کارکرد نماز جمعه در همگرایی و انسجام مردمی

خبرگزاری شبستان-اصفهان: نماز عبادی و سیاسی جمعه، میعادگاه مومنین و حج مستضعفین، فریضه و عبادتی با ماهیت سیاسی و فرهنگی که خطیب جمعه نقش اصلی این جریان را رقم می زند.

توصیه های زیادی برای اقامه این فریضه دینی شده و آداب خاصی نیز متوجه آن است که همه در تحقق آن نقش دارند و برابر توجهات دین اسلام، ترک بدون دلیل و عذر آن متوجه خسارت دنیا و آخرتی برای مسلمانان خواهد بود.

این فریضه عبادی و سیاسی که هر هفته ایفا می شود کارکردهای زیادی را در جامعه دارد که درک آن برای همگان روشن شده و متولیان امر به آن پرداخته اند اما گاها این ظرفیت مهم فراموش و به حاشیه می رود.

تقویت زمینه های جذب افراد از اهمیت خاصی برخوردار است و این سنگر مهم روز به روز باید گسترش وتقویت پیدا کند که البته در این مسیر فعالیت نهادهای فرهنگی و رسانه ای نقش داشته و از طرفی غنای خطبه ها نیز قدرت جذب خواهد داشت.

بررسی مسائل دینی و اعتقادی در یک خطبه و موضوعات سیاسی و اجتماعی در خطبه دیگر میزان دانش و آگاهی حاضرین در این نماز را افزایش داده و حضور در مراسم نماز جمعه از نظر معنوی نیز جایگاه مهمی دارد که انسان در یک هفته از آن بهره مند می شود.

دعوت به حضور جوان و نوجوانان برای شرکت در این مراسم از اهمیت خاصی برخوردار بوده که خانواده ها، مسئولان و متولیان امر نقش آفرینی داشته باشند.

مردادماه مناسبت مهمی و وابسته به این عمل دینی است، چرا که در این ماه اولین نماز جمعه کشور اقامه شد و امروز پس از چهار دهه شاهد تداوم این جریان مهم هستیم گرچه حضور نسل جوان در این برنامه نیاز است اما عدم تعطیلی و جریان به هم پیوسته آن در سراسر کشور اهمیت دارد.

آیت الله طالقانی پنجم مردادماه سال 1358 نخستین نماز جمعه کشور را با هدف ایجاد وحدت ملی اقامه کرد و در حال حاضر نیز باید این موضوع به صورت جدی مورد توجه قرار گیرد.

*اقامه نماز جمعه بدون بازی های سیاسی

وحدت و انسجام آفرینی از مهم ترین کارکردهای اقامه نماز جمعه است و هر آنچه این اصل را تحت تاثیر قرار دهد موجب خسارت بوده و از پتانسیل آن کاسته و حتی جمعیت را متفرق می کند.

اقامه نماز جمعه بدون بازی های سیاسی یک اصل مهم و خاصی بوده که خطیب جمعه و متولیان برگزاری این مراسم باید به آن توجه داشته باشند تا شاهد حضور همه افراد با سلایق و دیدگاه های سیاسی باشیم.

انسجام در یک نگرش فکری ایجاد و معنا پیدا نمی کند بلکه این واژه وابسته به تنوع و تعدد تفکرات و حوزه فکری است و در دست یابی به وحدت در نماز جمعه به حضور متعدد تفکرات و تضارب آرا افراد نیاز دارد تا به این مهم برسیم.

نماینده ولی فقیه در استان اصفهان که بر ضرورت حضور مردم در نماز جمعه تاکید داشت، بر اهمیت وحدت افزایی در نما زجمعه تاکید کرد و اظهارداشت: این مهم باید به خوبی صورت بگیرد و نگاه و نگرش سیاسی در برگزاری آن در بین اعضای ستاد نماز جمعه نباشد.

