به گزارش خبرگزاری شبستان از تبریز، ۲۸ می- به عنوان روز ایجاد جمهوری خلق آذربایجان دموکراتیک یکی از شاخص ترین روزهای تاریخ جمهوری آذربایجان است.این جمهوری که از تاریخ ۲۸ می ۱۹۱۸ تا تاریخ ۲۸ آوریل ۱۹۲۰ موجودیت داشته، میراث ارزشمندی را برای تاریخ دولتمداری جمهوری آذربایجان بر جای نهاده است. از این روی نیز همه ساله روز ۲۸ می در جمهوری آذربایجان به عنوان روز جمهوریت پاس داشته می شود.
به گزارش صریر از تبریز، ۲۸ می- به عنوان روز ایجاد جمهوری خلق آذربایجان دموکراتیک یکی از شاخص ترین روزهای تاریخ جمهوری آذربایجان است.این جمهوری که از تاریخ ۲۸ می ۱۹۱۸ تا تاریخ ۲۸ آوریل ۱۹۲۰ موجودیت داشته، میراث ارزشمندی را برای تاریخ دولتمداری جمهوری آذربایجان بر جای نهاده است. از این روی نیز همه ساله روز ۲۸ می در جمهوری آذربایجان به عنوان روز جمهوریت پاس داشته می شود.
جمهوری خلق آذربایجان به عنوان مدلی نوین از جامعه و دولت که ارزش های دموکراتیک اروپا را با ویژگی های فرهنگی شرق در هم آمیخته بود پا به منصه ظهور گذاشت. جای بسی افسوس است که، در نتیجه مداخله نظامی قشون یازدهم ارتش سرخ به تاریخ ۲۸ آوریل ۱۹۲۰ جمهوری خلق آذربایجان استقلال خویش را از دست داده، در آذربایجان حکومت شوروی مستقر گردیده و بعدها کشور وارد اتحاد جماهیر سوسیالیستی شوروی شد.
علیرغم اینکه این جمهوری در شرایط بسیار پیچیده تاریخی – سیاسی دوران خویش در کل ۲۳ ماه فعالیت داشته است، جمهوری خلق آذربایجان وظیفه تاریخی را که برعهده گرفته بود در طی تلاشی با نهایت توان در چارچوب امکانات شرافتمندانه به انجام رسانید. در آذربایجان تدابیری جدی در راستای ایجاد دولت مستقل و دموکراتیک محقق گردیده، اولین پارلمان و دولت، نهاد حکومت و موسسات مدیریتی شکل گرفته، مرزهای کشور مشخص شده، در راستای ایجاد ارتش منتظم دستاوردهای بزرگی حاصل گشته، کارهای مهمی در جهت تمامیت ارضی و امنیت ملی به انجام رسیده، پول ملی وارد چرخه اقتصاد گردیده، پرچم، سرود و نشان دولتی مورد پذیرش واقع گردیده، زبان مادری به عنوان زبان رسمی اعلان گشته، توجهی ویژه به توسعه علم و فرهنگ مبذول شده و اقدامات هدفمند دیگری در راستای حل مسائل مهم که از اهمیتی مستثنی در توسعه همه جانبه ملت و دولتمداری ملی در سالهای آتی برخوردار است برداشته شده است. همچنین استقرار حقوق و آزادی های اساسی انسانی، برخورداری تمامی شهروندان از حقوق برابر فارغ از منسوبیت های نژادی و دینی ایشان و حتی اعطای حق رای به زنان پیش از بسیاری از کشورهای اروپایی از اهمیت تاریخی والایی برخوردار می باشد.
جمهوری خلق آذربایجان در عین حال با فعالیت های خویش در عرصه تحصیل، بهداشت، فرهنگ، ادبیات و هنر نیز در یادها جاودانه شده است. تاسیس مدارس، گیمنازیوم (نوعی دبیرستان) ، مدارس دخترانه، کتابخانه ها و بیمارستان ها در نقاط مختلف کشور در آن دوران، از اقدامات مهم در راستای تحقق اصلاحات اجتماعی – اقتصادی آن زمان به شمار می رفت. به تاریخ ۱ سپتامبر ۱۹۱۹ پارلمان آذربایجان قانون تشکیل دانشگاه دولتی باکو را مورد تصویب قرار داد و بدین سان اولین موسسه آموزش عالی در کشور پایه گذاری گردید.
اولویت اصلی سیاست خارجی جمهوری خلق آذربایجان که در شرایط بسیار سخت تاریخی – سیاسی موجودیت خویش را تداوم می بخشید و نیازمند حمایت جدی بین المللی بود نیز عبارت از شناخته شدن از جانب دول جهان، فعالیت در راستای حراست و حفظ استقلال، تنظیم مناسبات با دولت های همسایه، حل مسائل مربوط به ادعاهای ارضی ارمنستان و جلوگیری از هجوم دسته جات مسلح ارمنی بود.
شناخته شدن بالفعل جمهوری خلق آذربایجان در جریان کنفرانس صلح پاریس به تاریخ ۱۱ ژانویه ۱۹۲۰ توجهات بین المللی را بیشتر به این جمهوری معطوف نموده بود. بلژیک، سوئیس، هلند، چک و اسلواکی، فنلاند و سایر کشورها مبادرت به تاسیس کنسولگری خود در باکو نمودند. ایالات متحده آمریکا، انگلیس، فرانسه و ایتالیا روابط اقتصادی خود با جمهوری خلق آذربایجان را توسعه بخشیدند. به تاریخ ۲۰ مارس ۱۹۲۰ نیز تفاهم نامه و قراردادهایی فی مابین جمهوری خلق آذربایجان و ایران به امضا رسید که تمامی عرصه های همکاری را پوشش می داد.
