خبرگزاری شبستان - مشهد - مرضیه وحدت؛ حضرت عبدالعظیم حسنی (ع) امام زاده واجب التعظیم و سید والامقامی هستند که با چند واسطه به امام حسن مجتبی (ع) منتسب می شوند و از سادات حسنی (ع) محسوب می شوند و این تعلق حسبی و نسبی ایشان به امام معصوم (ع) موجب شده از جایگاه و موقعیت ممتازی نسبت به سایر امام زادگان برخوردار باشند. به مناسبت ولادت حضرت عبدالعظیم حسنی گفتگویی با حجت الاسلام مهدی شریعتی تبار، مدیر گروه فقه بنیاد پژوهشهای آستان قدس رضوی داشته ایم که در ادامه می خوانید؛
چرا حضرت عبدالعظیم حسنی (ع) نسبت به سایر امام زادگان برجسته تر هستند؟
حضرت عبدالعظیم حسنی (ع) امام زاده واجب التعظیم و سید والامقامی هستند که با چند واسطه به امام حسن مجتبی (ع) منتسب می شوند و از سادات حسنی (ع) محسوب می شوند و این تعلق حسبی و نسبی ایشان به امام معصوم (ع) موجب شده از جایگاه و موقعیت ممتازی نسبت به سایر امام زادگان برخوردار باشند، به دلیل اینکه عامل وراثت و انتساب حسبی یک زمینه و بستر مناسبی را برای رشد و تکامل شخصیت انسان فراهم می کند.
اما این قضیه را باید در نظر بگیریم که افرادی بودند که فرزند پیامبر بودند ولی مورد عقاب خدا قرار گرفتند که نمونه بارز آن پسر حضرت نوح است. پس در کنار انتساب به اهل بیت (ع) زمانی برجستگی بیشتر مشهود می شود که فضیلت در رفتار، اخلاق و عملکرد فرد وجود داشته باشد.
تقوا، علم، معرفت، جهادی بودن، تقویت راه امامت، ولایت و مبارز بودن از دیگر خصوصیات بارز ایشان محسوب می شود و حضرت عبدالعظیم حسنی (ع) نیز در کنار انتسابشان به امام حسن مجتبی (ع) فردی ممتاز از نظر اخلاقی بودند و علی رغمی که مورد تعقیب حکومت بنی عباس بودند معارف اهل بیت (ع) را نشر می دادند.
ایشان فقیه، محدث، عالم و فردی والا مقام بودند لذا عامل امتیاز ایشان نسبت به سایر امام زادگان خصوصیات اخلاقی، روحیه مبارز و مجاهداتشان بوده است.
چرا امامان مردم را به زیارت حضرت عبدالعظیم حسنی تشویق می کردند؟
در فرهنگ اسلامی و شیعی، بحث زیارت مقوله فرهنگی، تربیتی، اخلاقی و سیاسی است حال می خواهد زیارت ائمه (ع) ، پیامبران، امام زادگان و یا مومنین باشد. وقتی ما به زیارت شخصی می رویم به عنوان شخصی ممتاز از همه جهات اخلاقی، فکری، فرهنگی و سیاسی، با روح او انس و پیوند برقرار می کنیم و در کنار حرم او با خدا ارتباط برقرارمی کنیم و تلاش می نماییم به لحاظ اخلاقی، فرهنگی، علمی، تربیتی و سیاسی آن شخص را مورد الگوی خود قرار دهیم.
علت توصیه ائمه (ع) به زیارت بزرگان و حضرت عبدالعظیم حسنی (ع) این بود که می خواستند مردم از طریق زیارت ایشان در مسیر و راهشان قرار بگیریند و از روح بلند آنها درس های لازم را برای یک زندگی سالم اخلاقی، فرهنگی و سیاسی را فراگیرند. لذا تاکید به زیارت حضرت عبدالعظیم حسنی (ع) به شخصیت ایشان بر می گردد.
حضرت عبدالعظیم (ع) چه ویژگی های شاخصی داشتند؟
یکی از ویژگی های شاخص ایشان مسئله تعبد و تقید خاص به دین، ارزشها و اصول و فروع دین است. حضرت عبدالعظیم (ع) هم در حوزه نظر و تئوریک و هم در حوزه عمل یک شخص فوق العاده معتقد، متدین و اصول و فروع دین را کاملا رعایت می کردند.
در روایت داریم که ایشان خدمت امام هادی (ع) رسیدند و به آن حضرت فرمودند: می خواهم دینم را خدمت شما عرضه نمایم تا اگر عیب و نقصی دارد اصلاح کنم. وقتی موازین دین را که به آن باور داشت و عمل می کرد عرضه کرد، حضرت که ظاهر و باطن انسان ها را می دیدند او را تایید کردند لذا ما کمتر بتوانیم شخصی را پیدا کنیم که امام (ع) تمام موازین دینی او را تایید کنند که این شاخصه ممتاز ایشان است.
حضرت عبدالعظیم (ع) در نشر احادیث و فرهنگ اهل بیت (ع) بسیار تلاش می کردند و حرکت جهادی داشتند و حامل سخنان و توصیه های ائمه (ع) بودند.
امام رضا (ع) به ایشان فرمودند: ای عبدالعظیم سلام گرم مرا به دوستدارانم برسان و به آنان بگو: در دلهای خویش برای شیطان راهی نگشایند. و این نشان می دهد که حضرت عبدالعظیم حسنی (ع) امانت مدار بوده اند. ایشان به لحاظ تئوری و عملی مورد تایید کامل اهل بیت (ع) بودند و برای حاکمیت ارزشهای دینی تلاش و کوشش می کردند.
چرا ثواب زیارت حضرت عبدالعظیم برابر با زیارت امام حسین علیه السلام است؟ آیا جایگاه عبدالعظیم مثل امام حسین است؟ حضرت عبدالعظیم چه مقام رفیعی دارد که درباره زیارت هیچ معصومی این ثواب نیامده است؟
حضرت سید الشهدا (ع) جایگاه برجسته، ممتاز و بی بدیلی دارند. در روایات داریم هر کسی که ایشان را زیارت کند مانند این است که خدا را در عرش الهی زیارت کرده است. این تشبیه امام هادی (ع) هم نشان دهنده شخصیت عبدالعظیم (ع) است که به زیارت ایشان مشرف شدن، معادل زیارت امام حسین (ع) است و هم از این باب است که چه بسا حضرت عبدالعظیم (ع) در زندگی و در مبارزات و مجاهدات خود در نشر فرهنگ کربلا و عاشورا تاثیر گذار بودند.
در واقع از این حدیث امام هادی (ع) سه نکته را می توان درک کرد از جمله جایگاه خاص عبدالعظیم (ع) ، نقش ایشان در گسترش فرهنگ عاشورایی و اگر احیانا جامعه در شرایطی قرار گرفت که موفق به زیارت امام حسین (ع) نشدند با زیارت حضرت عبدالعظیم (ع) امید ثواب زیارت امام حسین (ع) داشته باشند. البته باید بدانیم زیارت امام حسین (ع) با هیچ زیارت دیگر قابل مقایسه نیست.
نظر شما