خبرگزاری شبستان _رشت، مائده اسفندمز؛ در شهرهای توسعه‌یافته دنیا، هدایت شهروندان به استفاده از دوچرخه، امری باورپذیر و ممکن است. به‌طوری‌که برای کاهش آلودگی‌های صوتی و هوا، افزایش شاخص سلامتی، کاستن ترافیک خیابان‌ها در سفرهای شهری و تزریق نشاط و فرحبخشی در بین شهروندان، سیاست‌گذاری‌های مدیریت شهری، ترویج پیاده‌روی و استفاده از وسایل حمل و نقل بدون آلودگی از جمله دوچرخه است. همینطور شهرداری‌ها در این راه، توسعه فناوری و فراهم کردن بستر لازم برای این سیاست‌ها را هم بر عهده دارند.
در شهر رشت که کارنامه درخشانی در کسب " اولین ها " در سطح کشور دارد، توسعه و ترویج دوچرخه‌سواری سال‌هاست تکرار می‌شود. همین تفکر باعث شد که یک لاین دوچرخه‌سواری از میدان گیل تا میدان مصلی، چند سال پیش از سوی مدیریت شهری این شهر اجرایی شود. هرچند نمی‌توان نمره قابل قبولی برای اجرای این لاین به شهرداری رشت داد زیرا که عدم استقبال شهروندان از این لاین با وجود موانع متعدد در مسیر موجب شد که این لاین چندان دوچرخه‌ای را در خود نبیند. با این‌همه می توان اجرای این لاین را گامی نخست در توسعه فرهنگ دوچرخه‌سواری در شهر رشت دانست.
*اجرای طرح ۳۰ کیلومتر لاین دوچرخه سواری در هاله ای از ابهام
با این همه اگر چه نمی‌توان شهرداری را در اجرای طرح‌های دوچرخه‌سواری در سطح رشت موفق دانست اما دو سال پیش، معاون حمل و نقل شهرداری از طرحی خبر داد که طبق آن، قرار شد از مسکن مهر تا چهار راه گلسار مسیر دوچرخه‌سواری احداث شود.
به گفته «فرامرز جمشیدپور» طبق طرح فوق قرار بود ۱۰ کیلومتر از مسیر دوچرخه سواری رشت در جاده و خیابان‌های اصلی و ۲۰ کیلومتر دیگر در جاده و خیابان‌های فرعی از سال ۹۸ ساخته شود. اما از آنجا که مدیریت شهری رشت در فراز و نشیب‌های بی‌ثباتی غوطه‌ور است، اجرای این طرح هم در هاله‌ای از ابهام باقی ماند. اگرچه در زمان مسعود نصرتی( شهردار اسبق) یک لاین دوچرخه‌سواری در حاشیه تالاب عینک به بهره‌برداری رسید اما در نهایت اجرای لاین‌های دوچرخه‌سواری در خیابان‌های اصلی و فرعی رشت تنها میان صفحات طرح‌های مطالعاتی خاک خورد.
حال به تازگی اجرای طرحی دیگر که نیاز به احداث لاین‌های دوچرخه‌سواری را ضروری نمی‌داند، در رشت مطرح شده است. طرحی که از ۱۵ سال پیش در شهرهای توسعه یافته دنیا اجرایی شده و استقبال چشمگیری از شهروندان را شاهد بوده است.
*دوچرخه های اشتراکی جایگزین اجرای لاین‌های دوچرخه‌سواری
نزدیک به ۱۵ سال قبل، برای حفظ محیط زیست شهری، کاهش آلودگی‌های صوتی و هوا و افزایش سلامتی و فرحبخشی در بین شهروندان، طرحی در شهرهای معروف دنیا اجرا شد که نام آن، دوچرخه اشتراکی است. دوچرخه‌هایی که در جای جای شهرها قرار دارند تا شهروندان در ترجیح سلامتی خود و هوای شهرشان بر دود و بوق اتومبیل‌ها، سوار بر آن می‌شوند و سفرهای کوتاه شهری خود را با آن طی می‌کنند. این دوچرخه‌ها در تملک هیچ شهروندی نیست بلکه با پشتیبانی فناوری در این شهرها، وسیله‌ای اشتراکی متعلق به همه است و در عین حال در حوزه شهری فواید بسیاری را برای شهروندان و مدیریت شهری به ارمغان می‌آورد.
