حرکت به سوی ظهور در گام دوم انقلاب، نیازمند تولید علم است/ معنای علم در دولت امام زمان(عج)

به گزارش خبرنگار گروه غدیر و مهدویت خبرگزاری شبستان، در آستانه دومین سالگرد صدور بیانیه گام دوم انقلاب از سوی مقام معظم رهبری و به منظور بررسی الزامات و بایدهای مهدوی تحقق این بیانیه که افق آن ساخت تمدن نوین اسلامی و منتهی به ظهور امام زمان(عج) است سلسله گفتگوهایی را با کارشناسان ترتیب داده ایم.

در ادامه مشروح گفتگو با حجت الاسلام والمسلمین «محمدحسین اجرایی»، امام جمعه هرسین و کارشناس مرکز تخصصی مهدویت در این باره حضورتان تقدیم می شود:

حجت الاسلام اجرایی با بیان اینکه یکی از نعمت های بسیار خوبی که در زمانه ما محقق شد، انقلاب اسلامی است، اظهار کرد: به ویژه با رهبری دلسوزانه مقام معظم رهبری که نعمتی بی بدیل هستند و هر روز و در هر برهه از زمان، بخشی از رشحات وجودی ایشان به چشم ما می خورد و جامعه و جهان اسلام و همه بشریت از آن بهره مند می شوند، چنان که بیانیه گام دوم انقلاب را به جامعه ارائه کردند که خط سیر فکری 40 سال آینده کشور در آن ترسیم شده و در هفت محور ایشان اولویت های نظام و ملت را تعیین کرده اند.

تولید علم و پژوهش محور نخست بیانیه گام دوم انقلاب

امام جمعه هرسین تصریح کرد: اولین گام و توصیه مقام معظم رهبری در این بیانیه، تولید علم و پژوهش است، رهبری معظم پنج مرحله را برای گام دوم انقلاب معرفی کرده اند: انقلاب اسلامی، نظام اسلامی، دولت اسلامی، جامعه اسلامی و تمدن اسلامی. بارها و سال ها رهبری این مسئله را مطرح و سیر حرکت جامعه را مشخص کردند همه جوانان و متدینان باید تلاش کنیم که به دولت اسلامی دست بیابیم تا دولت اسلامی نداشته باشیم جامعه اسلامی نخواهیم داشت، دولتمردان ما باید برای این مهم انقلابی بیندیشند و عمل کنند.

وی با بیان اینکه رهبری برای آسان کردن طی این گام انقلاب، بیانیه را در پیش روی ما قرار دادند تا بر اساس این خط فکری به دولت، جامعه و تمدن اسلامی دست بیابیم، گفت: ما در این گام به انقلاب علمی نیاز داریم اسناد بسیاری مطلوبی وجود دارد که سال ها برای‌شان زحمت کشیده شده است، مثل نقشه علمی کشور که استادان ممتاز در آن اولویت های علمی کشور را مشخص کرده اند.

عمده قدرت غرب ریشه در دستاوردهای علمی آن دارد

حجت الاسلام اجرایی تاکید کرد: امروز پیشتازی غرب در زمینه های مختلف به دلیل قوت و رشد علمی است و اگر آمریکا در بسیاری از عرصه ها قدرت دارد، به دلیل علم و پیشرفت های علمی است آنها سال ها دانشمندان و استعدادهای برتر را جمع کرده اند تا در زمینه های علوم تجربی، مهندسی، اقتصادی، نظامی و علوم انسانی قدرت را از آن خود کند.

وی با تاکید بر لزوم قدرت گرفتن در عرصه های مختلف علمی در گام دوم انقلاب، ابراز کرد: امروز دانشگاه های ما باید حرف برای گفتن داشته باشند ما باید از جهش علمی یا به تعبیر رهبری رستاخیز علمی که خون های بسیار برایش ریخته شده و شهیدان بسیار در عرصه علم و هسته ای و ... تقدیم کرده ایم، بهره بگیریم و این مسیر را تعالی دهیم.

