به گزارش خبرنگار حوزه مسجد و کانون‌های مساجد خبرگزاری شبستان، نشست ارزیابی عملکرد ستاد عالی کانون‌های فرهنگی هنری مساجد کشور در حوزه فرهنگی و هنری در آستانه 18 اسفند، سالروز تاسیس کانون های فرهنگی هنری مساجد با حضور محمدعلی موظف رستمی، کارشناس و نویسنده در حوزه مسجد و مرتضی طاهریان، معاون فرهنگی و هنری ستاد عالی کانون های فرهنگی هنری مساجد کشور در محل خبرگزاری شبستان برگزار شد.
موظف رستمی در ابتدای این نشست به تعدد دستگاه های متولی مساجد که بعضا موجب موازی کاری در انجام برنامه های فرهنگی در مسجد می شود، اشاره کرد و گفت: مساجد به دلیل نهاد های مختلف متولی و دخیل در امور مسجد، در اجرای برخی برنامه ها با موازی‌کاری مواجه می شوند که باید در راستای رفع موازی کاری ها تلاش کرد.
طاهریان در پاسخ به این موضوع مطرح شده به اهتمام مجموعه ستاد عالی کانون های مساجد بر کاهش تداخل کاری با دستگاه های متولی مساجد اشاره کرد و گفت: تلاش مجموعه ستاد عالی کانون های مساجد بر این اساس است که برای کاهش تداخل کاری میان دستگاه هایی که نقش نظارت و هماهنگی در حوزه مسجد دارند و دستگاه هایی که متولی مسجد محسوب می شوند، تدابیری بیندیشد.
وی ادامه داد: طبق توافق صورت گرفته و مصوبه اخیر ستاد پشتیبانی و هماهنگی مساجد که دبیرخانه آن در سازمان اوقاف و امور خیریه مستقر است، بنا است شورای فرهنگی در مساجد شکل بگیرد و براساس آن امام جماعت به عنوان محور و رئیس این شورا باشد و مجموعه های دیگر همچون بسیج، کانون فرهنگی هنری مساجد و کانون فرهنگی تبلیغی و شخصیت ها در این شورا عضو باشند تا از ظرفیت مساجد استفاده بهتری شود. این شورا در حال حاضر در مساجد رو به گسترش است و در صورت نبود چنین شورایی در مساجد، در خود مسجد تقسیم وظایف صورت می گیرد اما حضور چند نهاد در مسجد به معنای تداخل کاری نیست. در بسیاری از مساجدی که کانون فرهنگی هنری و بسیج با هم فعالیت می‌کنند، فعالیت‌های مساجد پر رونق تر میشود.
وی خاطرنشان کرد: مجموعه ستاد عالی کانون‌های مساجد، بسیج و سازمان تبلیغات اسلامی همگی باید برای اعتلای مسجد تلاش کنند و به دنبال دست یابی به مسجد طراز باشند و در جهت رسیدن به مسجد شاخص تلاش کنند.
موفقیت در حوزه تجهیزات سخت افزاری
موظف رستمی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به اینکه کانون‌های فرهنگی هنری مساجد در سه حوزه «سخت‌افزار»، «مدیریت و اتاق فکر» و «برنامه و فعالیت‌های فرهنگی» باید معیار سنجش قرار گیرد، بیان کرد: ستاد عالی کانون‌های فرهنگی هنری مساجد کشور در حوزه سخت‌افزار تا حدود 70 درصد موفق عمل کرده است و توانسته امکانات، تجهیزات و لوازم اولیه تشکیل یک کانون فرهنگی هنری را علی‌رغم کمبودهای مالی مهیا کند و در این زمینه موفق بوده است.
وی با بیان نقاط قوت و ضعف ستاد عالی کانون‌های مساجد در حوزه فرهنگی و هنری اظهار کرد: فعالیت ها در حوزه فرهنگ و هنر گسترده، فراگیر و از تنوع بسیاری برخوردار است. بهتر بود ستاد عالی کانون‌های فرهنگی هنری مساجد در این زمینه چند محور را مبنای فعالیت خود قرار دهد و از گستردگی بیش از حد در برخی از حوزه‌ها جلوگیری کند.
طاهریان پس از شنیدن پیشنهاد موظف رستمی مبنی بر تمرکز فعالیت های ستاد عالی کانون های فرهنگی هنری در چند محور به تمرکز مجموعه ستاد عالی کانون های فرهنگی هنری مساجد در برخی از رشته های هنری در برگزاری جشنواره‌ها اشاره کرد و گفت: در چند سال گذشته، تمرکز ستاد عالی در برگزاری جشنواره در رشته‌هایی همچون سرود و تئاتر بوده است و در همین راستا گروه‌های سرود و تئاتر مساجد توانمند و شناسنامه‌دار شدند.
