واکسن معنویت و آسیب های اجتماعی کرونا/ رعایت مصوبات کرونا در مساجد جامعه را سکولار نمی کند

خبرگزاری شبستان، گرگان- داودخاندوزی؛ با عطر معنویت در هر شهر و دیاری بانگ ملکوتی «الله اکبر» مساجد در هنگام اذان بلند می شود و مومن در هر کار و فعالیتی باشد لحظه ای کوتاه هم شده تلاش می کند که مقید نماز اول وقت باشد و یا در صورت عدم توفیق یاد خدای سبحان کند.

اذان گاهی انسان را از پرتگاه گناه دور می کند و گاهی باعث تصمیم تازه ای در زندگی می شود و به زندگی رنگ معنویت می بخشد.

اما در این ایام کرونایی گرچه بانگ اذان از مساجد به گوش می رسد اما ترس از شیوع کرونا و حفظ سلامت مردم و گاهی پروتکل های بهداشتی ستاد کرونا باعث شده بار دیگر درب بسیاری از مساجد برای فعالیت های فرهنگی و مذهبی بسته شود.

براساس تصمیم جدید ستاد کرونا در مرکز استان گلستان و شهرگنبدکاووس از ساعت 18 به بعد تمام فعالیت های مشاغل گروه دوم محدود شد و همچنین پیش از این نیز فعالیت گروه های سه و چهار نیز در شهرهای قرمز استان نیز با تصمیم ستاد کرونا تعطیل شده است.

اعمال این محدودیت های شدید کرونا باعث شده است که فعالیت بسیاری از مساجد و فعالان کانونی، پایگاه های بسیج نیز تحت الشعاع قرار بگیرد و دوره نشست های شبانه بچه های مذهبی در مساجد تعطیل شود.

به سراغ حجت الاسلام «نورالله ولی نژاد»، مدیرکل تبلیغات اسلامی استان گلستان رفتیم و در خصوص دغدغه های فرهنگی این روزهای فعالان مذهبی و مساجد از تعطیلی برنامه های فرهنگی و هنری مساجد و جنگ های رسانه ای معاندان انقلاب و اسلام برای سکولار جلوه دادن مردم ایران در ایام کرونا گفتگو کنیم.

*مساجد در شرایط کرونایی تنها برای اقامه نماز باز هستند، برای کمرنگ نشدن برنامه های فرهنگی مساجد چه باید کرد؟

کرونا بر جامعه ما تاثیرگذار بوده است و مردم ناگزیر هستند برای برخی از برنامه ها، جایگزین داشته باشند، یعنی تلاوت قرآن، قرائت قرآن و غیره که این برنامه ها در منزل نیز قابل انجام است و لذا توصیه می کنیم اعضای خانواده ها، منازل را به فضای معنوی قرآن و دعا منور کنند.

کرونا به برنامه های جمعی مناسک دینی و مذهبی اعم از عبادات واجب و مستحب تاثیرگذار بود و این برنامه ها یا تعطیل و یا به حداقل رسیده است، در محرم و عزاداری ها محدودیت های زیادی داشتیم و کرونا بر اقامه نماز جماعت که یک مناسک جمعی بود نیز تاثیر گذاشته است.

همیشه امکان برگزاری اعمال واجب و اقامه آن در شرایط متفاوت شدنی است به عنوان مثال اگر نتوانستیم در یک جایی نماز بخوانیم در مکان دیگری می توانیم آن را اقامه کنیم، نماز به شکل فردی واجب است گرچه به شکل جماعت پاداش بیشتری دارد لذا به دلیل شیوع کرونا اصل نماز تعطیل نمی شود چرا که یک فریضه واجب الهی است اما فقط بعضا به صورت جماعت اقامه نمی شود، هر چند در شرایط زرد یا نارنجی با حفظ دستورالعمل ها نماز جماعت در استان اقامه شده است.

با توجه به شیوع ویروس کرونا مناسک دیگر مانند دعاها را نیز می توان به صورت فردی برگزار کنیم گرچه برگزاری این مناسک به صورت جمعی یک عظمت خاصی دارد که به دلیل کرونا نمی توانیم آن را اجرا کنیم. ان شاء الله بعد از رهایی از کرونا مجددا مردم ما شاهد برگزاری برنامه های جمعی خواهند بود.

