خبرگزاری شبستان- قزوین؛ شیوع بیمار کرونا در سراسر جهان از جمله کشور ما موجب شده تا دستورالعمل هایی برای مقابله با این بیماری از سوی سازمان بهداشت جهانی توصیه شود که از جمله این موارد زدن ماسک و رعایت فاصله گذاری اجتماعی است.
رعایت این دستورالعمل ها اگرچه امری حیاتی است ولی این موارد از سوی برخی آنگونه که باید جدی گرفته نمی شود به طوری که با وجود اعمال محدودیت هایی از سوی دولت از ابتدای آذر ماه، ولی عده ای هنوز به دورهمی های خانوادگی ادامه داده و یا به اشکال دیگر پروتکل های بهداشتی را زیرپا می گذارند که نتیجه این امر تهدید سلامت خود و اطرافیان است.
روانشناس بالینی در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری شبستان در قزوین در خصوص علل برخی رفتارها در عدم رعایت پروتکل های بهداشتی بیان کرد: از نظر ما روانشناسان بسیار مهم است که در ایام کرونایی از سلامت ذهن و روان مراقبت ویژه ای شود چراکه اگر ذهن و روان انسان درگیر این بیماری شود که اینگونه شده است تا سال های سال اثر خود را در زندگی فرد، خلق و خو، افکار و رفتار او می گذارد.
«زهرا علیخانی» ادامه داد: در اوایل شیوع بیماری کرونا، همه افراد تشویق به قرنطینه شدند، این تداوم قرنطینه خانگی و شنیدن اخبار تکراری مرگ و میر و ابتلا، به مرور زمان در افراد احساس درماندگی و ناتوانی به وجود آورد، از همین رو برخی به این نتیجه رسیدند که با وجود رعایت قرنطینه و بهداشت، باز هم در اخبار آمار بیشتری از مبتلایان به این بیماری و مرگ و میرها اعلام می شود، پس کاری از دست آنها ساخته نیست و در واقع این افراد فکر می کنند هیچ کنترلی بر اوضاع ندارند که حالت هایی از افسردگی است.
وی عنوان کرد: البته دوران قرنطینه موجب افزایش اضطراب، افسردگی، تنهایی و معضلات اجتماعی شد به طوری که این دوران بیشتر اختلالات روانی را در کسانی که مستعد بودند، پرورش داد و این موارد در آنها نمود ظاهری یافت.
* ارتباط اختلال تجزیه ای و بیماری کرونا
علیخانی در خصوص اینکه چرا مردم در ابتدا پروتکل های بهداشتی را به خوبی رعایت می کردند و سپس کنار گذاشتند، گفت: این موضوع به این دلیل است که به مرور حس درماندگی و عدم کنترل اوضاع به مردم دست داد و بسیاری از افرادی که مستعد بیماری روانی بودند، دچار اختلالی به نام اختلال تجزیه ای شدند؛ در این اختلال افراد به دلیل اینکه نمی توانند فشار روانی بسیار زیاد را تحمل کنند، برای کم کردن فشار روانی اقدام به پاک کردن صورت مسئله می کنند.
وی تصریح کرد: روند اختلال تجزیه ای به این شکل است که گویی هیچ اتفاقی نیفتاده است و فرد تلاش می کند اتفاق را از ذهن خود پاک کند و تأثیر فشار روانی را بر ذهن خود کمتر کند و از طر فی هم می خواهد بی خبر بماند و همچنین بی قرار بوده و خشم و وحشت دارد، چنین فردی در واقع نوعی مکانیسم دفاعی انکار از خود نشان داده و می گوید هیچ اتفاقی نمی افتد و اگر هم قرار است اتفاقی بیافتد برای ما رخ نمی دهد.
این روانشناس بالینی تأکید کرد: مکانیسم های دفاعی بیشتر برای فرونشاندن اضطراب ناشی از کرونا نمایان می شوند و در ایران این امر در بحران های مختلف خود را نشان داده است به طوری که وقتی فشار روانی زیاد می شود، افراد از مکانیسم دفاعی شوخی استفاده می کنند و پیام های طنزی در خصوص بحران در شبکه های اجتماعی رد و بدل می شود.
وی توضیح داد: برای تحمل اضطراب ناشی از کرونا هم هر کسی دست به کاری می زند، عده ای انکار می کنند، برخی از مکانیسم شوخی استفاده می کنند، برخی آن را کم اهمیت جلوه می دهند و می گویند به ما آسیبی وارد نمی شود و عده ای هم از واکنش وارونه استفاده می کنند و در واقع به جای رعایت کردن، رفتارهای پرخطر و متضاد انجام می دهند.
علیخانی افزود: تمام رفتارهایی که مردم انجام می دهند به نوعی در ناخودآگاه شان وجود دارد و همه اینها برای فرونشاندن اضطراب وارده در اثر موضوع کرونا و احساس درماندگی در برابر این بیماری است.
* برخی از دوگانگی های رفتار مردم ناشی از اقدامات مسئولان است
وی گفت: البته در این بین مسئولان هم بسیار مقصر بوده اند زیرا مردم را دچار دوگانگی کرده اند؛ مردم به عمل نگاه می کنند نه به صدا و سخنرانی مسئولان، صدای عمل آنقدر بلند است که هیچ صدایی به آن نمی رسد، وقتی مسئولان خود پروتکل های بهداشتی را جدی نگرفته و یا در جلسات پروتکل های بهداشتی را رعایت نمی کنند مردم از آنها الگو می گیرند.
این روانشناس بالینی اضافه کرد: تنها کاری که ما می توانیم به لحاظ روانشناسی برای مردم انجام دهیم این است که مردم را به رعایت پروتکل ها و حفظ سلامت روان خود تشویق کنیم تا با ورزش، مطالعه، پیگیری اخبار از مراجع موثق، دور کردن استرس و اضطراب از خود، آرامش خود را حفظ کنند.
* وسواس فکری و اضطراب های ناشی از کرونا
وی اعلام کرد: البته کرونا علاوه بر اضطراب یکسری وسواس فکری و وسواس شستشو هم به مردم تحمیل کرده است در حالی که مردم خیلی نباید نگران پاکیزگی خود باشند و این رعایت اصول بهداشتی در حدی است که دستان خود را با آب و صابون بشویند، مراقب باشند در محیط آلوده قرار نگیرند و از افکار پریشان جلوگیری کنند و همچنین برای خود و اعضای خانواده وقت گذارند و فضای خانه را طوری آرم بخش کنند که بتوانند بیماری را با سلامت روان پشت سر گذارند.
علیخانی یادآور شد: البته جمع گریزی هم به دلیل شیوع کرونا افزایش یافته است، افراد جامعه وقتی اضطراب داشته و ناراحت هستند دوست دارند کنار هم باشند، افراد می توانند با رعایت پروتکل های بهداشتی تعاملات خود را داشته باشند ولی طوری که سلامت جسمی و روانی یکدیگر را به خطر نیاندازند.
نظر شما