از انتقاد به تنگ نظری ها در حوزه کتاب تا ساخت فیلم درباره سیل پاکستان

خبرگزاری شبستان: وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، شامگاه روز چهارشنبه شب پرکاری را از سر گذراند، وی بلافاصله پس از سخنانی در مراسم افتتاح بخش بین الملل نمایشگاه قرآن به مراسم رونمایی نرم افزار تفسیر کامل قرآن آمد تا میزبان مقامات عالیرتبه نظام همچون آیت الله هاشمی شاهرودی، حجت الاسلام قرائتی، سردار صفوی، و غیره باشد، در همه این مدت، مترصد فرصتی برای شکار خبری داغ از زبان وی بودیم، اما این فرصت تا زمان بدرقه آخرین میهمانان دست نداد، اما پاسی از شب گذشته بود که وی با فراغت بال سه تن از خبرنگاران را در دفتر کارش در VIP نمایشگاه به حضور پذیرفت.

پس از مختصر پذیرایی وزیر ارشاد به جمع ما خبرنگاران پیوست تا پاسخگوی سوالات ما باشد در این گفتگو سوالات متنوعی از وی پرسیده شد. از برنامه های وزارت ارشاد برای تحقق توصیه های رهبری در مورد کتاب و کتابخوانی، ترویج کتاب در مناطق روستایی، ارزیابی برنامه های بین المللی نمایشگاه قرآن، نظرش درباره سریال تلویزیونی موهن عربی، چند و چون سازمان سینمایی و برنامه های های وزارت ارشاد برای مقابله با جنگ نرم دشمن. آنچه در زیر می خوانید مشروح سخنان سید محمد حسینی است:

*** از ابتدای پیروزی انقلاب شاهد عنایت رهبر معظم انقلاب به موضوع کتاب بودیم ایشان که کتابخوان جدی هستند و بر خیلی از کتاب ها تقریظ نوشته اند و با آخرین وضعیت بازار نشر آشنایی کاملی دارند و مرتب وضعیت این حوزه را پیگیر می شوند. همچنین هر سال با حضور در نمایشگاه کتاب برنامه های حوزه نشر را ارزیابی می کنند. هر چه پیشرفت در این حوزه داشتیم از نظرات معظم له بهره گرفته شده است، ایشان در دیدار اخیر با کتابداران و اعضای کتابخانه های کانون های فرهنگی هنری نیز از فعالیت های انجام شده در حوزه کتابخوانی تقدیر کردند، اما مطالبات جدی داشتند و تاکید کردند که سرانه مطالعه مناسب نیست و باید جدیت به دنبال آشتی دادن مردم با کتاب باشیم.

این دغدغه در کشوری که پیشینه اصیل فرهنگی دارد، منطقی است، امروز که در مقابل نظام سلطه جهانی ایستاده، مردمش باید برای غلبه بر هجمه های فرهنگی اهل مطالعه باشند، دشمنان برنامه ریزی های زیادی کرده اند تا در جنگ نرم بر کشور ما غلبه کنند نمونه اش را در ماجرای سال 88 شاهد بودیم، در این شرایط جامعه بویژه جوانان ایرانی اگر اهل مطالعه، بینش و استدلال نباشند، چه بسا تحت تاثیر این هجمه ها قرار بگیرند.

رهبری تنها از یک نهاد خاص برای ترویج کتابخوانی مطالبه ندارند
***یکی از شاخصه های توسعه یافتگی بالا رفتن سرانه مطالعه است و همین مطالبه اساسی رهبری از ماست، اما باید دانست انتظار رهبری از یک دستگاه خاص نیست، همه دستگاه ها از وزارت آموزش و پرورش و صداوسیما گرفته تا سایر نهادها و مردم مخاطب هدف ایشان هستند. ما نیز در وزارت ارشاد با جدیت بیشتری برای تحقق این خواسته ها برنامه تلاش می کنیم. توسعه و تجهیز کتابخانه های مدارس، دانشگاهها و کتابخانه های عمومی از جمله این برنامه هاست، البته برنامه های ما مختص کتابخانه ها نیست، برگزاری مسابقات کتابخوانی در کشور با هدف دسترسی بیشتر مردم به کتاب از دیگر برنامه های ماست. هدف گذاری وزارت ارشاد به گونه ای است که هر جایی تجمع نیروی انسانی باشد با همکاری سایر نهاد کتاب هم با سهولت بیشتر در دسترس قرار بگیرد. برگزاری نمایشگاه های استانی، حمایت از نویسندگان با خرید کتاب ها، سرمایه گذاری در بخش های مختلف فرهنگی، رایزنی با رسانه ها بویژه صدا سیما برای معرفی کتاب، استفاده از ظرفیت های تئاتر وسینما برای ترویج کتابخوانی از دیگر اهداف ماست.