گشایش همه ابواب علم در عصر ظهور

حجت الاسلام اجرایی در ادامه بیان کرد: به تصریح روایات وقتی امام زمان(عج) ظهور کنند دست بر سر مردم گذاشته و عقل ها را کامل می کنند، این کنایه از رسیدن رشد علمی به حد اعلای خود در عصر ظهور است. اگر علم بیست و چند حرف باشد، در عصر ظهور است که اکثر علوم نشر می یابد و به سراسر دنیا می رسد. در روایات به رشد علمی از ویژگی های جامعه مهدوی یاد شده است، زمینه گشایش همه ابواب علوم و نشر آنها فراهم می شود اگر تا قبل از ظهور دو باب از علم گشوده شده باشد در عصر ظهور همه ابواب آن به روی بشریت گشوده می شود، از این رو، ضرورت دارد که جامعه منتظران نیز بر این مهم تاکید داشته باشد و در مسیر آن حرکت کند چنان که آیت الله العظمی جوادی آملی فرمود: مهدویت عقل و عدل است.

وی با اشاره مجدد به تاکید رهبری معظم انقلاب بر تولید علم و پژوهش به عنوان نخستین کلیدواژه و محور تعیین شده در بیانیه گام دوم انقلاب، بیان کرد: پژوهش رکن اصلی هر دانش و رشته ای است، طبیعتاً علم بر اساس پژوهش یافت می شود، غربی ها و دشمنان مباحث مهدویت و آخرالزمان شیعی، برداشت های علمی مهدویت را زیر سوال می برند. در حالی که ظهور امام عصر(عج)، زمینه ساز شکوفایی همه استعدادهای بشر از جمله علم و آگاهی است.

معنای علم در عصر ظهور

این کارشناس مهدوی در شرح معنای شکوفایی علم، بیان کرد: باید بدانیم آیا منظور همین فناوری ها و تکنولوژی ها است که با تجربه و اختراع بشر به دست آمده یا علمی دیگر مد نظر است. برخی معتقدند فناوری ها و تکنولوژی ها در ذات مثبت هستند اما جهت‌گیری آنها به استفاده کنندگان بستگی دارد. اگر قصد الهی باشد این علوم تجربی به سمت جامعه مهدوی خواهد بود و طبیعتاً در عصر ظهور این علوم پیشرفت می کنند طرفداران این نظریه می گویند برای مثال اگر در روایات آمده شیعیان با حضرت مهدی(عج) در هر جای دنیا ارتباط می گیرند به واسطه فناوری ها است!

دیدگاه های مختلف درباره معنای علم در عصر ظهور

وی اضافه کرد: دیدگاه دوم که در مقابل نگاه اول قرار دارد، می گوید فناوری ها و تکنولوژی ها کاربردی در جهت آرمان های الهی ندارند و از این رو در دولت موعود نه هستند و نه رشد می یابند. به عبارت دیگر، جامعه ای که ولایت الهی در آن ظهور می یابد قابل مقایسه با شرایط کنونی نیست و مقایس هایش متفاوت است. تجلی ولایت ولی الله و امام عصر(ع) در عرصه معارف و علوم از سنخی دیگر است و توسعه تقرب الهی و بندگی را دنبال می کند.

حجت الاسلام اجرایی تاکید کرد: همچنین دیدگاه سومی نیز وجود دارد که میانه است و در تفسیر روایات ظهور نه یکسره همه دستاوردهای بشری را کنار می گذارد و نه آن را کاملاً می پذیرد. بنابر این دیدگاه جهت‌گیری علوم به سمت عبودیت و هدف آفرینش است چراکه اساساً در اسلام ارزش هر چیز با هدف آفرینش بازیابی می شود. از این رو، وقتی از علم و جایگاه آن سخن می گوییم با نگاه به این هدف است و هر گونه اقدامی در زمینه علمی و برای رسیدن به بندگی و عبودیت است که ارزش می یابد.

نوع نگاه و برداشت ما علوم تجربی را نافع یا غیرنافع می کند!