آیت الله سید «یوسف طباطبایی نژاد» ادامه داد: نوع رفتار کسانی که در برگزاری نماز جمعه نقش دارند باید زمینه ساز وحدت بین اقشار مختلفف باشد و تسلط و برتری نسبت به دیگران از خود نشان ندهند.

وی بر تبلیغ برای حضور در نماز جمعه تاکید کرد و گفت: خطبه های ارزشمند و دارای محتوا که مسائل روز را بررسی و آگاهی را افزایش می دهد زمینه ساز ارتقا آگاهی و بصیرت نیز خواهد شد.

*کارکرد دانش افزایی و آگاهی بخشی در نماز جمعه

جمعیتی از مردم که هر هفته در نماز جمعه حاضر می شوند و یا خطبه های آن را از طریق رسانه ها دریافت می کنند، با اتفاقات روز آشنا و کسب معرفت و تقوا نیز دارند و این کارکرد مهم کمتر در حوزه های دیگر مشاهده می شود.

کارکرد دانش افزایی و آگاهی بخشی در نماز جمعه اهمیت و جایگاه خوبی برای مردم داشته که وابسته به تلاش و به روز بودن امام جمعه است.

بنیان گذار انقلاب اسلامی پیرامون خطبه های نماز جمعه توصیه کرده اند که « در خطبه نماز جمعه، مقدّرات مملکت باید بیان شود. مسائل سیاسی که در مملکت جریان باید پیدا کند. مسائل اجتماعی که در مملکت باید جریان پیدا کند. گرفتاری‌های مسلمان‌ها، اختلافات مسلمان‌ها در آن خطبه‏‌ها باید طرح بشود و رفع بشود… نماز جمعه عبادت است، لکن عبادتی که مدغم در سیاست است، سیاست در عبادت مدغم است».

مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان اصفهان در خصوص این نقش مهم نماز جمعه گفت: نماز جمعه قلب تپنده فرهنگی شهر و مرکز گفتمان سازی، جریان‌سازی و موج آفرینی فرهنگی، دینی، سیاسی و اجتماعی در هر منطقه است.

«رمضانعلی معتمدی» افزود: امام جمعه ای که در صحنه بوده و شرایط را بشناسد بر اساس نیاز مطالبی را ارائه و مردم را آگاه می کند.

*تقویت نهاد نماز جمعه و لزوم مشارکت عمومی

نماز جمعه یکی از ارکان مهم نظام و انقلاب اسلامی و یک فرصت برای اعتلای هر منطقه است تا به واسطه آن صدای مردم به مسئولان برسد و هم اینکه نیازهای جامعه بیان و از طرفی آگاهی و انسجام نیز رقم بخورد.

وحدت بر پایه مساجد در طول هفته و توسعه آن با مرکزیت نماز جمعه در روز آدینه یک حرکت موثر و کارآمد است که باید به آن بیشتر توجه کرد.

امام جمعه گلپایگان با تاکید بر اینکه مردم به نماز جمعه اهمیت دهند، تصریح کرد: منصب نماز جمعه یکی از شئون خلافت است و ائمه اطهار با وجود غصب خلافت برای مصالح مسلمانان، در نمازجمعه شرکت می کردند.

حجت الاسلام «محمد تقی کرامتی» ادامه داد: این چنین اقدامی اهمیت و ضرورت نماز جمعه را بیشتر مشخص و روشن می کند و به همین خاطر مردم در این امر دقت و اهمیت قایل شوند.

مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان اصفهان همچنین  حضور جوانان در نماز جمعه مستلزم حضور در مساجد بیان کرد و اظهارداشت: ائمه محترم جماعات نسبت به تشویق خانواده‌ها و به خصوص جوانان برای حضور در نماز جمعه تلاش کنند.

وی واگذاری مسئولیت به جوانان در مساجد و محل برگزاری نماز جمعه قادر به ایجاد د کرامت و هویت بخشی به این نسل و ایجاد زمینه برای حضور این قشر از جامعه به لحاظ جوان گرایی و توجه به نیازهای آنان خواهد شد.