اشاره به اینکه آقای خوش نیت در آن زمان 18 ساله و آقای غفاریان نیز تنها چند روز از جشن عقد او می‌گذشت گفت: این دو تن به رغم ظن خود که نهایت پس از یک هفته پاتک و مقابله با دموکرات و کوموله به شهر و دیار خود باز می‌گردند، در دستان نامعلوم سرنوشت، 10 سال به اسیری دولت عراق گرفته می‌شوند.

عبهری گفت: پس از اسارت توسط رژیم بعث عراق این دو جوان شجاع همدانی راهی اردوگاه دشمن می‌شوند که در ادامه نیز دست خوش حوادث و داستان‌هایی قرار می‌گیرند که بدون شک می‌تواند برای هر خواننده‌ای جذاب باشد.

این چهره فرهنگی گفت: یکی از نکات قابل توجه در این داستان، وفاداری همسر اقای غفاریان به ایشان با گذشت 10 سال اسیری است که می‌تواند الگوی بسیار خوبی برای زنان و همسران این مرز و بوم باشد.

وی اشاره ای به عنوان کتاب «صبر زرد» داشت و گفت: از آن جهت این عنوان برای کتاب انتخاب شد چرا که آقای غفاریان و همسر ایشان 10 سال به صبوری نشستند صبری که شاید تحملش اندکی سخت و تلخ باشد.

عبهری عنوان کرد: از طرفی «صبر زرد» نام یک گیاهی است که با وجود طعمی تلخ خاصیت دارویی دارد که این مهم دقیق به زندگی محمد ابراهیم غفاریان و همسر ایشان اشاره دارد.

این نویسنده جوان با اشاره به اینکه نگارش هر دو کتاب یک سال به طول انجامیده است گفت: از آنجا که دو کتاب «صبر زرد» و «فریادهایی از سکوت» در قالب پاره خاطرات این دو آزاده سرافراز از سال 97 گردآوری شده است که پس از 30 ساعت مصاحبه با هریک از این آزاده و سپس نگارش در سال 98 به مرحله چاپ رسیده است.

«مهین جسری» الگویی از بانویی فداکار اما گمنام در جامعه

وی اشاره‌ای به تازه ترین اثر خود داشت و گفت: آخرین کتاب من در مراحل پایانی نگارش است که پیش بینی می‌شود در سال جاری به چاپ برسد، این کتاب که تا کنون عنوانی برای آن مشخص نشده است زندگی خانم «مهین جسری» یکی از پرستاران مهربان، شجاع و ایثارگر دوران جنگ است که در کنار پرستاری از حوادث آن دوران نیز عکس‌های به یادماندنی را برای همگان به جای گذاشته است.

عبهری ادامه داد: خانم جسری اصالتا از اهالی شهرستان قصر شیرین است که در آن زمان به عنوان امدادگر سپاه مشغول به گذراندن دوره‌های پرستاری و امدادگری در تهران بود.

این نویسنده جوان ادامه داد: ایشان با آغاز جنگ در شهریور 59 بدون هیچ درنگی دوره آموزشی را رها کرده و راهی شهر و دیار خویش می‌شوند.

وی گفت: در ادامه ایشان به دلیل وضعیت قرمز قصرشیرین به سرپل ذهاب می‌رود و با همکاری دوستان موفق به برپایی بزرگ‌ترین و مجهز‌ترین بیمارستان غرب کشور در زمان جنگ می‌شود.

این نویسنده خلاق با اشاره به اینکه خانم جسری از اولین روز جنگ تا سال 63 در خط مقدم طبابت و پرستاری از رزمندگان مشغول بوده اند گفت: ایثارگری و فداکاری زنان و مادرانی از این جنس در جبهه و میدان نبرد آن دوران بسیار است که متأسفانه گمنام هستند.

عبهری با بیان اینکه بانوان ایثارگر در جنگ تحمیلی اکنون نیز همانند آن زمان خالصانه و بدون هیچ چشم داشتی، گمنامی را ترجیح داده و نیازی به معرفی خود نمی‌دانند ادامه داد: در همین راستا برای معرفی هر چه بیشتر این زنان شیردل به قشر جوان و دختران و مادران این مرز و بوم، به دنبال نگارش و تحقیق و پژوهش بیشتر در حوزه زنان هستم.