موظف رستمی بر لزوم ایجاد کانون شاخص و محوری در مساجد تاکید و بیان کرد: در صورتی که ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های لازم برای ایجاد کانون به معنای عام فراهم شود لازم است کانون فرهنگی هنری شاخص و محوری وجود داشته باشد تا خدمات آن به روستاها، شهرستان ها و دیگر استان‌ها نیز گسترش یابد و بر این اساس کانون نمونه، محوری و ایده‌آل و شاخص برای دیگر کانون‌ها برنامه‌ریزی کند.
نویسنده کتاب «خدمات متقابل مساجد و اماکن مذهبی و گردشگری» فرهنگ دینی و عمومی را اولویت فرهنگی مساجد دانست و خاطرنشان کرد: باید بررسی کرد که در حوزه فعالیت‌های فرهنگ دینی چه فعالیت‌هایی مؤثرتر است تا در دستور کار قرار گیرد چون با توجه به جایگاه و قداست مسجد هر هنر و فعالیت فرهنگی را نمی توان در مسجد انجام داد بلکه هنرها و فعالیت‌های فرهنگی که در مسجد صورت می‌گیرد باید با روح دینی آمیخته شود.
موظف رستمی ادامه داد: برخی هنرها در مسجد قابلیت اجرا ندارند. به عنوان مثال هنر موسیقی و برخی از هنرهای دیگر در مسجد قابل اجرا نیست ولی می توان به برخی دیگر از هنرها در مسجد پرداخت.
طاهریان نیز با تایید موارد ذکر شده از سوی موظف رستمی مبنی بر توجه به قداست مسجد و انتخاب رشته های هنری متناسب با شان مسجد گفت: با توجه به جایگاه مسجد نمی توان همه رشته‌های هنری را به یک میزان در مساجد توسعه داد و تقویت کرد. رشته‌های فرهنگی و هنری که در مسجد از قدمت بیشتری برخوردارند در اولویت برنامه های کانون های مساجدند.
وی ادامه داد: به عنوان مثال هنر خوشنویسی تاریخ چندصدساله در ایران دارد و آثار فاخر بهترین و شاخص‌ترین هنرمندان در حوزه خوشنویسی را در مسجد می‌بینیم یا رشته سرود در مسجد قدمت زیادی دارد که اوج آن را در ایام پیروزی انقلاب اسلامی و یا دوران جنگ می‌بینیم. در حوزه کتابخانه‌ها، مساجد از قدمت بالایی برخوردارند بنابراین در حال حاضر همین رشته ها در مساجد و کانون ها تقویت و مورد توجه قرار گیرد.
تاکید بر تشکیل اتاق فکر و برنامه ریزی با مشورت متخصصان
موظف رستمی در ادامه نشست تشکیل اتاق فکر برای برنامه‌ریزی را در اثرگذاری فعالیت های فرهنگی هنری کانون ها موثر خواند و اظهار کرد: لازم است اتاق فکری متشکل از کارشناسان و متخصصان حوزه های مرتبط، برنامه ریزی فعالیت های فرهنگی هنری و طراحی مسابقات و جشنواره ها برای اجرا در کانون های مساجد را بر عهده بگیرند. یک کارشناس، مشاور یا متخصص که نگاهی همه‌جانبه‌گر در مباحث فرهنگی دارد، می تواند عضو اتاق فکر کانون ها باشد. از آنجا که موضوع فرهنگ از تکثر و تنوع برخوردار است باید از اندیشه ها و تخصص های مختلف برای برنامه ریزی در این حوزه استفاده کرد.
وی با اشاره به اینکه طراح اندیشه‌های فرهنگی در حوزه مسجد خود باید فردی متخصص و هنرمند و آشنا با آیین‌ها و هنرهای این مرز و بوم و دارای جامعیت افکار باشد، تصریح کرد: با بهره گیری از افراد متخصص در برنامه ریزی ها و طراحی برنامه ها می توانیم طرح ها را کارشناسی تر و تخصصی تر اجرا کنیم.
معاون فرهنگی و هنری ستاد عالی کانون های فرهنگی هنری مساجد در ادامه این نشست درباره اتاق فکر کانون های فرهنگی هنری مساجد اذعان کرد: تشکیل اتاق فکر و استفاده از نظرات کارشناسان متخصص در طراحی و برنامه ریزی جشنواره ها و طرح های فرهنگی و هنری که از سوی ستاد عالی کانون های فرهنگی هنری برگزار می شود، مورد توجه است.
