فقط صدور دعوتنامه کافی نیست؛شرایط پذیرش را فراهم کن!

خبرگزاری شبستان: دین به عنوان یک اصل ثابت و غیر قابل انکار در زندگی بشر نقش مهمی را بر عهده دارد و اهمیت آن بر کسی پوشیده نیست. اما اینکه چه مفاهیمی در قالب یک شریعت عهده دار هدایت انسان است و از زبان چه کسی و با چه مضمونی ارایه شده؟ سؤالی است که انسان همواره در پی کشف آن بوده است. هماهنگی تعالیم الهی اسلام، با فطرت انسان از ویژگی هایی است که باعث تمایز آن از سایر ادیان و موجب گرایش اندیشه های پاک و حقیقت جو شده است، که این نشانه جاودانه و جهانی بودن این شریعت مقدس می باشد. در این راستا «حج» به عنوان سند گویا و جنبش حرکت آفرین اسلام مایه دوام دین و ایجاد روحیه جمعی میان مسلمانانی است که به لحاظ پراکندگی جمعیتی در نقاط مختلف و گستردگی جغرافیایی کشور اسلامی از یکدیگر فاصله گرفته اند. علاوه براین از آنجا که حج ریشه در اصول اعتقادی و فکری مسلمین دارد باعث استحکام پایه های اخلاقی در فرد فرد مسلمین می شود که می توان از آن به عنوان نهضت خودسازی در اسلام یاد کرد.
اعمال و مناسک حج پر است از رمز و رازهای بی شمار که بسیاری از آنها همچنان سر به مهر باقیمانده است و شاید روزی که آن یگانه دوران از پس پرده غیبت به در آید رمز و زارهای شگفت این آیین ابراهیمی نیز بیش از پیش آشکار شود. بر اساس فرمایشات معصومین علیهم السلام اگر حاجى اعمال حج را به معناى واقعى کلمه بجا آورد، بدون شک پس از بازگشت انسان تازه اى مى شود. همچنان که پیامبر اعظم صل الله علیه و آله در روایتی پر مفهوم در همین رابطه فرمود : «مَنْ حَجَّ الْبَیْتَ... خَرَجَ مِنْ ذُنُوبِه کَیَوْم وَلَدَتْهُ اُمُّهُ؛ کسى که حجّ خانه خدا را بجا آورد... همچون روزى که از مادر زاده شد، از گناهان خارج مى شود».

سرویس قرآن و معارف پیشتر فلسفه و اسرار برخی اعمال عمره و حج مانند احرام، طواف، سعی و وقوف در عرفات، مشعر و منی را در قالب 12 جلسه گفتگو با حجت الاسلام محسن ادیب بهروز، کارشناس امور حج و زیارت و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران بررسی و تشریح کرد. اما با توجه به نزدیکی زمان حج تمتع و تشرف زائران به سرزمین وحی، واکاوی و تبیین فلسفه و اسرار اعمال حج، در راستای آگاهی بخشی بیشتر به زایران ضرورتی اجتناب ناپذیر به نظر می رسد. در همین راستا و با توجه به اشتراک برخی اعمال در عمره و تمتع، در این بخش بیشتر اعمال اختصاصی تمتع و تفاوتهای موجود میان عمره و تمتع مورد توجه قرار می گیرد اما به جهت آشنایی مخاطبان محترم با روند مباحث، خلاصه ای از مباحث گذشته نیز مطرح می شود.

حجت الاسلام ادیب بهروز، کارشناس امور حج و زیارت به خبرنگار شبستان گفت: زائرانی که از بیرون از سرزمین عربستان برای انجام مناسک حج وارد این سرزمین می شوند معمولاً اعمال را با عمره تمتع آغاز می کنند. در حج و عمره اعمال مشترکی وجود دارد که شامل احرام، طواف، نماز طواف و سعی بین صفای و مروه و. ... است با این تفاوت که زایر برای انجام اعمال عمره، نیت عمره و برای حج، نیت حج تمتع یا واجب می کند.

وی افزود: نخستین عمل زائر هم در عمره و هم در حج، احرام و محرم شدن است. برای محرم شدن، حاجی می بایست 3 عمل را انجام دهد. اول تغییر لباس؛ یعنی لباس دوخته شده و پوششی را که ارتباط او را با دنیا قطع نمی کند، کنار می گذارد. بانوان می توانند با همان پوشش محرم شوند، اما با رعایت این شرط که این پوشش، در بردارنده موانع ارتباط و نزدیکی به خدا نباشد. به عبارت دیگر از جنسی نباشد که جنبه دنیایی آن به قدری باشد که فرد نتواند در این ساعات احرام ارتباطی الهی برقرار کند.

این کارشناس امور حج و زیارت تصریح کرد: دومین کار پس از تغییر لباس، لبیک گفتن به دعوت الهی است. ما معتقدیم که زائر برای حضور در این سرزمین دعوت می شود و دعوت کننده حتی اسباب این دعوت را برای او فراهم می کند. بنابراین در زمان احرام در قالب 4 تلبیه به این دعوت پاسخ می دهد. که این 4 تلبیه مطابق با 4 رکن کعبه است. به عبارت دیگر همچنان که کعبه 4 رکن دارد زائر نیز پاسخ خود به دعوت الهی در 4 تلبیه واجب با واژه« لبیک » اعلام می کند و این پاسخ دربردارنده این مفهوم است که حاجی به زبان ابراز بندگی کرده و اعلام می کند که از این پس غیر الله در زندگی او راه ندارد.

وی سومین عمل در احرام را تصمیم زایر برای ترک برخی اعمال دانست و گفت: سومین عمل در احرام نیت حاجی مبنی بر ترک 24 عمل به شکل کاملاً ارادی و خودآگاه است. با انجام این سه مقدمه، زائر محرم می شود که این احرام می تواند برای عمره یا برای حج باشد.

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران خاطرنشان کرد: احرام از اعمال مشترک در عمره و حج است با این تفاوت که اولاً نیت فرد در این دو مورد متفاوت است و ثانیاً برای خارج شدن از حالت احرام، می بایست کارهایی انجام شود که متناسب با این اعمال، مدت احرام در عمره و حج متفاوت می شود. به عنوان مثال در حج تمتع ممکن است انجام اعمال برای خاج شدن از احرام، 2 روز یا بیشتر به طول بینجامد اما در عمره مدت زمان کمتری را نیاز دارد. لذا به تناسب اعمالی که انجام می شود نتایج متفاوتی نیز به دست می آید. کسی نمی تواند ادعا کند که با انجام عمره به همان نتایجی دست پیدا کرده که در انجام حج به آن می رسد.
ادامه دارد.../