صرفه‌جویی در مصرف آب راهکاری برای عبور از بحران خشکسالی

به گزارش خبرگزاری شبستان در کردستان، استان کردستان همچون سایر استان‌های کشور در سال آبی جاری کمترین میزان بارندگی را شاهد بود و این موضوع منجر به کاهش منابع آبی و در نهایت سخت شدن تامین آب شرب و کشاورزی در استان خواهد شد.

 

امسال استان با ۵۴ درصد کسری روان‌آب روبروست و این به معنای رسیدن آب سدها به نصف است.

 

جلسه شورای حفاظت و کارگروه سازگاری با کم‌آبی استان به منظور عبور از بحران خشکسالی امسال و ارائه راهکارهای لازم با دو دستور کار، خشکسالی و تامین آب شرب و همچنین تبیین سند سازگاری با کم‌آبی در استانداری کردستان تشکیل شد.

 

کردستان شاهد کمترین میزان بارندگی در 52 سال اخیر بود

 

مدیر عامل شرکت آب منطقه‌ای کردستان در این جلسه با اشاره به توزیع دراز مدت وضعیت بارندگی در استان اعلام کرد: تمام پیش‌بینی‌های شرکت آب منطقه‌ای برای میزان بارندگی‌ها در بهمن، اسفند، فروردین و اردیبهشت ماه است که در سال آبی 99-400 کمترین میزان بارندگی و بالاترین کاهش بارندگی را در 52 سال اخیر داشتیم.

 

به گفته آرش آریانژاد، کردستان در فروردین ماه امسال 15 میلی‌متر با 83 درصد کاهش بارندگی و در اردیبهشت ماه با حدود 5 میلی متر و 93 درصد کاهش بارندگی روبرو بوده‌است.

 

وی افزود: پارسال در خرداد ماه 467 میلی متر بارندگی و امسال 293 میلی‌متر بارندگی داشتیم و قطعا امسال سال خشک و سختی را در مدیریت منابع آب سطحی و زیرزمینی تجربه خواهیم کرد و به همین دلیل نیازمند برنامه‌ریزی مناسب هستیم.

 

وی عنوان کرد: آب سطحی برای تامین آب شرب و پایدار و آب زیرزمینی برای تامین آب شرب شهرهای قروه، دهگلان، بیجار و بخشی از دیواندره و مشترکان بخش کشاورزی این مناطق نیاز به مدیریت دارد و باید براساس سند سازگاری با کم‌آبی برنامه ارائه شود تا از بحران موجود عبور کنیم.

 

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای کردستان اعلام کرد: زمانیکه بارندگی مطلوب اتفاق نیفتد در پنج حوزه‌ای که سرشاخه حوزه‌ها در کشور هستیم 36 درصد نسبت به سال قبل بارندگی کاهش پیدا می‌کند و در شهرستان‌ها نیز به تبع پیک منفی را نسبت به سال قبل شاهدیم.

 

آریانژاد خاطر نشان کرد: پیش‌بینی بارش اردیبهشت تا مرداد نیز انجام شده که بارندگی موثری مشاهده نمی‌شود و عملا بارندگی نخواهیم داشت.

 

وی اضافه کرد: قبلا پوشش برفی در بالا دست سدها وجود داشت که با گرمی هوا این پوشش برفی، حجم روان آبی را در دسترس قرار می‌داد که برای تامین آب شرب و کشاورزی استفاده می‌شد اما امسال این پوشش برفی نیز وجود ندارد.

 

وی اعلام کرد: در سدهایی که برای تامین آب شرب برنامه مصارف را چیده‌ایم باید تامین آب منابع کشاورزی را بازنگری کنیم و بدلیل واسطه عدم وجود منبع آبی نمی‌توانیم همچون سنوات گذشته آب مورد نیاز بخش کشاورزی را تامین کنیم.

 

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای کردستان گفت: پارسال سد قشلاق با 215 میلیون متر مکعب آب سرریز می‌شد اما امسال 165 میلیون متر مکعب آب دارد و با کاهش آب این سد مواجه هستیم.

 

آریانژاد با اشاره به اینکه اولویت کشور در چنین شرایطی تامین آب شرب است، افزود: از لحاظ کمی می‌توانیم از خشکسالی گذر کنیم اما به لحاظ کیفی به دلیل لایه بندی حرارتی با طعم و بوی آب مواجه می‌شویم.