مهمترین تمرکز ما بر تعامل با صداوسیما برای تولید برنامه های معرفی و ترویج کتاب است، شبکه های مختلف استانی و برون مرزی است پنانسیل های بالایی برای ترویج کتابخوانی دارد اما هنوز از این ظرفیت ها استفاده خوبی نشده است. اما نباید فراموش کنیم که رسالت اصلی به دوش خانواده هاست، و آنها باید فرزندان خود را از ابتدای زندگی با کتاب مانوس کنند.

کانون های فرهنگی هنری مساجد پیشگام در بردن کتابخوانی به روستاها
*** وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی اهتمام ویژه ای برای ترویج کتابخوانی در روستاها دارد، یکی از اولویت های کانون های فرهنگی و هنری مساجد تجهیز کتابخانه هاست، این کانون ها از ابتدای فعالیت خود تا به امروز، 5 هزار کتابخانه باز و 3هزار و 800 کتابخانه مخزن دار بنیان نهاده است. این کتابخانه های باز را می توان توسعه داد. وقتی جایی کتابخانه ای راه اندازی شد، خود مردم هم علاقه دارند کتاب وقف کنند. لذا در روستاها حداقل کاری که در روستا می توانیم انجام دهیم تجهیز کتابخانه های کانون های مساجد است.

از همین امکانات موجود استفاده بهینه نمی شود
گام بعدی راه اندازی کتابخانه های عمومی بویژه تجهیز کتابخانه های مدارس روستایی است، به گونه ای که هم دانش آموزان و هم والدین آنها بتوانند از منابع آن استفاده کنند. اما باید اذعان داشته باشیم که همیشه مشکل اصلی ما، مشکل سخت افزاری نیست بسیار دیده شده که از همین امکانات موجود نیز استفاده بهینه نمی شود.

به جای تنگ نظری روحیه همگرایی را تقویت کنیم
امروز در بعضی استان ها مثل استان هرمزگان در خانه های بهداشت روستایی، کتاب هم در دسترس مردم قرار گرفته است، این کاری ابتکاری است اما باید تنگ نظری هایی که در دستگاه ها وجود دارد، مرتفع و روحیه همگرایی ایجاد شود و هر کار مفیدی انجام می شود، همه کمک کنند.

خوشبختانه امسال باید بحث پیوست فرهنگی را که در برنامه پنجم توسعه پیش بینی شده، با جدیت در دستور کار قرار داده ایم براساس این طرح همه دستگاه ها ملزم هستند که در کنار هر پروژه ای به مسائل فرهنگی توجه شود. مثلا در کنار یک مجتمع عمرانی پیوست فرهنگی می تواند کتابخانه باشد. اما تحقق این امر منوط به نگاه فرهنگی در همه مدیران حتی مدیران صنعتی ما وجود داشته باشد، اگر به این مرحله قدم بگذاریم قطعاً شاهد افزایش سرانه مطالعه در کشور خواهیم بود.

اهتمام به قرآن در همه وجوه زندگی ایرانی ها دیده می شود
*** در ایران امروز اهتمام به قرآن در همه وجوه زندگی ما مشاهده می شود دیگر دغدغه ما آموزش صرف قرآئت و تلاوت قرآنی نیست، بلکه از ابزارهای مختلف برای انتقال مفاهیم قرآنی استفاده می شود، سال گذشته درمنظومه جشنواره های قرآنی آیات از هنرهای تجسمی، فیلم مستند وکوتاه، شعر و ادب، استفاده کردیم تا مردم به معارف ناب قرآن گرایش زیادی داشته باشند. همین برنامه ها موجب شده تجربه موفقی در ساخت فیلمهای سینمایی داریم و بخش عمده ای از فیلم های ما با محوریت قصه های قرانی ساخته شده که این فیلم ها برای مردم کشورهای اسلامی نیز جاذبه دارد، امروز نرم افزارهای مختلف قرائت قرآن تولید شده که برای دیگران هم جذابیت دارد.

اگر در کشورهای مختلف نیز فیلم های خوبی ساخته شده ما از دعوت می کنیم در بخش بین المللی نمایشگاه قرآن شرکت کنند تا هم ما با دستاوردهای آنها آشنا شویم و هم آنها با توانمندی های ما در حوزه قرآن آشنا شوند. افتتاح بخش بین الملل نمایشگاه قرآن حرکت بسیار خوبی است که زمانی اهمیت پیدا می کند که بدانیم تبلیغات گسترده ای علیه ما در خارج از کشور می شود و حتی در داخل کشورهای اسلامی گروه های افراطی چون وهابیون تبلیغ می کنند قرآن ایرانی ها قرآن دیگر هست، وقتی از نقاط مختلف دنیا در این نمایشگاه حضور می یابند و پی می برند این گروه ها حرف های مهملی می گویند، آثار و برکات زیادی دارد.

