زیست بوم های رقمی عرصه ای نو برای پژوهش های علوم اسلامی

به گزارش خبرگزاری شبستان از قم، «مصطفی علیمرادی» در نشست علمی مجازی «زیست بوم پژوهش های رقمی» از سلسله نشست های همایش مجازی «علوم انسانی- اسلامی، پژوهش و فناوری» که عصر روز گذشته(چهارشنبه 26 آذر) از سوی مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی نور برگزار شد، در توصیف پژوهش های رقمی اظهار داشت: پژوهش گری رقمی، حوزه ای از فعالیت ها در تعامل رایانه یا فناوری های رقمی و موضوعات علوم اسلامی است.

کارشناس مطالعات راهبردی مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی نور اضافه کرد: پژوهش گری رقمی را می توان به مثابه شیوه ای نوین از انجام تحقیقات دانست که دربردارنده پژوهش، آموزش و نشر رایانه ای است؛ در این حوزه مطالعاتی، ابزارها و شیوه های رقمی به جای ابزارهای چاپی، برای مطالعه علوم اسلامی به کار گرفته می شود.

وی افزود: استفاده از مدارک، شیوه های پژوهش، نشر و نگهداری رقمی برای دستیابی به اهداف پژوهش و روابط میان محققان از طریق فضای مجازی و تلاش برای ایجاد رسانه رقمی اجتماعی، از مزایای پژوهش گری رقمی است.

علیمرادی با اشاره ب ویژگی های نگاه بوم شناختی، گفت: این ویژگی ها شامل جامعیت، نظام مندی، شبکه ای بودن، مبتنی بر تعامل بین عناصر، پویایی و استواری است؛ به عنوان مثال نظام مندی در این نگاه هم شامل مراحل پژوهش و هم خود پژوهش می‌شود، یعنی روال انجام پژوهش به صورت مرحله بندی شده و گام به گام است و پژوهشگر می‌داند که در هر مرحله چه کاری باید انجام بدهد و آشفتگی در مراحل پژوهش وجود ندارد.

وی اضافه کرد: پژوهشگر با نظام مندی در این زیست بوم می‌تواند هم منابع بسیار زیادی را به صورت عمیق ببینید در عین این که گستره پژوهش بالاست از سرعت بالایی هم برخوردار است و پژوهش از مشوش بودن خارج می‌شود.

کارشناس مطالعات راهبردی مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی نور بیان داشت: ویژگی بعدی شبکه ای بودن است، شبکه ای از ابزارها در کنار بستر شبکه ای برای پیاده سازی ابزارها باعث می‌شود که پژوهشگر هم زمان و هم مکان برایش اهمیت نداشته باشد و در هر زمان و مکانی پژوهش خود را ادامه بدهد؛ ابزاری که در زیست بوم پژوهشی وجود دارد با هم تعامل دارند، استناد ها ذخیره می‌شود و در مرحله نگارش می توانید منابع دیگری را اضافه کنید که این تعاملات باعث می‌شود برایندی از قوا شکل بگیرد تا پژوهش اثرمند تر شود.

علیمرادی در بخش دیگری از سخنان خود تصریح کرد: ابزارها چون مبتنی بر فناوری هستند و فناوری در حال پیشرفت است، زیست بوم هم پویایی دارد و در عین حال این ها باعث می‌شود که یک نظامی استوار شکل بگیرد یعنی این نظامی که به صورت زیست بوم شکل گرفته هم نتایج استواری را ارائه کند و هم خود زیست بوم استوار باشد و حالت سستی و خمودگی نداشته باشد.

وی با اشاره به کارکردهای زیست بوم پژوهش رقمی یادآور شد: عرضه دادگان معتبر و ارزشمند برای پژوهشگران، تسهیل روش مندی پژوهش، تأکید بر یافتن روابط سازوار میان اجزای محیط پژوهش با تأکید بر تطابق و ارزیابی، استفاده گوناگون از اشیای اطلاعاتی در آموزش و پژوهش و استواری کارایی و بسندگی برون داده های پژوهش از جمله ویژگی های این زیست بوم محسوب می‌شود.

کارشناس مطالعات راهبردی مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی نور در ادامه سخنان خود خاطرنشان ساخت: اجزای زیست بوم پژوهش نیز شامل بانک منابع، ابزار جستجو و بازیابی منابع، ابزارهای مجموعه سازی و سازمان دهی منابع، ابزار نگارش پژوهش، ابزارهای استناد و ابزارهای نشر و به اشتراک گذاری است و در این بین ما شاهد چرخه تأمل و پژوهش اکتشاف، گردآوری و تحلیل، نگارش و به اشتراک گذاری هستیم.

وی در بخش دیگری از سخنان خود ابراز داشت: زیست بوم پژوهش رقمی در مرکز تحقیقات اسلامی نور شکل گرفته و محصولاتی که عرضه کرده برای پژوهشگران سود منده بوده که در قالب انتخاب موضوع با استفاده از برنامه های موضوعی و سامانه های متن کاوی شکل گرفته و در آینده کامل تر خواهد شد.