عرفان انتظار؛ راه دستیابی منتظران به نفس مطمئنه‌ در ماه رمضان

به گزارش خبرنگار گروه غدیر و مهدویت خبرگزاری شبستان،  به مناسبت فرا رسیدن ماه مبارک رمضان، ماه ضیافت الهی و به منظور بهره مندی حداکثری از جنبه های عرفانی و منتظرانه این ضیافت در سلسله گفتگوهایی با حجت الاسلام والمسلمین «رحیم کارگر»، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی و کارشناس مرکز تخصصی مهدویت «سی اصل عرفانی در ضیافت الهی» را به بحث و بررسی گذاشته ایم که در ادامه دهمین شماره از آن تقدیم حضورتان می شود:

حجت الاسلام کارگر با بیان اینکه اصل دهم در درک عرفانی از ماه مبارک رمضان «گذر از ظلمت های دنیا و رسیدن به ملکوت الهی» است، اظهار کرد: یکی از زیبایی های ماه رمضان توجه روزافزون مومنان به مسائل معنوی و امور غیبی و تفضلات الهی و ارتباط با جهان غیب و شهود و درک  امور نادیدنی اما مهم هستی است. جهان، فقط آن چیزی نیست که ما می بینیم آن هم فقط با چشم سر! در واقع ما نه چیز زیادی از جهان می دانیم و نه چیز زیادی می بینیم! باطن و ژرفای جهان و عوالم و منازل و عوامل دخیل در آن در بسیار فراتر از آن چیزی است که به تصور و خیال ما در می آید.

این کارشناس مهدوی تصریح کرد: فراتر از این محسوسات دنیوی، عوالم و امور معنوی و غیبی است که به هیچ عنوان با چشم ظاهری و عقل دنیوی دیده و مشاهده نمی شود بلکه نیازمند چشم دل و بصیرت درونی است. از ملائکه گرفته تا اجنه و نیروهای شیطانی؛ از تسبیح و تقدیس هستی و طبیعت گرفته تا اظهار نیاز و تعلق تمامی موجودات؛ از باطن اعمال و اقوال گرفته تا تجسم و تبلور همه رفتارها و گفتارها؛ از جسم و قلب صنوبری ما گرفته تا روح و تفس و عقل درونی و ... چرا هیچ چیز را نمی بینیم؟، چون گناهان و اخلاق بد و ناپسند و ظلمات جهل و معصیت، حال روحانی را از ما گرفته و چشم باطن ما را کور کرده است.

وی ادامه داد: رسول اکرم(ص) می فرمایند: «اگر شیاطین اطراف دل های فرزندان آدم را فرا نگرفته بودند، آدمیان می توانستند به ملکوت آسمان ها بنگرند» (المحجّة البيضاء ، ج۲ ، ص 125). انسان در صورت تزکیه نفس و خودسازی واقعی می تواند از طریق مشاهده باطنی وارد عالم ملکوت شده و به شهود جلال و جمال الهی بپردازد.

رمضان؛ موسم بصیرت افزایی

حجت الاسلام کارگر تاکید کرد: ماه ضیافت الهی فرصتی است که می تواند تاثیر بسزایی در بصیرت افزایی و ترقی روحی و تعالی قلبی انسان داشته باشد و او را از زندگی مادی و سطحی گذر داده به شهود عوالم و باطن جهان هستی، بویژه شهود ملکوت الهی سوق دهد. روزه داری در این ماه ، باعث می شود انسان بیشتر از هر زمان دیگری از گناهان و معاصی و مهالک و رذایل دوری جسته و از برکات قدسی آن در  جهت ارتقای معنوی و زدودن غبار ها و پرده ها و ظلمت ها استفاده کند و چشم بصیرتش باز شود یا حد اقل توجه ویژه ای به معنویات و فضیلت ها و معارف عرفانی  و توحیدی داشته باشد. 

عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی اضافه کرد: رسول خدا(ص) می فرمایند: «درهاي آسمان در اولين شب ماه رمضان گشوده مي شود و تا آخرين شب آن بسته نخواهد شد». (بحار الأنوار، ج۹۳، ص ۳۴۴). ماه رمضان به تمام معنا ماه ملکوت و قدسیت و نزاهت است و ورود عارفانه و خالصانه به این ماه عزیز، می تواند انسان را وارد ملکوت الهی کند و از انانیت و حیوانیت و ... دور سازد و نادیدینی های جهان و زیبایی های باطنی آن را به چشم دل مشاهده کند و از زندان ظلمت ها و قساوت ها و ... رهایی یابد.