همچنین اگر ما نیز در خارج از کشور بتوانیم حضور داشته باشیم و محصولات قرآنی از جمله سریال ها و فیلم ها، نرم افزارهای تولید شده را ارائه کنیم تاثیر فراوانی خواهد داشت. در آینده برنامه های مختلفی برای انتقال مفاهیم قرآنی به مردم کشورهای اسلامی داریم، امروز بازی های رایانه ای فیلم های ملک سلیمان و مختارنامه ساخته می شود که اینها می تواند الگویی برای کشورهای اسلامی باشد. همانطور که صدا و سیمای جمهوری اسلامی به الگویی برای راه اندازی ده ها شبکه اسلامی تبدیل شده و در کشورهای مختلف اتحادیه رادیو و تلویزیون های اسلامی تاسیس شده است، همه اینها نشاندهنده این است که ما می توانیم منشاء تحولات در جهان اسلام باشیم.

ایران الگوی کشورهای اسلامی در ساخت فیلم های دینی
*** ایران بعد از انقلاب الگوی خوبی برای ساخت فیلمهای مذهبی و دینی است، ساخت سریالهایی همچون امام علی، تنهاترین سردار، حضرت مریم، توانمندی های ایران در این حوزه می رساند. در همه این سریال ها ما بر مشترکات انگشت گذاشته ایم، به طوری که پیروان سایر ادیان موحد هم توصیف های قرآنی در این سریال ها را جذاب می دانند. و همین ها تائید می کند که ما همواره به دنبال همگرایی بین ادیان و مذاهب مختلف بودیم. اما متاسفانه این سریال موهن که از تلویزیون های برخی از کشورهای اسلامی پخش می شود به جای استحکام بخشیدن وحدت و همبستگی میان مسلمانها، تفرقه ایجاد می کند. در این فیلم چهره ای از ائمه معصوم (ع) و از حضرت زینب (س) تصویر شده که از نظر علمای اسلامی خلاف موازین اسلامی و دیدگاه فقهی است، سازندگان این فیلم با تحریف بخشی از تاریخ اسلام می خواهند به گونه ای جلوه دهند که گویا در دوران ائمه اطهار (ع) هیچ گونه اختلافی وجود نداشته است اما بعدها شخصی به نام عبدالله بن سبا پیدا شد که شیعه را بنیان گذاشت، اما مدتها پیش پاسخ اینگونه شبهات بی اساس داده شده و شخصیتهای برجسته ای همچون علامه عسگری ثابت کرده اند که این شخص وجود تاریخی نداشته تا سرمنشاء مکتب تشیع باشد، ساخت این سریال نه تنها مخالفت علما و مراجع شیعه را به دنبال داشت بلکه علمای اهل سنت نیز نسبت به ساخت آن و اهانت به ساحت ائمه اعتراض کردند، چرا که آنها نیز اگر چه به معصوم بودن اهل بیت پیامبر (ص) معتقد نیستند، ولی نسبت به این بزرگان علاقه و محبت دارند.

ایران فیلم سینمایی درباره سیل پاکستان می سازد
تنها حامیان این سریال در کشورهای اسلامی گروههای افراطی وهابیون هستند که هیچ گونه پشتوانه ای در میان مسلمانان ندارند، سازندگان این فیلم به جای پرداختن به این موضوعات باید دنبال سوژه های مشترکی باشند که وحدت میان مسلمانان را تقویت کنند. ما در ایران بعد از انقلاب این رویکرد را شروع کردیم، مثلا فیلم سی و سه روز که درباره جنگ لبنان ساخته شد نمونه ای از کار بر روی مشترکات است. آنها چون مسلمان هستند با تهاجم وحشیانه صهیونیست ها و آمریکایی ها مواجه شده اند. امروز مشکلاتی که جهان اسلام از جمله در افغانستان و عراق با آن مواجه است و یا سیل سال گذشته پاکستان که ما درباره این موضوع فیلم سینمایی می سازیم که این مسائل در سطح جهان مطرح شود، و آنچه که در سومالی می گذرد موضوعاتی است که باید محور ساخت فیلم مستند و و... قرار گیرد تا وجدان بشری را متوجه این فاجعه کند. غربی ها که دم از حقوق بشر و صلح می زنند، امروز در برابر میلیون ها انسان که جانشان در خطر هست، سکوت کرده اند. آنها که از قدیم دشمن اسلام بودند، پروژه اسلام هراسی را دنبال می کنند و فیلم هایی می سازند که چهره مسلمان ها را باژگونه جلوه می دهد. هنرمندان کشورهای اسلامی به جای تفرقه انگیزی، باید دست به دست هم بدهند و فیلم هایی بسازند که چهره مسلمان واقعی و جامعه اسلامی را نشان دهد.

