به گزاری خبرنگار گروه قرآن و معارف خبرگزاری شبستان در آستانه محرم، امسال فضای متفاوتی نسبت به سال های گذشته در جامعه ما وجود دارد و شیوع کرونا باعث شده که شکل و سبک زندگی مردم دستخوش تغییرات چشمگیری شود. در این میان برخی این سوال را مطرح می کنند که آیا باید مراعات شعائر حسینی اولویت ما باشد یا نه رجحان با مقررات بهداشتی است؟ اصلا آیا این تقابل آفرینی ها درست است؟ گفتگوی ما با حجت الاسلام و المسلمین احمد زادهوش، استاد حوزه و دانشگاه به این موضوع اختصاص دارد.
همان طور که استحضار دارید محرم امسال به خاطر شیوع کرونا شاهد فضای متفاوتی نسبت به سال ها و حتی دهه های گذشته هستیم. در این میان برخی معتقدند که منطق ایجاب می کند عزاداری ها تعطیل شود نگرش دیگری هم وجود دارد که اعتقاد دارد ما مثل هر سال همان طور باید در شکل و قالب عزاداری جلو برویم و ضرورتی ندارد اعتنایی به پروتکل ها و احتیاط های مربوط به آن داشته باشیم. دیدگاه شما در این باره چیست؟
ببینید افراط و تفریط، نشانه کمبود معرفت و به یک معنا نادانی است. انسان دیندار در عین حال که جانب دینداری را نگه می دارد اما به محیط اطراف خود بی اعتنا و بی تفاوت نیست. وضعیت کنونی جامعه ما به گونه ای است که نه تنها عزاداری و تکریم فضای محرم که همه برنامه ها باید با رعایت احتیاط و اصول بهداشتی انجام پذیرد اما توجه داشته باشیم ا این به آن معنا نیست که به خاطر مراعات اصول بهداشتی و احتیاط همه چیز را در کشور تعطیل کنیم. شما امروز اگر به جامعه ما نگاه کنید کاملا واضح است که با وجود شیوع ویروس مرگبار، امور کشور در حوزه های مختلف در جریان است و این طور نیست که همه چیز تعطیل باشد، مملکت تعطیل نیست. امور اداری، آموزشی - حتی کنکور - سفرهای هوایی و فعالیت های اقتصادی در حال انجام است. چاره ای هم جز این هم نیست چون نمی توان زندگی را تعطیل کرد. در این میان مساجد نیز با رعایت اصول بهداشتی اجازه فعالیت دارند پس روضه، محرم و تبلیغ تعطیل نیست چرا که روضه، عزاداری و محرم هم بخشی از حیات و زندگی ماست.
گاهی در جامعه ما زمزمه هایی از جانب برخی جریان ها وجود دارد و احساس می کنیم برخی می خواهند پشت ویروس کرونا پنهان شوند. چرا این گونه است؟
بله گویا بعضی از دست اندرکاران و متولیان فرهنگی بهانه خوبی در این باره به دست آورده اند تا فتیله را حسابی پایین بکشند در صورتی که نباید از یاد برد که حیات شیعه به واسطه همین مجالس بوده و ما نمی توانیم ضعف، بی حالی و مدیریت نکردن منابع را پشت یک ویروس پنهان کنیم.
جریان تبلیغ در فضای امسال را چطور می بینید؟
ببینید شما اگر به تاریخ تشیع نگاه کنید می بینید ما همواره در محدودیت های مختلف قرار گرفته ایم. این محدودیت ها به خاطر این بوده که به نوعی بزرگداشت حماسه و حرکت توحیدی و اصلاحی امام حسین علیه السلام به حاشیه کشیده شود چون بسیاری از حکومت ها در حقیقت از این که پیام عاشورا شنیده شود دچار وحشت می شدند، همچنان که در عصر ما هم می بینید که دولت های مدعی آزادی و حقوق بشر دست به سانسور حقایق مربوط به عاشورا و اربعین می زنند و تصاویر جمعیت میلیونی عزاداران را سانسور می کنند تا افکار عمومی جهان متاثر از این حرکت های آزادی بخش و معنوی و الهی نباشد. با این حال این حیله ورزی ها هیچ گاه به هدف خود نرسیده و سال به سال بر بزرگی و عظمت بزرگداشت شعائر عاشورا افزوده شده است. طبیعتا امسال در این فضایی که شکل گرفته مسئولیت همه ما در پاسداشت فرهنگ شهادت که نقطه اوج آن را در عاشورا می بینیم بسیار سنگین تر است بنابراین مبلغ مذهبی بنا بر علاقه و وظیفه ای که برعهده گرفته است باید در مناطق شهری و روستایی، در مسجد و حسینیه و در کوی و برزن حضور یابد. البته که بدیهی است این حضور با مراعات همه آن مواردی است که افراد جامعه ما بر آن اشراف و آگاهی دارند یعنی اگر شرایط برگزاری مراسم در فضای بسته وجود ندارد فضای باز را مهیا و جایگزین فضای بسته می کنیم، اگر تا دیروز چسبیده به هم سینه می زدیم یا می نشستیم و می گریستیم یا به سخنرانی یا مداحی گوش می دادیم حالا کمی از هم فاصله می گیریم و مثلا به فاصله دو متر از همدیگر قرار می گیریم. اگر در تکیه ها و حسینیه ها شربت و چای می خوردیم امسال چیزی نمی خوریم و با لب خشک برای امام حسین علیه السلام عزا می گیریم. می خواهم این را عرض کنم که امسال نه تنها بهانه ای برای شانه حالی کردن از وظایف و مسئولیت هایمان درباره تبلیغ محرم و عاشورا نداریم بلکه به مراتب مسئولیت ما در این باره بیشتر است.
برخی در این میان از امکان استفاده از عزاداری های مجازی سخن می گویند. دیدگاه شما در این باره چیست؟
ببینید انسان مومن و هوشمند این ظرفیت و توانایی را دارد که حتی از تهدید، فرصت بسازد یعنی نه تنها فرصت سوزی نمی کند بلکه می تواند به تهدید از زاویه ای نگاه کند که ظرفیت های آن را در جهت تبدیل به فرصت به کار گیرد بنابراین امسال می توانیم علاوه بر فضای حقیقی، از ظرفیت های فضای مجازی هم استفاده کنیم. البته این به آن معنا نیست که ما عزاداری و سوگواری در فضای حقیقی را تعطیل کنیم و یک سره به فضای مجازی برویم. تاکید می کنم علاوه بر فضای حقیقی نه به جای فضای حقیقی. ما امروز جوان های متدین، رشدیافته و تربیت شده در مکتب اهل بیت علیهم السلام را داریم که هم آشنایی خوبی با فرهنگ عاشورا و شهادت دارند و هم به ابزارهای فضای مجازی مسلط اند بنابراین می توان از این ابزارهای نوین در جهت تبلیغ و ذکر فضائل سالار شهیدان و سید مظلومان حضرت اباعبدالله الحسین علیه السلام استفاده کرد.
امسال هر مبلغی یک رسانه حسینی است و می تواند برای مخاطبان دور و نزدیک خود برنامه تولید کند که بسیار اثرگذار و گره گشاست بنابراین اگر کسی از لحاظ فنی اطلاعات کامل ندارد می تواند از جوانان اطراف خود کمک بگیرد.
نظر شما