خبرگزاری شبستان_ گروه سیاسی_ فرزانه تهجا: جنگ هیبریدی یا ترکیبی از زمانی که غرب احساس کرد هژمونی اش (سلطه سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، نظامی و ...) رو به افول گذاشته و هنجارهای بین المللی غربی تضعیف شده است مطرح شد. مهم ترین ویژگی جنگ های ترکیبی اهداف آن هاست. جنگ های ترکیبی به دنبال پیروزی نیستند تا درگیری پایان یابد. هدف این نوع جنگ ها پیروزی و استقرار صلح نیست؛ بلکه از طریق اطلاعات نادرست – دستکاری و مداخله به دنبال تضعیف مشروعیت نهادها، تضعیف اعتماد به نهادها و تغییر نتایج انتخابات است. تاکتیک های جنگ ترکیبی بی ثباتی ایجاد می کند و مردم سالاری را از بین می برد. قطب بندی سیاسی ایجاد می کند و همزیستی، همبستگی، وحدت و اجماع را نابود می کند. در همین رابطه گفتگویی با حجت الاسلام مصطفی طالبی، مدیرعامل موسسه پژوهشی ماذنه به شرح زیر ارایه می شود.
در مورد جایگاه رسانه در جنگ ترکیبی توضیح بفرمایید؟
پس از آنکه کارایی رسانه مشخص و معلوم شد که به تنهایی قدرت فعالیت ندارد؛ همچنین جنگ ترکیبی نیز با رویکرد امنیتی، علمی، گفتمانی، سیاسی و اجتماعی به تنهایی تاثیرگذار نیست، این جنگ با رسانه تلفیق شد و مثال آن اقداماتی بود که اخیرا در کشور شاهد بودیم، اقدامات امنیتی ای که در کشور با توسل به رسانه صورت گرفت.
از چه تکنیک های برای بهره از رسانه در جنگ ترکیبی استفاده می شود؟
یکی از تکنیک های تلفیق رسانه در جنگ ترکیبی استفاده از تکنیک ترس و ارعاب است یعنی مردم وقتی از موضوعی بترسند به راحتی آن مسئله را می پذیرند و دشمن از طریق کارهای امنیتی اتفاقات کوچک را رقم می زند و با رسانه آن را تلفیق و بزرگ نمایی می کند و به صورت برجسته به مردم نمایش می دهد. در مباحث سیاسی خبرسازی هایی که اتفاق می افتد از این نوع هستند که با رسانه مدیریت می شود.
تکنیک های پراستفاده خبر در جنگ ترکیبی چیست؟
دروازه بانی خبر یکی از روش های پر استفاده در رساندن خبر است. همچنین تکنیک کانال انحرافی یکی از تکنیک های پر استفاده است که در مدیریت رسانه از آن استفاده می شود به طور مثال در حوزه سیاسی باید مردم به خبری توجه داشته باشند و تمام حواس مردم به آن سمت هدایت شود. با استفاده از روش کانال انحرافی خبر جدیدی را تولید می کنند که اذهان عمومی را به سمت آن هدایت می کند؛ این شیوه نوعی از ترکیب رسانه و سیاست است که در جنگ ترکیبی از آن استفاده می شود.
در حوزه های فرهنگی و اجتماعی موضوع حجاب با رسانه تلفیق می شود یعنی در حوزه های مختلف رسانه دست دشمن است و در آن گفتمانی ایجاد و در حوزه های مختلف رسانه را با آن ترکیب می کند. در جنگ اقتصادی، شناختی و سایر جنگ های دیگر از ترکیب رسانه با هر یک از این حوزه ها استفاده می کنند در حقیقت جنگ ترکیبی؛ ترکیب امنیت با رسانه، ترکیب سیاست با رسانه و ترکیب مباحث اجتماعی و فرهنگی با رسانه است که شالوده آن در جامعه خودنمایی می کند.
در این میان مرز مجازی و استقلال رسانه کجاست؟
معتقدیم در موضوع استقلال رسانه اگر آمریکا نرم افزار خود را در ایران از دسترس خارج می کرد، حق داشت. اگر ایران نرم افزاری را که برای خودش بود در آمریکا می بست و آمریکا نیز نرم افزار را می بست باز حق داشت در حوزه جغرافیایی خود استفاده از این نرم افزار را منع کند اما اکنون موضوع فراتر از این است، آمریکا نرم افزار ایرانی را در ایران منع می کند مانند تلگرام طلایی، هاتگرام، روبیکا و برخی از نرم افزارهای دیگر.
درمورد نقش امریکا در به رسمیت شناختن مرزمجازی در کشورها توضیح بفرمایید؟
قدرت رسانه ای در حوزه فضای مجازی در دست آمریکاست و با رسانه ای که در دست دارد گفتمان را تقویت می کند و اجازه رشد به سایر رسانه ها نمی دهد. امپریالیسم فرهنگی و خبری نمونه هایی از آن است. در ایران متاسفانه استقلال رسانه ای نداریم. همان طور که در کشورهای بزرگ دنیا مانند کره، چین و برخی کشورهای کوچک نیز همین اتفاق رخ داده است در حالی که اتحادیه اروپا رسما اعلام کرده است که رسانه ها باید استقلال داشته باشند و این حق حاکمیتی هر کشوری است که در مرزهای مختلف خود حاکمیت داشته باشند که این مرزها شامل هوایی، زمینی، دریایی و امروز مرز مجازی نیز به آن اضافه شده است.
جایگاه ایران در جنگ رسانه ای را چگونه می بینید؟
ما در ایران با دو مسئله مواجه هستیم. ابتدا موضوع گفتمان حاکم بر مردم است و اینکه مردم چه رسانه ای را می خواهند داشته باشند. اکنون معنایی به نام آزادی در ذهن مردم وجود دارد در حالی که این موضوع تنها توهمی از آزادی است یعنی دشمن با رسانه به ما آزادی نمی دهد اتفاقا دشمن با رسانه آزادی ما را سلب می کند و اجازه نمی دهد به سایر موضوعات به جز مسایل مورد نظر آنها فکر کنیم در حالی که مردم تصور می کنند اگر رسانه دشمن را داشته باشند، صاحب آزادی هستند. دشمن رسانه ای را در جامعه حاکم کرده و آن جریان آزادی اطلاعات است و این گفتمان در فضای رسانه ای حاکم شده است، از آن سو تمام رسانه ها تحت نظر آنها و در اختیار آنها هستند و حتی رسانه های موجود در کشور نیز فقط برای ما نیست و بخشی از مدیریت آنها در دست دشمن است، مانند نرم افزارهایی که در کشور ما فعالیت می کنند و در سابق نیز این فعالیت بوده است و دشمن با گفتمان این رسانه ها را تقویت می کند و با رسانه نیز گفتمان را تقویت می کند.
نظر شما