تشکیل سازمان سینمایی در شورای عالی اداری تصویب شده است
*** به خاطر اهمیت سینما و تاثیرگذاری آن، در اولین جلسه شورای عالی سینما قرار شد که این سازمان سینمایی تشکیل شود. این سازمان باید سیر اداری خودش را طی می کرد. ابتدا باید در شورای عالی اداری کشور مطرح و تصویب می شد که الحمد الله این کار صورت گرفته است.

شورای عالی سینما سه ماه برای مشخص کردن ساختار و جایگاه این سازمان مهلت تعیین کرده که با همکاری معاونت منابع انسانی رییس جمهور به دنبال تثبت جایگاه آن هستیم.

معاونت سینمایی اعتبارات محدودی داشت، اما اعتبارات این سازمان بیش از گذشته خواهد داشت. زمانیکه بحث سازمان سینمایی پیش می آید به این معناست که توجه به این حوزه بیشتر می شود، تحقق این هدف مستلزم اعتبارات بیشتر است. همچنین باید در کل مقررات و قوانین سینما بازنگری اساسی صورت گیرد، و از نو یک ضوابط جامعی تدوین شود.

اگر خلایی از نظر قوانین وجود دارد، باید توسط مجلس تصویب شود و اگر نیازی به تصویب قانون جدید نیست و تغییرات در حد آئین نامه است، این بازنگری در خود دولت یا وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی انجام می شود تا قوانین حاکم بر سینما روزآمد و همه ضوابط شفاف و روشن شود از این جهت ما تلاش می کنیم که هم وظایف دولت معلوم باشد و هم وظایف اصناف. فکر می کنم که تکلیف همه این مسائل ظرف مهلت تعیین شده، روشن شود.
 

برخی ندانسته برای ما مشکل ایجاد می کنند
از ابتدای طرح چنین موضوعی از همه صاحبنظران این عرصه تقاضا کردیم اگر پیشنهاد ها و راهکارهایی دارند مطرح کنند. اما مشکلی که ما امروز داریم اظهار نظر کسانی است که اطلاعی از چند و چون طرح ندارند، لزومی ندارد، کسی که درباره موضوعی خبر ندارد، بر اساس ذهنیت خود، اظهار نظر کند، این ارزیابی های نادرست در روند کار اختلال ایجاد می کند. ما کارها را با جدیت دنبال می کنیم، اما نباید عجله ای در این مسئله داشته باشیم، چون باید مبنای دقیقی تعیین شود تا سازمان بتواند مشکلات سینمایی را کم کند.

با عنایت ویژه ای که ریاست جمهوری به این موضوع دارند و اختیاراتی به شورای عالی سینما واگذار شده، آینده خوبی را برای سینما پیش بینی می کنیم، حمایت های همه دستگاه ها و اهالی سینما به تکمیل زیرساخت های سینمایی در کشور منجر خواهد شد و می توانیم شاهد ارتقای تولیدات سینمایی هم از جهت کمی و هم از جهت کیفی باشیم.

برای مقابله با جنگ نرم باید منسجم تر از گذشته عمل کنیم
*** برای غلبه بر جنگ نرم دشمن هماهنگی هایی وجود دارد، اما باید بیشتر از گذشته منسجم تر عمل کرد، همانطور که در دوران دفاع مقدس نیروهای مختلف هماهنگ با هم عمل می کردند و این هماهنگی موجب شده بود که دشمن با وجود مرز طولانی با ما نتواند از هیچ نقطه ای به داخل کشور رخنه کند، امروز نیز ما باید در مقابله با جنگ نرم انسجام کاملی داشته باشیم تا دشمن نتواند از روزنه های ایجاد شده به کشور ضربه بزند در جلسات مختلف شورای فرهنگ عمومی، شورای عالی انقلاب فرهنگی و دولت تلاش می کنیم تا همگرایی بین دستگاههای مختلف بیشتر شود. امسال بحث مهندسی فرهنگی نهایی می شود و در آن وظایف دستگاه های دولتی، خصوصی تعیین شده و هر نهادی وظیفه خود را می داند و همین شفافیت از موازی کاری در فعالیت های فرهنگی جلوگیری می کند.

پایان پیام/