وی با اشاره به جشنواره بزرگ جوانان مساجد کشور که توسط ستاد عالی کانون های مساجد کشور برگزار می شود، افرود: برگزاری این جشنواره که از سال 1381 در دستور کار ستاد عالی است پس از وقفه چند ساله از 86 هر ساله با تنوع بیشتر در هفت رشته برگزار میشود. ستاد عالی کانون‌های مساجد کشور در چند سال اخیر برای کاهش موازی کاری و تخصصی تر شدن برنامه ها، دبیرخانه دائمی جشنواره بزرگ جوانان مساجد کشور را تشکیل داد و در ذیل هر جشنواره، کارگروه تخصصی راه‌اندازی کرد.
معاون فرهنگی و هنری ستاد عالی کانون های مساجد کشور ادامه داد: به عنوان مثال در رشته سرود اساتید برجسته سرود در کارگروه عضویت دارند. این کارگروه‌های تخصصی دو کارکرد مهم، نزدیک کردن نظرات کارشناسان با استانداری‌های لازم و توجه به مسائلی همچون تدوین آیین‌نامه را مورد توجه قرار می دهند. البته به دلیل محدودیت‌ها در منابع مالی برخی از این جشنواره‌ها طی دو سال گذشته برگزار نشد و عدم برگزاری این جشنواره‌ها موجب کاهش فعالیت کارگروه‌های تخصصی شد و امسال فقط جشنواره سرود روستایی برگزار شد.
موظف رستمی در ادامه سخنانش ایجاد کانون‌های تخصصی را یکی از محورهایی دانست که باید مورد توجه قرار گیرد و تاکید کرد: اگر در کنار یک دانشگاه هنر، کانون تخصصی هنر ایجاد شود، می توان از ظرفیت و پتانسیل آن دانشگاه هنر در کانون فرهنگی هنری استفاده کرد تا نگاه قالب آن کانون فرهنگی هنری هنر باشد یا اگر کانونی در کنار حوزه علمیه فعالیت می کند، باید نگاه این کانون فرهنگی هنری نگاه دینی باشد و کانون و حوزه علمیه با هم مرتبط باشند و از ظرفیت یکدیگر استفاده کنند.
طاهریان هم با تاکید بر اینکه فعالیت کانون های تخصصی در حال حاضر در 23 رشته انجام می شود، تاکید کرد: در حال حاضر برخی از کانون های تخصصی به دلیل آنکه در رشته ای خاص تخصص و تبحر دارند در همان رشته به صورت تخصصی فعالیت می کنند و در همین راستا بودجه ای چند برابر دیگر کانون های معمولی به آنها اختصاص می یابد تا تخصصی تر فعالیت کنند.
واگذاری امور به کانون های تخصصی
طاهریان با اشاره به وظایف کانون های تخصصی خاطر نشان کرد: فعالیت کانون های تخصصی تنها به محله ای که کانون تخصصی در آن واقع محدود نمی شود بلکه یک کانون تخصصی منطقه و شهر خود را تحت پوشش دارد. از طرفی ستاد عالی کانون های فرهنگی هنری مساجد کشور به دلیل آنکه بدنه اداری و سازمانی اش حجیم نشود، واگذاری امور را به کانون‌های تخصصی سپرده است به عنوان مثال در سال های اخیر کار اجرایی همایش اندیشه های آسمانی در مشهد مقدس توسط یک کانون تخصصی مراسم و همایش در مشهد انجام می شود.
وی بیان کرد: در واقع ستاد عالی کانون‌های فرهنگی هنری مساجد کشور در راستای توانمند سازی کانون های فرهنگی هنری، امور اجرایی برگزاری جشنواره ها و همایش ها را به کانون های تخصصی استان ها واگذار کرده است و خود مستقیم در حوزه اجرای برنامه وارد نمی شود.
موظف رستمی مدیریت در کانون‌ها را بحث مهم دیگری خواند و گفت: نگاه در جذب مدیر باید نگاهی تخصصی باشد و در انتخاب مدیر به سه محور آموزش، محیط جغرافیایی و استعداد مدیریتی توجه شود.
وی در ادامه این نشست بر لزوم بهره‌گیری از ظرفیت‌ها بر اساس تخصص افراد تاکید کرد و گفت: در صورتی که مدیر مسئول یک کانون فرهنگی هنری در حوزه پژوهش متبحر است باید آن کانون فرهنگی هنری در محور پژوهش فعالیت داشته باشد زیرا در این صورت موفقیت های بیشتر به دست می آورد.