 

وی تصریح کرد: باید راهکارهای جایگزین را ارائه داد تا دیرتر به تراز لایه‌بندی حرارتی آب برسیم و اداره برق برای ترانزیت برق به پمپاژ آب نیاز دارد و باید این مهم پیگیری شود و تعرفه برق پمپاژ سدآزاد از صنعتی به کشاورزی تبدیل شود.

 

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای کردستان اضافه کرد: در بانه کارهای جایگزین زیادی با آبفا انجام شد و قطعا سال بعد در سد عباس‌آباد برای تامین آب شرب کمی و کیفی بانه مشکلی نخواهیم داشت.

 

آریانژاد عنوان کرد: امسال آب پنج چاه اطراف سد بانه را به داخل سد مخزنی بانه پمپاژ می‌کنیم و 400 لیتر روان آبی که از رودخانه پائین دست سد خارج می‌شد نیز به داخل سد پمپاژ می‌شود.

 

وی بیان کرد: نگرانی شرکت آب منطقه‌ای در خصوص سد بوکان است که امکان تامین آب پاک برای شرکت آبفا وجود دارد اما مخازن و خطوط انتقال سقز توان انتقال 400 لیتر آب پاک را به تصفیه‌خانه ندارد و روی ایستگاه سد بوکان بارگذاری می‌شود که باید طراز سد بوکان حفظ شود تا سقز دچار کم‌آبی نشود.

 

وی با بیان اینکه برنامه افتتاح سد چراغ ویس را در سال 1401 در دست اقدام داریم، اظهار کرد: در سقز مشکل کمبود آب وجود ندارد بلکه مشکل توزیع وجود دارد و شرکت آبفا باید زمینه توزیع آب را فراهم کند.

 

به گفته مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای کردستان، آب شرب دیواندره نیز از سد سیازاخ تامین می‌شود و امسال اعتباراتی به این سد اختصاص یافت و مخزن این سد تکمیل و اکنون 7.8 میلیون متر مکعب آب داریم که 400 لیتر آب رهاسازی شده است.

 

آریانژاد گفت: تمام برنامه‌ریزی‌ها در استان برای تامین آب شرب انجام شده و سعی ما این است که در هیچ شهری دچار قطعی آب نشویم.

 

صرفه‌جویی 253.4 میلیون متر مکعبی آب تا سال 1405

 

معاون حفاظت و بهره‌برداری شرکت آب منطقه‌ای کردستان نیز در این جلسه اظهار کرد: دو فاز اجرایی برای برنامه سازگاری با کم آبی داریم که در فاز اول که از سال ۱۳۹۹ تا ۱۴۰۵ خواهد بود، ۲۵۳.۴ متر مکعب و در فاز دوم که تا ۱۴۱۰ ادامه دارد ۱۲.۶ میلیون متر مکعب آب صرفه‌جویی می‌شود.

 

عرفان مومن‌پور بیان کرد: نصب کنتور بر مبنای اصول منطقی، اصلاح پروانه‌ها، انسداد چاههای غیرمجار از برنامه‌های این شرکت به شمار می‌رود.

 

وی خاطر نشان کرد: از حدود دو هزار لیتر بر ثانیه آب شرب سنندج ۳۰۰ لیتر بر ثانیه به فضای سبز اختصاص می‌یابد و لازم است آب غیرشرب برای فضای سبز در نظر گرفته شود.

 

معاون حفاظت و بهره‌برداری شرکت آب منطقه‌ای کردستان یادآور شد: استان تا پایان سال ۹۸ با سه هزار و ۸۱۷ انشعاب روستایی غیرمجاز روبرو بود که با ساماندهی این بخش شاهد حل بخشی از مشکلات حوزه آب خواهیم بود.

 

امکانات شرکت آب منطقه‌ای برای نظارت کافی نیست

 

دادستان مرکز کردستان نیز در این جلسه با اشاره به چاههای غیرمجاز بیان کرد: بحث استان فقط چاه غیر مجاز نیست بلکه مصرف غیرمجاز است و استعداد و امکانات آب شهرستان‌ها برای نظارت کافی نیست و باید از گشت‌های بسیج برای نظارت استفاده شود.