وی افزود: یک منزل از ملکوت الهی در همین دنیا است ... همین چیزهای به ظاهر ساده ولی صالحانه و اخلاق‌مدار و منازل و مراحل دیگرش در عوالم بالاتر. ملکوت دنیا همین  تسبیح و تقدیس الهی و انجام وظایف و کمک و تعاون به مومنان نیازمند و اخلاق حسنه و صله رحم و روزه و تهجد... این قدم اول راهیابی انسان به ملکوت الهی است. صحبت از زیبایی ها و مکارم و فضیلت های عصر ظهور در واقع صحبت از حاکمیت اخلاق و معنویت و عدالت و عقلانیت و دیانت و ... است.

معنای ملکوت واقعی

حجت الاسلام کارگر با بیان اینکه عصر ظهور به یقین بهشت روی زمین و تحقق ملکوت الهی و عالم کشف و شهود و تحقق وجهه باطنی ولایت و از بین رفتن همه موانع و پرده ها و شیطنت ها است، گفت: ملکوت واقعی داشتن ولایت الهی و ولایت ولی الهی است که در دوران حکومت موعود محقق خواهد شد. در روایت است: «یملأ الله عزوجل به الارض نوراً بعد ظلمتها و عدلاً‌ بعد جورها و علماً بعد جهلها»؛ «خدای عزوجل به وسیلة او، زمین را پس از تاریکی آن از نور آکنده می‌سازد و پس از ستم آن، از داد پر می‌نماید و آن را پس از جهل و نادانی، از دانش مالامال می‌کند». (شیخ صدوق، کمال الدین، ج ۱، ص ۲۶۰).

وی در ادامه تاکید کرد: همچنین در روایت است « ... در این هنگام فجر (ملکوت) دولت حق می‌دمد و تاریکی باطل از صحنه گیتی برچیده می‌شود» (شیخ صدوق، کمال الدین، ج ۲، ص ۴۴۸). در این زمینه حکیم سید جعفر کشفی به زیبایی می گوید: «زمان ظهور دولت آن جناب -که زمان ظاهر شدن دولت ثانیه حق است- زمان ظهور و غلبه عقل است از روی باطنی آن که مقام ولایت است و به منزله روح است از برای روح ظاهری آن که مقام نبوّت است». این امام زمان(عج) است که جهان را آکنده از نور و برهان و توحید و ولایت و ... می کند و به عبارت دقیق تر تمام اهداف و آرمان های پیامبران و امامان (ع) در آن دوران محقق می شود.

رهاورد رمضان برای منتظران عارف

حجت الاسلام کارگر با بیان اینکه منتظران عارف در ضیافت الهی رمضان می توانند به جنبه باطنی و ولایی امام زمان(عج) نزدیک شوند، تصریح کرد: با گذر از سبک زندگی الحادی غربی و مادی گرایی فاسدانه غالب و فضای دجال گرایانه مجازی به ملکوت عصر ظهور نزدیک شوند. شرط دستیابی منتظران  به عالم ملکوت، تربیت اخلاقی خود و خانواده و رسیدن به بصیرت اخلاقی تهذیب مدار، پیراستگی و بی‌نیازی از مادیات حرام، تلاش و مجاهدت‌های صالحانه و رهایی از کبر و غرور و دنیاگرایی و اسارت نفس است.

وی در ادامه بیان کرد: این عرفان انتظار است که باعث می شود انسان منتظر در ماه رمضان بتواند به نفس مطمئنه‌ دست یابد و لیاقت بیعت و اطاعت و نصرت امام زمان(عج) را پیدا کند و غیبت و حضور او برایش یکسان باشد. حتی می تواند به اذن الله به شهود و درک اسرار غیبی  بخصوص فلسفه و حکمت غیبت و ظهور بپردازد و توان مضاعفی برای سیر و سلوک به سوی عالم ملکوت پیدا کند و با عنایت  الهی، این اتصال به ملکوت به ملکه‌ای در درون او تبدیل شود.

حجت الاسلام کارگر در پایان خاطرنشان کرد: منتظر در این حال می تواند حتی به مقامی برسد که از اصحاب و انصار نزدیک امام زمان(عج) شود. اگر انتظار عارفانه در انسان نهادینه و ملکه شود، تردیدها و سستی ها و غبار فتنه ها و محرومیت ها و محدودیت ها از او رفع می شود و ثابت قدم و پایدار در یاری و همراهی امام زمان(عج) عمل می کند، چنان که در زیارت جامعه کبیره می خوانیم : «و نصرتی معدّة لکم… حتی یحیی الله تعالی دینه بکم فمعکم معکم لامع غیرکم» ؛ « و یاری من مهیای شماست… تا آنکه خدای تعالی دینش را به وسیلة شما زنده گرداند. پس همراه شمایم، همراه شمایم نه همراه (کسی) جز شما».