مسئله دیگر اهم و مهم بودن برگزاری مناسک مذهبی است، آن چیزی که حائز اهمیت است اصل قرآن و نماز است و اگر نتوانستیم در جمع اقامه کنیم به صورت فردی نیز قابل اجرا است و بعضی از اعمال واجب در فقه نیز قابل تبدیل یا با انتخاب جایگزین ممکن است  برای مثل وضو تبدیل به تیمم یا روزه واجب تبدیل به کفاره یا حج در شرایط خطر جانی قابل تاخیر است.

در احکام دین ما آن جایی که اگر خطراتی فرد را تهدید کند اعمال تغییر می کند و گاهی اعمال حتی تعطیل می شود، اگر راه رفتن مکه یک خطر جدی در بر داشته باشد آن عمل تعطیل می شود و اگر وضو برای فرد نمازگزار خطرناک باشد تیمم می کند و یا اگر فرد قادر به اقامه نماز به صورت ایستاده نباشد نشسته اقامه نماز می کند.

در احکام شرعی مسیر جایگزین همواره پیش بینی شده است لذا هرجایی که با یک ضرر و زیانی رو به رو شدیم شریعت و مکتب ما برای آن تعریف دیگر و به اصطلاح جایگزین در نظر گرفته است.

بنابراین بسیاری از عبادات را می توانیم در ایام کرونا هم داشته باشیم، حتی اگر امکان برگزاری آن به صورت جمعی وجود نداشته باشد می توانیم به صورت فردی آن مناسک و عبادت را اقامه کنیم چرا که حفظ سلامتی انسان از مهمترین واجبات است لذا بین سلامتی و روزه برای افرادی که روزه برای او ضرر دارد دین ما سفارش می کند بر اساس قاعده دفع ضرر محتمل واجب است جایگزین را در نظر بگیرد و تا ضرر را دفع کند و عموما برای عبادات جایگزین در نظر گرفته شده که در بعضی مواقع به جای آن مثل روزه می تواند کفاره بپردازد و یا در زمان دیگر قضای آن را انجام بدهد.

مردم ما در شرایط خاص می توانند تصمیم درستی بگیرند و در جایی که مردد بودند از بزرگان دینی و مراجع تقلید قطعاً سوال کنند برای اینکه در مسائل دینی ما مقلد هستیم.

اعلام کردیم که در شرایط کرونایی نماز جماعت در مساجد می تواند با رعایت فاصله اجتماعی، استفاده از ماسک و رعایت همه نکات بهداشتی برگزار شود و تاکید کردیم سالمندان و افرادی که بیماری زمینه ای دارند در این برنامه ها شرکت نکنند هر چند همه این برنامه ها به صورت فردی نیز قابل اجرا است.

بسیاری از خانواده ها در صورت واجد شرایط بودن می توانند نماز جماعت را به صورت جمعی در خانه نیز قرائت کنند، ما برنامه های فرهنگی را به دلیل شرایط کرونا تعطیل نکردیم و به سمت برنامه های جایگزین رفتیم، به نظر می رسد ما صدها برنامه جایگزین را در سطح استان اجرا و بعضا به ابتکاراتی نیز دست پیدا کردیم.

در ایام محرم برنامه های مختلف به شکل متفاوتی اجرا شد و روضه خانگی با حفظ  دستورالعمل ها در محلات برگزار شد، همچنین بخشی از برنامه ها در ماه محرم از طریق صدا و سیما و فضای مجازی اجرا شد، گرچه برگزاری تجمعات در ماه محرم سال های گذشته، اقتدار و شکوه عزاداری و سوگواری های حسینی را نشان می داد ولی این برنامه ها به دلیل اهمیت سلامت مردم به صورت محدود و بعضی از طریق فضای مجازی و جایگزین در نظر گرفته شد و مردم گلستان نیز در مسیر حفظ سلامتی و برنامه های مذهبی خوش نام بودند و به خوبی عمل کردند.

