خبرگزاری شبستان- قم: حوزه های علمیه به عنوان مهمترین و شاخص ترین داعیه دار ترویج و تبیین معنویت و دینداری در طول تاریخ، هماره محور تحولات و نقطه عطف در تاریخ بوده و هستند. حوزه های علمیه نه تنها جریان ها را راهبری کرده و می کنند بلکه در بسیاری از مقاطع تاریخی، خود، جریان ساز و حادثه ساز بوده اند.
با این نگرش، مدیریت درونی حوزه ها و یا حتی نگاهی که از بیرون به حوزه های علمیه می شود، به طور جد و حتم می تواند تعیین کننده و سرنوشت ساز هم در چگونگی ادامه حیات حوزه های علمیه و هم کارکردها و مدیریت بیرونی جامعه توسط حوزه ها باشد.
بر اساس همین رویکرد، می توان اساس شکل گیری انقلاب اسلامی و رهبری داهیانه امام راحل به عنوان یک حوزوی و عالم دینی را تفسیر و تبیین کرد. با انقلاب بسیاری از نگرش ها در حوزه های علمیه تغییر یافت. از سوی دیگر پس از جریان انقلاب، هم از ناحیه حضرت امام(ره) و هم مقام معظم رهبری، مباحثی مبنی بر تحول در حوزه های علمیه و لزوم موضع گیری این نهاد در مسایل مختلف مطرح شد. این امر در سال های اخیر به طور جد از سوی مقام معظم رهبری در دیدارهایی که به بهانه های مختلف، طلاب و اساتید حوزه های علمیه با ایشان داشته اند، مورد تاکید و سفارش خاص ایشان قرار گرفته است.
تحول در حوزه های علمیه چه از لحاظ آموزه ها و تعالیم محتوایی و چه از منظر ساختار و روش، مسئولیت علمای دین در نظریه پردازی و تولید علوم انسانی، ضرورت تبیین چشم انداز و برنامه ریزی در حوزه های علمیه بخشی از توصیه هایی بوده که ایشان دائما به آن نظر داشته و دارند. بعد از گذشت بیش از 2 سال از آخرین سفر مقام معظم رهبری به قم و دیدار حوزویان با ایشان، بر آن شدیم تا در گفتگو با صاحبنظران این مسایل مهم و راهکارهای دستیابی به حوزه علمیه مطلوب را مورد بررسی قرار دهیم.
حضور در عرصه مدیریتی از رسالت های حوزه های علمیه
دکترعبدالوهاب فراتی، عضو پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در گفتگوی اختصاصی با خبرنگار شبستان ضمن تاکید برلزوم حضور حوزه های علمیه در صحنه های مختلف اظهار داشت: برخی از روشن فکران اعتقاد دارند حضور حوزه در عرصه های مختلف حکومت، به منزله استبداد دینی است، آن ها می گویند حوزه باید به امور خودش برسد و در مسایل نظام دخالت نکند.
وی تصریح کرد: بین این که روحانیون سمت دولتی داشته باشند یا این که گاهی مَناسبی را به عهده بگیرند که مربوط به صنف آن ها است و از باب واجب کفایی یا واجب عینی موظف به انجام آن هستند، تفاوت و تمایز وجود دارد.
فراتی با بیان این که در صحیفه حضرت امام خمینی(ره) 200 حکم انتسابی وجود دارد که مخاطب آن اغلب روحانیون هستند، بیان داشت: امام راحل در ابتدا اصلی داشتند مبنی بر این که تا ضرورتی ایجاد نشده روحانیون وارد مَناسب دولتی نشوند.
وی خاطرنشان کرد: بعد از انقلاب اسلامی برخی از غیر روحانیون منسب های مهمی را گرفتند، عده ای از علما و بزرگان حضرت امام خمینی (ره) را قانع کردند که اگر این روند ادامه یابد اهداف حکومت اسلامی محقق نخواهد شد و امام راحل از اصل خود عدول کردند و اجازه دادند روحانیون وارد صحنه شوند.
فراتی افزود: امام خمینی(ره) اعتقاد داشت روحانیون فقط باید پست های کلیدی و مهم مانند مجلس شورای اسلامی را به عهده بگیرند و از پست های کوچک پرهیز کنند، به این دلیل که از کار اصلی خود عقب می مانند.
اضطرار و اکتفا به پست های کلیدی، مهمترین مولفه های پذیرش سِمَت توسط حوزویان
عضو پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی تاکید کرد: اضطرار و اکتفا به پست های کلیدی 2 معیار مهم امام خمینی(ره) برای پذیرش مَنسب های دولتی توسط روحانیون بود.
وی در ادامه با اشاره به سخنان مقام معظم رهبری در خصوص حضور حوزه علمیه در صحنه های متعدد ابراز داشت: امروز حوزه وظیفه دارد در همه مسایل برای دنیا پاسخ های منطقی و قانع کننده داشته باشد.
حوزه باید نسبت به مسایل جهان آگاهی داشته باشد
فراتی یادآور شد: حوزه باید نسبت به مسایل جهان آگاهی داشته باشد و با خلاقیت و فکری نو دنیای اسلام و ارزش های اسلامی را به جهان معرفی کند.
وی تصریح کرد: این از رسالت های حوزه های علمیه است که از مسایل جهان غافل نباشند، نیازها را شناسایی و برای پاسخ گویی همواره در صحنه ها و عرصه های ملی و بین المللی مختلف حضور داشته باشند.
پایان پیام/
نظر شما