به گزارش خبرنگار اندیشه خبرگزاری شبستان، در جلسه نقد و بررسی کتاب چهل ستون تمدن؛ مبانی حکمی تمدن نوین اسلامی دکتر «محمد هادی همایون» عضو گروه فرهنگ و تمدن دانشکده معارف اسلامی، فرهنگ و ارتباطات دانشگاه امام صادق به عنوان مولف کتاب در ابتدای این نشست با اشاره به فعالیت تحقیقاتی خود در حوزه تمدن اسلامی گفت: پس از نگارش کتاب تاریخ تمدن و ملک مهدوی در مقدمه این کتاب یک دوره کوتاه تاریخ تمدن که از تاریخ انبیا به عنوان نقطه عطف یاد شده، آمده؛ این مبحث مبنای نظری کتاب چهل ستون تمدن شد. در این کتاب تمدن نوین اسلامی با چهل مبنا مورد بحث قرار گرفته است. بخش اول به جهان پیرامون و جهان خلقت اختصاص دارد که به معرفی آفرینش می پردازد. از بخش اول این کتاب می توان این گونه تفسیر کرد که این اثر یک کتاب کلامی است.
عضو گروه فرهنگ و تمدن دانشکده معارف اسلامی، فرهنگ و ارتباطات دانشگاه امام صادق گفت: روش شناسی، عنوان بخش دوم کتاب چهل ستون تمدن است که مبنای روشی کتاب در این بخش تبیین شده که در واقع الگویی است برای پیوند عقل و نقل.
مولف کتاب چهلستون تمدن، طبیعت شناسی را عنوان بخش دیگر این کتاب خواند و گفت: فرجام شناسی و بررسی عالم زر، عالمی که به موضوع عمر و دوران پیری و قیامت و غیره می پردازد. در این بخش بعد از قیامت به موضوع رجعت و ظهور رسیده ایم تا در نهایت به تبیین حکمت و فلسفه غیبت و ظهور بپردازیم. تمدن عنوان بخش دیگری از این کتاب است که در آن به سوالات اساسی در خصوص تمدن پاسخ داده شده است. نسبت تمدن با دین، علم، تاریخ و جغرافیا و مسایل دیگر در این اثر مورد بحث قرار گرفته و در نهایت فصل آخر فصل چهلم که به عاشورا ختم می شود، در این اثر سعی شده از حوزه های مختلف معارف اسلامی کمک گرفته شود.
دکتر ایزدی، عضو گروه قرآن و حدیث دانشکده الهیات دانشگاه امام صادق در ادامه این نشست به طرح سوالات مختلفی پرداخت و گفت: نگارنده این اثر با خوش ذوقی برداشتی خاص از آیات دارد. انتظار ما این بود قدری مستندتر به نصوص دینی در این اثر نگاه شود. در این اثر نوع نگاه به آیات باید بازبینی شود و بیان شود که روش بررسی استنباط از آیات به کدام مبنا نزدیک تر است.
دکتر سید علی حسینی، عضو گروه فقه دانشکده معارف اسلامی دانشگاه امام صادق ذر جلسه نقد کتاب چهل ستون تمدن؛ مبانی حکمی تمدن نوین اسلامی گفت: کتاب چهل ستون تمدن در واقع از یک زاویه نو به مبانی تمدن اسلامی نگاه کرده که تا به حال نگاه نشده بود. طبیعتا کار نو مشکلاتی هم در پی خود دارد.
وی با اشاره به بحث طبیعت در این اثر و ورود مولف از طبیعت به حوزه حیوانات گفت: طبیعت به عنوان یکی از ستون های تمدن اسلامی است. تا کسی نهج البلاغه، روایات و جلدهای بهار را مطالعه نکرده باشد، نمی تواند به عظمت طبیعت دست پیدا کند؛ به معنی واقعی کلمه طبیعت ستون واقعی تمدن اسلامی است. طبیعت مخلوق خداوند است. خداوند طبیعت را به گونه ای آفریده و بشر را طوری تربیت کرده که در دامن طبیعت شکوفا گردد و زیست کند. طبیعت منبع و زمینه شکوفایی علم است.
عضو گروه فقه دانشکده معارف اسلامی دانشگاه امام صادق با اشاره به بحث فقه اسلامی در این اثر گفت: مولف این اثر بحث فقه اسلامی را بسیار عالمانه مطرح کرده چرا که یکی از مباحث مبانی اصلی تمدن ما فقه اسلامی است. در واقع منشأ تمدن در فقه است چرا که فقه نظام ساز و دایم در حال تحرک است. متاسفانه در این کتاب به تفسیر به آن پرداخته نشده است.
دکتر حسینی با تاکید بر اینکه تا کسی روایات شیعه در بحارالانوار را نخواند، نمی تواند عظمت مسئله طبیعت را بفهمد، گفت: مسئله طبیعت با مهدویت پیوند جدی دارد و تنها کره مسکون برای بشریت زمین است و آن رخداد عظیم و انقلاب جهانی حضرت مهدی در زمین اتفاق می افتد. کاش به این مسئله در این اثر پرداخته می شد.
دکتر حسینی با تاکید بر اینکه روح معنوی و اخلاقی بر کتاب حاکم است، گفت: عنوان اخلاق و معنویت یکی از عناوینی بود که بایستی در این کتاب گنجانده می شد. اخلاق عین تمدن است، بخش مهمی از تمدن اخلاق است.
دکتر رضا محمدزاده، استاد گروه فلسفه و کلام دانشکده الهیات دانشگاه امام صادق با اشاره به اشکالات گسترده موجود در این اثر از مولف به دلیل جسارت اش برای نگارش اثری در حوزه بین رشته ای تشکر و تقدیر کرد و گفت: مولف در این اثر با توجه به مطالعاتی که در حوزه تاریخ تمدن داشته از تجربه زیستی خود برای نگارش استفاده کرده و اگر نقدی به این اثر از سوی اساتید وارد است بایستی با یک نگاه جامع باشد چرا که نگاه جامع مولف را بایستی با یک نگاه جامع پاسخگو بود.
نظر شما