معاون فرهنگی هنری ستاد عالی کانون های فرهنگی هنری مساجد کشور هم در این زمینه گفت: مجموعه ستاد عالی کانون‌های مساجد کشور نسبت به انتخاب نیروها و کادر خود در کانون‌های مساجد کشور غافل نبوده و نیست و هرساله برای ارتقای توانمندی و تخصص نیروها و کادر خود برنامه ریزی دارد. به طور مثال در همایش اندیشه‌های آسمانی که چند سال است به میزبانی مشهد مقدس برگزار می شود این موضوع مورد توجه است و در کارگاه‌هایی که در این دوره ها برگزار می شود، اساتید برجسته روان‌شناسی و ارتباطات در راستای توانمند سازی مدیران و اعضای فعال کانون های مساجد تلاش می کنند یا با برگزاری همایش سفیران آسمانی تلاش می شود ائمه جماعات در کارگاه هایی با هنر مخاطب شناسی آشنا شوند.
موظف رستمی با تأکید بر اینکه برگزاری جشنواره‌ها زمینه رقابت افراد هنرمند را در رشته های مختلف فراهم می کند، خاطر نشان کرد: اگر کانون‌های فرهنگی هنری مساجد در برگزاری جشنواره ها بتوانند نگاه و جریان جشنواره هایی چون جشنواره بین‌المللی فیلم فجر را بسترسازی و ایجاد کند و حتی نهادینه و فضاسازی کند بدون شک می تواند به موفقیت های بسیاری دست یابد البته باید گفت جشنواره هایی که توسط ستاد عالی کانون های فرهنگی هنری مساجد همچون جشنواره مدهامتان برگزار می شود یکی از این جشنواره‌های موفق است.
وی پیشنهاد داد که جشنواره‌های فرهنگی و هنری ستاد عالی کانون‌های فرهنگی هنری مساجد با محوریت مناطق خاص در هر رشته برگزار شود تا جذابیت بیشتری داشته باشد، تصریح کرد: برگزاری جشنواره‌ها در صورتی که با تخصص هر استان در آن رشته منطبق باشد موفقیت های بیشتری را به دنبال دارد.
وی نگاه تخصصی در فعالیت‌های مساجد را ضروری دانست و گفت: به عنوان مثال در کشور سنگاپور فعالیت‌های مساجد به صورت تخصصی و محوربندی شده است و همین امر موجب موفقیت مساجد آنها شده است. در کشور ما نیز باید فعالیت های مساجد تخصصی باشد.
موظف رستمی تأکید کرد: بهتر است برگزارکننده برنامه‌ها و جشنواره‌ها استان ها باشند و ستاد عالی کانون‌های مساجد کشور فقط طرح و ایده برای برگزاری برنامه ها ارایه دهد.
معاون فرهنگی و هنری ستاد عالی کانون های فرهنگی هنری مساجد کشور در تایید این نکته گفت: برنامه‌ها و جشنواره‌های ستاد عالی کانون‌های مساجد کشور بر اساس ظرفیت‌ها و استعدادهای استان‌ها، به میزبانی استان ها برگزار میشود. به عنوان نمونه جشنواره خامس آل عبا در ایام ماه محرم و صفر به میزبانی استان زنجان که معروف به شهر شور و حسینی است، برگزار می شود و دیگر جشنواره‌ها هم به همین روال و براساس تخصص و تمرکز هر استان برگزار می شود.
طاهریان به ضرورت اطلاع رسانی برنامه های مساجد و کانون های مساجد اشاره کرد و گفت: کارشناسان حوزه مسجد باید از محورها و برنامه های این حوزه مطلع باشند و اگر کم اطلاعی در این حوزه وجود دارد به ضعف در حوزه تبلیغات و اطلاع رسانی بر می گردد. اگر به ضرورت اطلاع رسانی پی ببریم برای معرفی فعالیت های حوزه مسجد بیشتر تلاش می کنیم. آنچه موفقیت یک برنامه مسجد محور را موجب می شود، تبلیغات و اطلاع رسانی در کنار برگزاری آن به بهترین شیوه است.
وی اظهار کرد: نباید فراموش کرد که تا نقطه مطلوب فاصله زیادی داریم این فاصله زیاد به علت ظرفیت بسیار گسترده و قابلیت‌های مساجد است که امیدواریم با همکاری همه دستگاه های متولی امور مساجد بتوانیم جایگاه مساجد را اعتلا ببخشیم.
پایان پیام/
نظر شما