به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری شبستان: استان سیستان و بلوچستان را هرچند که عموما به عنوان پهنهای وسیع از ایران عزیز میشناسند که درگیر با مشکلات ناتمام است، اما واقعیت چیز دیگری است. کافی است یکبار به این استان سفر کنید تا ظرفیتهای بیشمار آن را درک کنید و متوجه شوید که اتفاقا در حق این استان چهقدر کملطفی شده است.
اینگونه نیست که سیستان و بلوچستان ناامن باشد، هیچ زیبایی نداشته باشد یا اصلا امکاناتی برای پذیرش گردشگر و مهمان در آن پیدا نکنید؛ اما گویی عوامل مختلف از جمله پرداختِ کمرنگ رسانهای نسبت به استان، موجب شده است که تصویر درستی از سیستان در اذهان عمومی نقش نبندد... اما «سعید الهی» تهیهکننده و «حسین ریگی» کارگردان فیلم «میرو» تمام تلاش خود را کردند تا بگویند مردمان اهل این منطقه خونگرم و مهماننواز هستند. به بیان دیگر رسالت فرهنگی متفاوتی را برای خود تعریف کردند؛ به خصوص حسین ریگی که در فیلم میرو در واقع روایتگر زادگاه خود شده است.
بر آن شدیم با توجه به حضور فیلم «میرو» در بخش سودای سیمرغ چهل و دومین جشنواره فیلم فجر، با «سعید الهی» تهیهکننده این فیلم گفت وگویی داشته باشیم که در ادامه حاصل آن را می خوانید:
سینمای استراتژیک ابعاد مختلف و گستره وسیعی دارد؛ البته در کشور ما عموما فیلمهایی که در این ژانر ساخته میشوند با نگاهی اگر نگوییم کاملا اما عمدتا بر مبنای سلیقه مخاطب بزرگسال تولید می شوند و به نمایش در میآیند؛ اما گویا فیلم «میرو» روایتگر تصمیم و زندگی یک نوجوان در دل مسایل استراتژیک و جنگی است. چه شد که تصمیم گرفتید حمایت خود در مقام یک تهیهکننده را به فیلمی با این سبک و سیاق و موضوع اختصاص دهید؟
همانطور که اشاره داشتید سینمای استراتژیک از ابعاد متنوعی برخوردار است، در این سینما قاعدتا دنبال موضوعاتی هستید که برای کشور میتواند در هر لحظه التهابآفرین باشد و در عین حال پرداختن به آنها موجب بقای جامعه شود؛ به بیان دیگر استراتژی از دو منظر تعریف شده و سینما میتواند در خدمت آن باشد.
در نتیجه علاقهام این بود که بتوانم با نگاهی متفاوت در مورد سیستان و بلوچستان و از دریچه دوربین و ساخت فیلم سخن بگویم؛ بنابراین محور قصه را نوجوانی به نام «میرو» قرار دادم که برای اثبات مردانگی خودش دل به دریا میزند، او فراز و نشیب فراوانی را از سر گذرانده و دچار تحول می شود، بلوغ فکری میرو به اندازهای شیرین است که موجب رضایت اطرافیان او هم خواهد شد و بر خلاف زندگی که تا آن زمان داشت؛ همهچیز برای او تفاوت پیدا میکند.
«حسین ریگی» کارگردان (سمت راست) و «سعید الهی» تهیهکننده فیلم سینمایی «میرو»
من فکر میکنم با توجه به وضعیت جامعه امروز وجود شخصیت میرو و ترویج دیدگاه او از اهمیت بسزایی به ویژه برای نوجوانان برخوردار است؛ به بیان دیگر در این فیلم روایت احیای غیرتورزی جوانان در دوران دفاع مقدس را میبینیم. پیام فیلم نیز همین رویکرد است؛ یعنی احیای غیرتورزی برای نوجوان و جوان امروز. حال نکته اینجاست که اگر نتوانیم ایثار و از خودگذشتگی اجتماعی را ترویج کنیم، این ایثار در زمان بحران تبدیل به شهادت نخواهد شد. کسی که شهید میشود پیش از هرچیز آموخته است که مثلا اگر با مترو سفر میکند جلو پیرمرد بلند شده و صندلی اش را به او بدهد. بنابراین تقویت غیرتورزی و روحیه همبستگی ملی مهمترین هدف میرو است.