 

محمد جباری خاطر نشان کرد: هزینه مسلوب کردن چاهها نیز باید از فرد خاطی گرفته شود چرا که بودجه لازم برای حکم دادگاه در اعتبارات شرکت آب پیش‌بینی نشده و باید برای این مهم چاره‌اندیشی شود.

 

مردم در مصرف آب و انرژی صرفه‌جویی کنند

 

استاندار کردستان نیز در این جلسه اعلام کر: با توجه به شرایط موجود، مردم باید در مصرف آب و انرژی صرفه‌جویی کنند تا بتوانیم فصل گرما و تابستان امسال را بدون بحران سپری کنیم.

 

وی با بیان اینکه آب از کردستان به استان‌های همجوار انتقال نخواهد یافت، افزود: شرایط امسال بسیار سخت است و نه تنها در کردستان بلکه در خیلی از استان‌های کشور مشکل کاهش بارش و منابع آبی محدود وجود دارد، بنابراین همه باید احساس مسوولیت کرده و برای گذران از شرایط فعلی، آب را بهینه مصرف کنند.

 

استاندار کردستان خواستار توجه جدی مسوولان به موضوع آب شد و تاکید کرد: توسعه استان در گرو تامین آب برای بخش شرب و کشاورزی است و باید قدر این نعمت خدادادی را بدانیم و از آن به درستی بهره‌برداری کنیم.

 

بهمن مرادنیا به انتقال آب از سد آزاد به تصفیه‌خانه آب سنندج تا پایان امسال اشاره کرد و گفت: بر اساس برنامه‌ریزی صورت گرفته، به زودی آب از این سد به سد قشلاق رهاسازی می‌شود تا تراز حجم آب بالا رفته و آب شرب سنندج از لحاظ کیفیت و طعم و بو مشکل نداشته باشد.

 

وی خواستار عدم استفاده از آب شرب برای آبیاری فضای سبز توسط شهرداری‌ها شد و گفت: با توجه به وضعیت منابع آبی، استفاده از آب شرب در این رابطه، غیرعلمی و نادرست بوده و هزینه‌های دولت را نیز افزایش می‌دهد.

 

مرادنیا خواستار ادامه جدی اجرای طرح‌های آبخیزداری در مناطق شرقی استان شد و بیان کرد: نگرانی بابت استفاده بی‌رویه از آب‌های زیرزمینی و فرونشست زمین وجود دارد، پس نظارت بر استفاده درست از منابع آبی ضروری است.

 

وی با اشاره به انتقال آب از سد آزاد به سد قوچم در مدت اخیر، افزود: تلاش می‌کنیم با انتقال آب از این سد به دشت‌های شرقی و شهرهای قروه و دهگلان، مشکل کمبود آب در این نقاط برای همیشه رفع شود.

 

آبیاری فضای سبز سنندج با آب غیرشرب انجام می‌شود

 

شهردار سنندج در سخنانی اعلام کرد: در سنوات اخیر دو متر مربع سرانه فضای سبز سنندج را ارتقا داده‌ایم که اکنون سرانه فضای سبز در سنندج ۷.۵ متر مربع است.

 

حشمت‌الله صیدی بیان کرد: سرانه فضای سبز میانگین کشوری ۱۲ متر مربع است و تلاش ما ایجاد فضای سبز جدید با استفاده از ابیاری غیر شرب است.

 

وی خاطر نشان کرد: برای جلوگیری از استفاده آب شرب شهری در آبیاری فضای سبز، کار مطالعاتی چشمه و قنات‌های استان انجام شد و در صورت تامین منابع لازم از آب غیر شرب برای ابیاری فضای سبز استفاده می‌شود.

 

شهردار سنندج افزود: سعی داریم تا افق ۱۴۲۰ سرانه فضای سبز سنندج را به ۱۵ متر مربع برسانیم و همچنین از اب پساب تصفیه‌خانه سنندج استفاده خواهیم کرد.

 

صیدی اعلام کرد: برای استفاده از آب پساب تصفیه‌خانه سنندج در راستای آبیاری فضای سبز پروژه‌ای با سی درصد پیشرفت فیزیکی در حال انجام است.

 

وی اضافه کرد: ۵۵۰ لیتر بر ثانیه آب برای آبیاری فضای سبز سنندح نیاز است و سعی شده در ساعات خنک کار آبیاری فضای سبز انجام شود.