رسانه های ضد انقلاب بیان می کنند که شرایط کرونا باعث سکولار شدن جامعه ایران اسلامی شده است، در این زمینه توضیح بدهید؟

استفاده از برنامه های جایگزین و اجرای مناسک مذهبی به صورت فردی به مفهوم سکولار نیست و سکولار شدن جامعه در شرایط عادی و به شکل تعمدی اتفاق می افتد و انسان ها به دلیل انحراف، مسائل غیردینی را در زندگی انتخاب می کنند. در حالیکه شرایط جامعه تحت تاثیر کروناست و مردم براساس نظر مراجع تقلید مخصوصا مقام معظم رهبری برنامه های مذهبی را پیگیری و عمل کردند.

مردم ما در شرایط کرونا به سمت سکولار نرفتند و به بیماری کرونا و خطرات آن واقف هستند و بزرگان، مراجع تقلید به ویژه مقام معظم رهبری  به رعایت پروتکل های بهداشتی تأکید داشتند و چون مردم ما به علمای دین و مقام معظم رهبری معتقد هستند خود را با شرایط فعلی وفق دادند و مردم متدین ما حتی در این ایام به کمک بیماران شتافتند تا بتوانند از ثواب های اجتماعی بهره مند و به هم نوع خود کمک و حتی با اهدای خون و ضدعفونی اماکن عمومی و طرح مواسات و دستگیری، همت بلند خویش را به نمایش گذاشتند.

تصور ما این است که این شرایط موقتی است و با کشف دارو و واکسن مناسب شر ویروس کرونا از سر بشریت برطرف می شود و به لطف خدا، همه برنامه های مذهبی مانند گذشته به جامعه ما بازخواهد گشت.

* اهتمام مساجد به دستورالعمل های بهداشتی را در ایام کرونا چطور می بینید و همراهی مساجد در اجرای مصوبات ستاد کرونا چگونه بود؟

توصیه کردیم که اگر مساجد نمی توانند دستورالعمل های بهداشتی را اجرا کنند حتما تعطیل باشند و مساجد تنها در صورت رعایت این پروتکل ها می توانند باز باشند، به هیئت امنا و ائمه جماعات توصیه شده که داشتن ماسک، رعایت فاصله اجتماعی و ضدعفونی کردن فضای مسجد جزو اولویت ها قرار داده و تهویه مناسب را تدارک ببینند، لازم به توضیح است در فصل تابستان و با توجه به هوای مناسب در مساجد به برگزاری نماز جماعت در فضای باز مسجد تأکید می شد و این مهم به اجرا در می آمد.

گزارشی نداشتیم که مساجد این دستورالعمل های بهداشتی را در ایام محرم و صفر رعایت نکرده باشند، هیئت های مذهبی و مساجد در اجرای پروتکل ها خوش نام بودند و براساس گزارش های مرکز بهداشت شیوع کرونا در ایام محرم افزایشی نبوده است و علت آن این بوده که 98 درصد از هیئت های مذهبی و مساجد پروتکل های بهداشتی را رعایت کردند و این اتفاق با همکاری همه مسئولان و فعالان مذهبی و مسجدی اتفاق افتاده است.

* در گذشته مساجد محل رجوع نیازمندان و دستگیری آنان از طریق مومنان بود، برای کمک به مستمندان و نیازمندان با توجه به تعطیلی بعضی امورمساجد در حال حاضر چه طرحی در نظر گرفته شده است؟

در گذشته مساجد مرکز و توزیع کمک های مردمی بود و اخیراً ستادی را تحت عنوان 13 آبان تا 13 دی به عنوان «ستاد حاج قاسم سلیمانی» تشکیل دادیم و مبنای آن این است که مساجد پایگاه اصلی و محور کمک های مردمی و مواسات باشند و با تقسیم بندی شهرها به محلات مختلف ما محله محوری را یک اصل قرار دادیم و در هر محله مسجد، محور این برنامه است و با محوریت هیئت امنا و ائمه جماعت، پایگاه بسیج و  غیره این ساماندهی اتفاق افتاده است مقرر شد طرح کمک مومنانه و شناسایی نیازمندان و جمع آوری کمک ها ساماندهی و اجرا شود.

لازم به توضیح است، 13 دی روز شهادت آن انسان بزرگ سپهبد حاج قاسم سلیمانی است لذا در این مرحله، این روز را انتهای این طرح در نظر گرفتیم.