خبرگزاری شبستان، سرویس فرهنگی- مریم داوری: سرانه مطالعه کتاب در کشورمان به دلیل اینکه کتاب و کتاب خوانی به عنوان یک فرهنگ در بین مردم جا نیفتاده ، پایین است. این در حالی است که ایران پیشینه غنی فرهنگی دارد و همچنین یک کشور اسلامی است، اسلامی که تاکید فراوانی بر کسب علم و دانش، تفکر و مطالعه دارد. امروزه میزان مطالعه یکی از شاخص های توسعه جوامع به شمار می رود. کشورهای توسعه یافته 70 درصد کتاب های مصرفی جهان را تولید می کنند در حالیکه سهم کشورهای در حال توسعه با وجودی که 80 درصد جمعیت جهان را تشکیل می دهند، کمتر از 30 درصد است. البته مشکل کتاب در کشورهای جهان سوم فقط مربوط به حجم کتابهای تولیدی نیست. مشکل اساسی این است که کتاب به عنوان یک کالای فرهنگی و ضروری تلقی نمی شود. در کشور ما به منظور افزایش سرانه مطالعه برنامه های مختلف و متنوعی به مناسبت های مختلف در نظر گرفته می شود اما آنچه که مهم و اثرگذار است تداوم این برنامه ها و مشارکت تمام نهادها به خصوص نهادهای فرهنگی است. در این میان یکی از نهادهایی که می تواند در بحث کتابخوانی و ترویج آن در جامعه موثر باشد، کانون های فرهنگی هنری مساجد هستند. بدین منظور گفتگویی با «حجت الاسلام حامد ابوالحسنی»، رییس اداره تولید محتوای فضای مجازی دفتر نهاد مقام معظم رهبری در دانشگاه ها و پژوهشگر ترتیب دادیم که بدین شرح است:
چرا در کشور ما برنامه های ترویجی کتاب و کتابخوانی نتیجه درازمدت ندارد؟
متاسفانه در کشور ما علاقه به کتاب کم است و در مقایسه با کشورهای دیگر آمار کتابخوانی بسیار پایین است. در این زمینه باید برنامه ریزی های جدی شود. با توجه به پیشرفت علم و تکنولوژی باید تلاش هایی صورت گیرد و اگر این تلاش ها فقط سنتی باشد، نتیجه نمی گیریم زیرا عصر، عصر اطلاعات و رسانه است. اگر برنامه ریزی ها مقطعی و به روز نباشد با شکست مواجه می شویم.
کانون های فرهنگی هنری مساجد تا چه اندازه می توانند در ترویج کتابخوانی نقش داشته باشند؟
کانون های فرهنگی هنری مساجد یک بخش و مرکز مهم در هر مسجد محله را تشکیل می دهند و یکی از اهداف اصلی آنها ترویج فرهنگ اسلامی در قالب برنامه های ادبی و هنری است. یکی از ابزارهای اصلی ترویج فرهنگ و همچنین فرهنگ اسلامی، کتاب است. کتاب می تواند ابزار دست کانون های فرهنگی هنری مساجد باشد. بر این اساس کانون های فرهنگی هنری مساجد می توانند نقش بسیار مهمی در ترویج کتابخوانی در محلات داشته باشند.
کانون های فرهنگی هنری مساجد چه اقداماتی می توانند در زمینه ترویج کتاب و کتابخوانی انجام دهند؟
کانون های فرهنگی هنری مساجد برای ترویج کتابخوانی باید راهکارهای علمی در پیش گیرند. نخستین کار مخاطب شناسی است. در تمام محلات، مسجد وجود دارد و کانون های مساجد به راحتی می توانند مخاطبان مسجد را پایش کنند. این کانون ها باید رصد کنند و ببینند مخاطب مسجد آنها چه نیازهایی دارند و فرهنگ و نوع مخاطب و رده سنی آنها را شناسایی کنند. به عنوان مثال ببینند بیشتر مخاطبان در چه رده سنی هستند، مرد هستند یا زن. سپس بر اساس مخاطب شناسی صورت گرفته، خوراک مناسب و متناسب ارایه شود.
کانون های فرهنگی هنری مساجد در زمینه معرفی کتاب های خوب و مفید چقدر می توانند نقش داشته باشند؟
یکی از مسایل مهم در ترویج فرهنگ کتاب و کتابخوانی، معرفی کتابهای خوب است. وقتی کتابهای خوبی نوشته و منتشر می شود اما معرفی نمی شود ، مردم از وجود آنها بی خبر هستند. مسولان فرهنگی در حوزه کتاب باید برنامه هایی برای معرفی کتابهای خوب داشته باشند تا مردم مطلع شوند و بر اساس نیاز خود کتابهای مورد نظر را تهیه کنند. در این میان کانون های فرهنگی هنری مساجد می توانند در کنار برنامه های خود جایی برای تبلیغ کتاب های خوب باز کنند. در برنامه معرفی کتاب می توان قسمتی از کتاب را خواند و خلاصه ای از آن را بیان کرد تا نمازگزاران در جریان محتوای کتاب قرار گیرند و راحت تر بتوانند برای تهیه کتاب تصمیم بگیرند.
کانون های فرهنگی هنری مساجد بهتر است چه کتابهایی معرفی کنند؟
یکی از اهداف کانون های فرهنگی هنری مساجد الگوسازی اسلامی است. بهترین الگوهای روز، شهدا هستند. این کانون ها می توانند کتاب های زندگی نامه علما و شهدا را معرفی کنند. بسیاری از گروه های جهادی از طریق فضای مجازی توانستند کتاب ترویج دهند؛ این روش جواب می دهد. فقط نیاز است که همه گیر شود. می بینیم که برخی از کتاب هایی که فرهنگ و سطح زندگی غربی را ترویج می دهند در فضای مجازی تبلیغ می شوند. متاسفانه ما نتوانستیم کتاب های خوب را از طریق فضای مجازی معرفی کنیم؛ در این زمینه ضعیف عمل کردیم. کانون های فرهنگی هنری مساجد می توانند خلا موجود را برطرف کنند و با روش های نو و به روز کتاب های خوب به ویژه کتابهایی با محوریت اخلاق، دین و زندگینامه شهدا را ترویج دهند.
نظر شما