اینکه تصمیم به ساخت فیلمی با این سبک و سیاق گرفتیم نیز از همین جا نشأت می گیرد؛ اما برای نمونه مصداقی از بلوچ را مطرح کردیم و هرکسی که فیلم را ببیند متوجه می شود که این فیلم دغدغه ومساله دارد؛ بنابراین با میرو تمرین از خودگذشتگی می کنیم؛ ضمن اینکه مقطع تاریخی فیلم مربوط به دهه شصت است، امروز اگر هرکسی حداقل نوجوانان مقطع متوسطه به تماشای فیلم بنشینند، در میان حجم انبوه محصولات تلویزیونی و انواع و اقسام بازی های رایانهای، متوجه نگرش متفاوت و دغدغه آن می شود.
شما با ساخت فیلم «میرو» در مسیر سینمای استراتژیک و راهبردی حرکت کردید؛ از جمله مسایل مهم در حال و هوای این سبک و قالب سینمایی، استفاده از ظرفیتهای بومی است. چهقدر توانستید این موضوع را در فیلم «میرو» به نمایش بگذارید؟
ببینید، مهمترین رویکرد در سینمای راهبردی تحقق شعار عدالت فرهنگی است. من در فیلم «میرو» به عنوان تهیهکننده تلاش کردم تا این شعار را با استفاده از ظرفیتهای بومی و محلی استان به منصه ظهور برسانم، لذا ۹۰ درصد از بازیگران ما بومی و برای اولین بار بود که جلو دوربین می رفتند.
از سوی دیگر وقتی نام استان سیستان و بلوچستان به میان میآید مسایل بسیاری به ذهن مخاطب متبادر می شود، در واقع در کنار التهاباتی که در طول سالهای اخیر در این استان رخ داده است، سیستان و بلوچستان همواره از محرومیتهای اقتصادی و اجتماعی رنج برده و از مناطق استراتژیک جمهوری اسلامی ایران محسوب می شود.
استان پهناور مرزی که با افغانستان و پاکستان همسایه است؛ بنابراین هر زمان گویا قرار است که فیلم استراتژیک ساخته شود، این استان خود به خود به ذهن فیلمساز متبادر می شود. با توجه به همه این عوامل ما در فیلم میرو تمام توان خود را بر بهره برداری از ظرفیت های بومی قرار دادیم.
با توجه به همه مباحثی که تا اینجا مطرح کردید، اساسا رسالت اصلی فیلم «میرو» چیست؟
این مساله دغدغه من بود که بتوانم سیستان و بلوچستان را به آن شکلی که واقعا هست نمایش بدهم، چرا این استان همواره باید عنوان محرومیت را به یدک بکشد آن هم در حالی که در عرصه های مختلف اقتصادی، گردشگری و صنعتی و فرهنگی مملو از ظرفیت های ناشناخته است؟ در واقع با طرح کردن نقاط مثبت استان، زمینه را برای حضور و کار کردن همه کسانی که علاقه دارند در این استان فعالیت داشته باشند فراهم آوردیم. درست است که قصه فیلم در دهه شصت میچرخد و احیای روحیه غیرتورزی از اهداف پایه فیلم است، اما در قالبهای مختلف به همه موارد یاد شده در فیلم اشاره شد.
البته همانطور که بارها گفتهام، رسالت میرو فراتر از فروش گیشه است. ما به عنوان هدف اصلی به مساله گیشه نگاه نکردیم البته که خوشحال میشویم که فیلم ما نیز فروش کند و مورد توجه باشد، اما واقعیت این است که فیلم میرو در کنار بار دراماتیکی که روایت ما دارد، این بستر را فراهم کرد تا به نکات کشف نشده و مغفول این استان بپردازیم. در واقع با فیلم میرو بسته جدیدی از سیستان و بلوچستان را نشان دادیم و به تعبیری در این فیلم قوم شریف بلوچ را با تصویر جدیدتر می بینید بر خلاف چیزی که در طول دههها و در محصولات مختلف تصویری مشاهده کردیم.
عوامل فیلم «میرو» در جشنواره فجر
از سوی دیگر از نکات منفی که در محصولات فرهنگی بارها و بارها شاهد بودهام، این بود که سیستان و بلوچستان را بر خلاف امنیت و روحیه نشاط و سرزندگی که دارد به عنوان استان جرم خیز و مملو از آسیب های اجتماعی و فقر معرفی می کنند؛ این واقعا کم لطفی محض در حق مردم شریف و متمدن این سرزمین و به ویژه نسل جوانی است که در این منطقه زندگی و رشد می کنند.
بنابراین رسالت اصلی میرو در طول ۹۰ دقیقه فیلم سینمایی آن است که بتواند در افکار عمومی تاثیر بگذارد و تصویری جدید از استان سیستان و بلوچستان را به مخاطب معرفی کند.
گفتگو از فاطمه ضیافتی فرامرزی
نظر شما