در اواسط آوریل ۱۹۲۰ پارلمان آذربایجان قانونی را در پیرامون ایجاد نمایندگی های دیپلماتیک در بریتانیای کبیر، فرانسه، ایتالیا، ایالات متحده آمریکا، سوئد، لهستان، لیتوانی، لتونی، استونی، فنلاند، اکراین، رومانی، آلمان و روسیه به تصویب رسانید. نمایندگی های برخی دول خارجی نیز در آذربایجان آغاز به فعالیت نمودند. چنانکه از موارد ذکر شده نیز برمی آید در آستانه اشغال ماه آوریل جمهوری خلق آذربایجان از تجرید خارج شده وارد نظام روابط بین الملل گردیده بود. لیکن سقوط جمهوری خلق آذربایجان بواسطه اشغال آذربایجان توسط ارتش سرخ یازدهم در مورخ ۲۸ آوریل حضور دولت در نظام مناسبات بین الملل به عنوان کشوری مستقل را متوقف نمود.
پس از اشغال، پرچم سه رنگ آذربایجان از بالای ساختمان پارلمان به زیر کشیده شده، پرچمی که نشان داس و چکش بر آن نقش بسته بود و محصول تفکر بلشویک بود به عنوان پرچم جدید مورد پذیرش قرار گرفت. احیاء پرچم سه رنگ به عنوان نشان دولت و برافراشته شدن مجدد آن نیز نصیب دولتمرد برجسته و رهبر ملی حیدر علی اف گردیده و در تاریخ به عنوان اثر وی ثبت گشته است. چنانکه، در اجلاسیه مورخ ۱۷ نوامبر ۱۹۹۰ شورای عالی نخجوان بنا بر ابتکار حیدر علی اف که در آن زمان رهبریت بر نخجوان را بر عهده داشت پرچم سه رنگ جمهوری خلق آذربایجان به عنوان پرچم دولتی جمهوری خودمختار نخجوان مورد پذیرش قرار گرفته و خواسته ای را جهت پذیرش این پرچم به عنوان نماد دولت جمهوری سوسیالیستی آذربایجان شوروی نیز طرح نمود. بدین ترتیب مسیر آذربایجان در طی طریق مجدد به سوی استقلال از آن روز و از آن تصمیم مدبرانه آغاز گردیده است. تنها پذیرش پرچم جمهوری خلق به عنوان پرچم دولتی آذربایجان را هر چه بیشتر به استقلال نزدیکتر کرده و در حرکتی بزرگ در پیشبرد روندهای جاری کشور تکانی ایجاد کرده است. باید خاطر نشان ساخت که، در آن زمان اتحاد جماهیر شوروی هنوز ساقط نگردیده بود و چنین اقدامی جسارتی بزرگ طلب می کرد. به تاریخ ۵ فوریه ۱۹۹۱ شورای عالی جمهوری آذربایجان درخواست مجلس اعلای جمهوری خودمختار نخجوان را مورد بررسی قرار داده و پذیرش پرچم سه رنگ به عنوان پرچم دولتی آذربایجان را به صورت قانون مصوب نمود.
در نتیجه می توان گفت که، ملت جمهوری آذربایجان در اواخر قرن بیستم و در شرایط تاریخی جدید ایجاد شده پس از احیاء استقلال دولتی خویش تحت رهبری حیدر علی اف موفق شد تا دولت مستقل آذربایجان را تاسیس و ایجاد نماید. جمهوری آذربایجان، متفاوت از جمهوری خلق آذربایجان در وضعیتی پیچیده توانست تا استقلال و حق حاکمیت خود را حفظ و تحکیم نموده، تدابیر قاطعی در راستای حراست از دولتمداری اتخاذ گردیده، ثبات پایدار سیاسی- اجتماعی در کشور احیاء گشته، کشور در مسیر توسعه اقتصادی و رشد فرهنگی گام نهاده است. در نتیجه تجارب سیاسی، قاطعیت و خدمات بی مانند شخصیت بزرگی چون حیدر علی اف، آذربایجان نه تنها استقلال خویش را حفظ نموده، همچنین موفق به ایجاد رابطه موروثی میان جمهوری خلق آذربایجان با جمهوری آذربایجان گردیده است.
امروز در جمهوری آذربایجان تحت رهبریت رئیس جمهور محترم جناب آقای الهام علی اف روندهای پی ریزی دولت دموکراتیک و حقوقی، منجمله جامعه شهروندی با موفقیت در حال تداوم می باشد. در کشور اصلاحات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی با موفقیت تحقق می یابد، اقتصاد کشور به صورتی بی بازگشت در مسیر توسعه قرار دارد و تدابیر موثری در راستای تقویت تامین اجتماعی شهروندان انجام می پذیرد. جمهوری آذربایجان در جهان به عنوان کشوری برخوردار از توسعه، ترقی و ثبات شناخته می شود. جمهوری آذربایجان در صحنه بین الملل و نیز در جهان اسلام از جایگاه منحصر به خود برخوردار است. چنانکه رهبر ملی حیدر علی اف گفته است استقلال آذربایجان ابدی، غیرمتزلزل و بی بازگشت است.
روز جمهوریت جمهوری آذربایجان مبارک باد
نظر شما