وی در ادامه گفت: بنابر این تعریف، یکی از مشکلات رایج علوم تجربی کنونی این است که در تبیین آنها از غایت الهی سخن گفته نمی شود و هر چه پیش می رود از خدا دور می شود ... بنابر این، با توجه به اینکه این علوم برای برطرف کردن نیاز جامعه اسلامی از بیگانگان است، می تواند فرا گرفته شود و مصداق عبادت باشد. البته صرف نیت در کسب این علوم کافی نیست، چون می شود کسی با نیت الهی سراغ این علوم برود اما چون این علوم احساس نیازی به دین و خدا ندارند مانع از خشیت الهی شوند!. باید توجه داشت نوع نگاه و برداشت ما علوم تجربی را نافع یا غیرنافع می کند!

امام جمعه هرسین ابراز کرد: «سفیان بن عیینه» می گوید از امام صادق(ع) شنیدم که می فرمود: همه علم مردم را در چهار چيز يافتم: اول اينكه پروردگار خود را بشناسي. دوم اينكه بداني با تو چه كرده(بخلقت موزون و حكيمانه ات و نعمت عقل و حواس و ارسال رسل و انزال كتب پي ببري)سوم اينكه بداني او از تو چه خواسته است، چهارم اينكه بداني چه چيز ترا از دينت خارج كند(گناهان و موجبات شرك و ارتداد را بشناسي).

وی در ادامه تصریح کرد: بنابر تصریح روایات، اجرا و پیاده کردن آموزه ها و فرهنگ قرآن از اصلی ترین محورهای برنامه حکومت امام زمان(عج) است چنان که امیرالمومنین(ع) در سیره حکومتی حضرت مهدی(عج) در خطبه 138 نهج البلاغه می فرمایند: رای مردم را به قرآن برمی گرداند ... همچنین در روایت است که در زمان ظهور به آموزش قرآن اهمیت فراوان داده می شود. امام باقر(ع) فرمودند: وقتی امام زمان(عج) قیام کنند، خیمه هایی می زند و قرآن را به ترتیبی که فرود آمده، آموزش می دهد!

علم موردنظر امام زمان(عج) در دولت موعود

این کارشناس مهدی با بیان اینکه امام مهدی(عج) قرآن را اساس دولت حیاتبخش خود قرار می دهد و 25 باب از ابواب بیست و هفتگانه علم در دولت ایشان آشکار می شود، گفت: اینجا می توان علوم مدنظر قرآن را بررسی کرد و دانست چه علومی از قرآن در آن عصر آشکار و عملیاتی می شود برای مثال در داستان طالوت و جالوت مدیریت در امور نظامی و سیاسی به عنوان علم مطرح شده که با این تعبیر، تدبیر حاج قاسم در لسان قرآن علم محسوب می شود و امروز سردار تهرانی مقدم ها عاملان به علم نافع هستند. به تعبیر مقام معظم رهبری در جنگ تحمیلی، بعثی ها ما را به راحتی با موشک می زدند و ما توان مقابله نداشتیم. اما امروز به مدد پیشرفت علمی در امور موشکی و نظامی دیگر چنین اتفاقی نمی افتد.

وی تاکید کرد: یا در سوره مبارکه «کهف» از سدسازی ذوالقرنین و جزئیات تدبیر او در ساخت این سد برای جلوگیری از قبائل مُفسد یا همان یاجوج و ماجوج و در سوره مبارکه «سبأ» در شرح حال حضرت سلیمان(ع) از طرح های عمرانی و ساخت و ساز معبدها و ... سخن به میان آمده است.

حجت الاسلام اجرایی در پایان خاطرنشان کرد: قرآن و روایات، علاوه بر علوم عقلی به علوم تجربی هم نظر دارد و مسلمین را به کسب علوم نافع در ابعاد فردی و اجتماعی توصیه کرده است. از این علوم در عصر ظهور هم در حد کمال پرده برداری می شود البته هر چند ممکن است به واسطه راه های غیرمادی نیازی به دستاوردهای علم بشری نباشد.