نخستین طرح‌های دوچرخه‌های اشتراکی در شهرهای لندن، پاریس و نیویورک اجرایی شده و حتی تبدیل به یک جاذبه گردشگری در این شهرها هم شده است. در تهران هم این طرح اجرایی شد، به‌طوری‌که از سه سال پیش دوچرخه‌های اشتراکی در خیابان‌های تهران راه افتادند. استقبال از این طرح به‌ویژه در دوران کرونا هم افزایش یافته و طبق اعلام شهرداری تهران، استفاده از دوچرخه‌ها( شخصی و اشتراکی) طی دوران شیوع ویروس کرونا، دو تا سه برابر شده است.
حال با تکیه بر تجربه شهرهای دنیا و شهر تهران، در رشت هم این برنامه مورد توجه قرار گرفته است. خرداد ماه امسال بود که شهرداری لایحه اجرای این طرح سرمایه‌گذاری را با دو فوریت به شورا فرستاد. اگرچه اجرای این طرح مورد استقبال شورا قرار گرفت اما اعضا با بیان اینکه شفافیت لازم در این طرح موجود نیست، با دو فوریت آن موافقت نکردند تا اینکه در کمیسیون‌های شورا مورد بررسی بیشتر قرار گیرد.
طبق گفته عضو شورا، اجرای طرح دوچرخه اشتراکی از شورای چهارم مورد توجه بوده است. «رضا رسولی» در این‌باره می‌گوید: اجرای این طرح در خیابان‌های رشت می‌تواند با استقبال شهروندان مواجه شود و دوچرخه‌ها برای استفاده بانوان هم مناسب است.
اگرچه لایحه دوچرخه‌های اشتراکی از خردادماه امسال مطرح بود و هزینه واردات دوچرخه‌ها که قرار بوده از چین باشد، مطمئنا با نوسان قیمت ارز متفاوت شده اما در هر حال شهرداری در نخستین روز از مهرماه توانست قرارداد مذکور را با شرکت سرمایه‌گذار منعقد کند.
با وجود اینکه شهرداری طی سه تا چهار ماه گذشته با فراز و نشیب‌های بسیاری مواجه بوده که در نهایت منجر به استیضاح و برکناری شهردار شد اما با ورود سرپرست، توانست بسترهای لازم برای شرکت سرمایه‌گذار را در رشت فراهم کند.
طبق اعلام شهرداری، این پروژه در سه فاز اجرا شده و پیش‌بینی می‌شود ظرف یک سال آینده هزار عدد دوچرخه تهیه و در اختیار مردم قرار گیرد. استفاده از این دوچرخه‌ها با تکیه بر فناوری است و شهروندان می‌توانند پس از استفاده از آن، دوچرخه را در محل مقصد خود رها کنند تا شرکت سرمایه‌گذار برای بازگرداندن آن یا برای استفاده شهروند دیگر از آن، دوچرخه را هدایت و مدیریت کند.
به نظر می‌رسد عدم موفقیت سیاست‌گذاری اجرای مسیرهای ویژه دوچرخه سواری در رشت موجب شده که شهرداری به سمت جذب سرمایه‌گذار برای اجرای دوچرخه اشتراکی تمایل پیدا کند زیرا نه تنها اجرای آن بر عهده سرمایه‌گذار است بلکه مدیریت شهری می‌تواند تنها با فراهم آوردن بستر فناوری این فرهنگ را در بین شهروندان توسعه دهد تا شاید بتواند گره‌های کور ترافیکی در رشت را اندکی باز کند بدون آنکه هزینه‌ای در اجرای پروژه‌های عمرانی مانند آماده‌سازی مسیرهای دوچرخه‌سواری صرف کند.
نظر شما