به گزارش خبرگزاری شبستان از رشت، کتاب «خاطرات ژنرال دنسترویل (سرکوبگر جنگل)» ترجمه حسین انصاری با مقدمه علی دهباشی توسط نشر فرزان چاپ شده است. با اینکه انگلیسیها نقش مهمی در فراز و فرودهای جنبش جنگل داشتند، آثار خاطره نگاری و نوشته های تاریخی زیادی از آنان در ارتباط با جنبش بجز «خاطرات دنسترویل» و «خاطرات آیرونساید» منتشر نشده است.
این کتاب خاطرات فرمانده نیروهای انگلیسی، موسوم به «دنسترویل» است. او در آخرین سال جنگ جهانی اول از طرف ارتش انگلیس ماموریت یافت تا به قفقاز برود. هرچند در ظاهر وانمود میشد تا اعزام او به قفقاز با هدف کمک به استقلال طلبان قفقاز است، اما با مطالعه این کتاب میتوان به مقاصد استعماری انگلستان در ایران و قفقاز پی برد. هدف انگلیسیها از اعزام دنسترویل کمک به ضد انقلابیون قفقاز و سرکوب جنبشهای آزادی بخش بوده است. باتوجه به این که در ایران جنبشی تحت عنوان «انقلاب جنگل» روی داده بود، انگلیسیها با مهار قفقاز فکر محدود کردن و در نهایت خاموش کردن انقلاب جنگل را در سر میپروراندند.
کتاب یاد شده، نقش انگلستان را در کمک به ضد انقلابیون قفقاز و بازیهای سیاسی که برای مقابله با رشد افکار آزادیخواهانه در شوروی انجام شده است، نشان میدهد. محتوای کتاب پیرامون مواضع جنگل در قبال انگلستان و بالعکس اهمیت فوق العادهای دارد. اطلاعات نظامی موجود در این کتاب مانند تعداد نفرات، تجهیزات نظامی، نیروهای انگلیسی و جنگهای چریکی جنگلیها قابل توجه است.
نگاه دنسترویل به نهضت جنگل و انقلاب اکتبر روسیه و ائتلاف بین این دو میتواند تا حدودی نشانگر دیپلماسی رهبران انگلستان باشد. تلاش انگلستان برای وابسته نشان دادن نهضت جنگل، شعار زدگی در جنبش، ایده آلیست بودن میرزا کوچک و نه واقع گرا بودن او از جمله خط مشیهای سیاسی این کتاب است. با این حال این ژنرال انگلیسی، نتوانسته از ستایش آرمانهای میرزا در کتاب خود خودداری کند و او را فردی انقلابی و پایبند به اصول معرفی کرده است.
نظر شما