این نویسنده گفت: شهدا که راهشان مشخص و به هدف والای خود که شهادت بود دست یافتند، سرداران و فرماندهان جنگ نیز به هدف خود که کنترل جنگ و دفاع از کشور بود به سرمنزل مقصود رسیدند، ایثارگران و جانبازان نیز از قافله عقب نمانده و سهم اعظمی از تکالیف خود را به انجام رساندند.

وی گفت: اما در این بین شاید کمتر به معنای واقعی زندگی و خاطرات زنان و مادرانی پرداخته شده باشد که بدون هیچ چشم داشتی جان بر کف در لباس پزشکی، پرستاری، امدادگری و ... در زمان جنگ تحمیلی نقش بسیار مهمی را ایفا را کردند.

عبهری با اشاره به اینکه مادران گمنام بسیاری در این سرزمین وجود دارد که زمانی با تمام وجود، خود را برای دفاع از این کشور وقف کردند گفت: بدون شک اگر زنان و مادران در جنگ تحمیلی نبودند ، شاید جنگ به این خوبی پیش نمی‌رفت و پیروزی و سربلندی‌اش قسمت ما نمی‌شد.

 این نویسنده فرهنگی با بیان اینکه هرچه در حوزه زنان کار شود باز هم کم است گفت: متأسفانه مدتی است که شاهد تزتزل نهاد خانواده و رواج پدیده شوم طلاق در کشور هستیم که بسیاری از این آسیب‌ها به دلیل کم رنگ شدن فرهنگ ایثار و از خودگذشتگی در میان زنان است.

وی عنوان کرد: ترویج فرهنگ ایثار و معرفی زنان و مادران فداکاری که در زمان جنگ برای مقابله با دشمن و دفاع از کشور از جان و مال خود گذشتند می‌تواند الگوی موثری برای دختران و زنان ما بوده و بسیاری از نقاط کور مشکلات فرهنگی خانواده‌های امروز را نیز باز کند.

وی با بیان اینکه با گذشت حدود 34 سال از جنگ همچنان روحیه ایثار و اخلاص در بازماندگان آن دوران مشاهده می‌شود گفت: تعبیر دوارن جنگ برای این عزیزان جمله «خوابی بود که از آن بیدار شدیم» است.

عبهری ادامه داد: اخلاص، فداکاری، از خودگذشتگی همان خوابی است که بازماندگان از جنگ اکنون نبود آن را باور نداشته و دوست دارند دوباره به همان خواب و حس و حال بازگردند.

وی با اشاره به اینکه امروز متأسفانه فضای مجازی وقت بیشتر فرزندان ما را گرفته گفت: مطالعه کتاب حال چه در حوزه دفاع مقدس و چه در زمینه‌های فرهنگی، اجتماعی و علمی می‌تواند جوانان امروز ما را زنان و مردان متفکر و توانمندی برای آینده به بار آورد، بنابراین می‌توان از کتاب‌های صوتی که در فضای مجازی تولید و نشر داده شده بیشتر استفاده کرد.

وی به موضوع دیگری در حوزه شهادت و ایثار اشاره داشت و گفت: همدان، استانی با بیش از 8 هزار و 800 شهید است که این رقم عدد قابل توجهی است که متأسفانه بخش اعظمی از این شهدا گمنام بوده و کسی از رشادت‌های آنها اطلاعی ندارد.

عبهری گفت: در همین راستا گردآوری و نگارش دانشنامه شهدای استان امری ضروری به شمار می‌رود، در این دانشنامه، می‌توان زندگی تمام شهدای استان هرچند به اختصار و در قالب یک صفحه به رشته تحریر درآورد.

وی اشاره‌ای به نقد در حوزه نویسندگی داشت و گفت: بدون شک نقد سازنده و بدون غرض می‌تواند چراغ راه و عاملی سازنده در راستای نگارش کتاب‌های دیگر یک نویسنده در کم و کیفی بهتر از قبل باشد.