خبرگزای شبستان، سرویس فرهنگی، مریم داوری: «حجت الاسلام محمد حسن راستگو» در سال 1322 در مشهد مقدس به دنیا آمد. این پژوهشگر مبتکر شیوه ای خاص از آموزش مباحث اخلاقی و دینی توام با تفریح برای کودکان بود.حجت الاسلام راستگو سالها مدیریت مرکز مربی کودکان در حوزه علمیه قم را بر عهده داشت و 35 سال برنامه های مختلف تلویزیونی را اجرا کرد. وی که در بین بچه ها به عمو راستگو معروف بود به برگزاری کلاسهای ویژه کودکان و برپایی اردو پرداخت و در ده ها کشور آسیایی، آفریقایی و اروپایی برنامه اجرا کرد. شیوه اجرای این روحانی خوش اخلاق به گونه ای بود که کودکان و نوجوانان در فضایی شاد و صمیمی با آموزه های دینی و قصه های قرآنی آشنا می شدند. حجت الاسلام راستگو در دوم آذر بر اثر سکته مغری در سن 67 سالگی درگذشت. پیکر وی در روز دوشنبه سوم آذر در قم تشییع و در چهارم آذر در آرامگاه خواجه ربیع در مشهد مقدس به خاک سپرده شد. به مناسبت هفتمین روز از در گذشت این مبلغ دینی گفتگویی با «حجت الاسلام حسین حقیقت»، رییس اداره تربیت مربی کودک و نوجوان سازمان تبلیغات اسلامی که از شاگردان حجت الاسلام راستگو ست، ترتیب دادیم که بدین شرح است:
حجت الاسلام راستگو تا چه اندازه راهگشای تبیین قصه های قرآنی برای کودکان و نوجوانان بودند؟
در امر تبلیغ برای بزرگسال سبک و سیاق های مختلفی وجود دارد اما در زمینه کودک و نوجوان در حوزه علمیه قم برای کودکان و نوجوانان فعالیتی انجام نشده بود . استاد راستگو کار را در این زمینه شروع کرد. ایشان با شناختی که از کودکان و نوجوانان داشت و با تسلط بر مباحث دینی، روش های نو و خوبی را برای ابلاغ مفاهیم دینی به کودکان ابداع کردند. از جمله روش هایی که ایشان شروع کرد، قصه گویی بود.
چه عواملی باعث موفقیت حجت الاسلام راستگو در حوزه کودک و نوجوان بود؟
استاد راستگو به منابع دست اول روایی و تاریخی دسترسی داشت. ایشان متخصص بود و مباحث را از قرآن کریم استخراج می کرد و آنها را با زبان ساده و قابل فهم ارایه می کردد. چه بسا داستان قرآنی را خوانده بودیم اما ایشان طوری آن داستان را روایت می کرد که همه جذب می شدند. حجت الاسلام راستگو با زاویه دید خود قصه های قرآنی را به شیوه ای جذاب بیان می کرد. تسلط بر علوم دینی، ساده کردن مباحث دینی و به کار گیری روشهای نو و جذاب مهم ترین علل موفقیت ایشان بود.
ایشان چقدر از هنر برای تببین مسایل دینی استفاده می کرد؟
شیوه ایشان با هنر آمیخته بود. حجت الاسلام راستگو در انتقال مفاهیم دینی از کارهای هنری مختلف همچون نقاشی، قصه و خط بهره می گرفت. ایشان بسیار خط خوش و زیبایی داشت. استاد راستگو برای انتقال مفاهیم دینی و قصه های قرآنی با استفاده از هنر در برنامه های خود، قوه بصری و سمعی کودکان و نوجوانان را به کار می گرفت. بدین ترتیب بچه ها درک بهتر و بیشتری از مطالب داشتند.
چرا برنامه های حجت الاسلام راستگو مورد اسقبال قرار گرفت؟
40سال پیش که استاد راستگو وارد صدا و سیما شد به بهترین شکل مباحث دینی را برای کودکان و نوجوانان تبیین کرد. ایشان به جای شخصیت داستان ها، گویش می کردند و این برای کودکان بسیار دلنشین بود. ایشان به طور غیر مستقیم به مباحث دینی می پرداخت و مسایل را در قالب هنرهای مختلف از جمله نقاشی و قصه گویی منتقل می کرد. به همین دلیل نه تنها بچه ها بلکه بزرگسالان هم جذب صحبت های ایشان می شدند و لذت می بردند.
زمانی که حجت الاسلام راستگو کار دینی برای کودکان و نوجوانان را آغاز کرد، چقدر در این حوزه کار صورت گرفته بود؟
در زمانی که استاد راستگو کار را برای کودکان و نوجوانان شروع کرد، بچه ها مورد غفلت و بی مهری مبلغان بودند. بسیار کم و موردی در زمینه کودکان کار می شد. استاد راستگو پیشروی این کار بود و با استفاده از منابع دینی و تسلط علمی که داشت، کودکان را با آموزه های دینی آشنا کرد. استاد شهید مطهری نیز در زمان خود چنین کاری کردند و داستان راستان را در عصر و زمانه ای نوشتند که نگارش کتاب برای نوجوانان از سوی عالمی وارسته به دور بود.
روحانیون در این مسیر با حجت الاسلام راستگو همکاری می کردند؟
استاد راستگو از شاگردان شهید مفتح و شهید بهشتی بود. ایشان در مورد برنامه ها و فعالیت های خود با این بزرگواران مشورت می کرد و از آنها مهر تایید می گرفت و سپس کار را آغاز می کرد.
حجت الاسلام راستگو چقدر غیر مستقیم گویی و ظرافت را در تبیین قصه های قرآنی برای کودکان و نوجوانان مد نظر داشت؟
قصه های قرآنی در عصر و زمانه ای فقط برای بزرگسالان نوشته می شد. ما قصه های قرآنی به صورت مکتوب برای کودکان و نوجوانان نداشتیم، اگر هم بود بسیار اندک بود. نویسندگانی که در این حوزه فعالیت می کردند، یکی دو نفر بودند و داستان های قرآنی برای کودکان و نوجوانان حتی به اندازه انگشتان یک دست هم نبود. در چنین شرایطی استاد راستگو وارد میدان شد. ایشان داستان های قرآنی را استخراج کرد و به شکل قصه با شیوه ای زیبا و هنرمندانه به کودکان و نوجوانان ارایه کرد. در واقع ایشان داستان های قرآنی را به برنامه زنده تبدیل کرد. نکته های دینی از جمله ظلم ستیزی و مبارزه با دشمن را به خوبی برای بچه ها بیان می کرد. به عنوان مثال استاد راستگو طوری داستان حضرت موسی(ع) و حضرت ابراهیم(ع) را بیان می کرد که کودک و نوجوان، حضرت موسی(ع) و حضرت ابراهیم(ع) را در زمان خود می دید و انگیزه پیدا می کرد که با ظلم و ستم مبارزه کند. بعد از انقلاب ایشان وارد صدا و سیما شد و به ارایه کلیات معارف دینی برای بچه ها پرداخت، آن هم به شیوه ای زیبا و غیر مستقیم. در جایی ایشان فرمودند «من 50 قسمت برنامه تهیه کردم و تنها می خواستم بحث نبوت را در قالب داستان و غیر مستقیم در این 50 قسمت به بچه ها ارایه دهم».
نظر شما