به گزارش خبرگزاری شبستان از رشت، علی طوماری، از روستای الیله سر شهرستان گرمی استان اردبیل است که از ۹ سالگی وارد هنر تعزیه شد و سپس فعالیت خود را در قالب مداحی ادامه داد. وی که از کودکی با خانواده‌اش در رشت زندگی می‌کند، با پشتکار فراوان توانست امسال در مسابقه مداحی حسین نواحی در اردبیل به مقام نخست دست یابد. با او در دفتر خبرگزاری شبستان به گفتگو نشستیم و از فعالیتش پرسیدیم.
- لطفا خود را کامل معرفی کنید؟
علی طوماری هستم. ۳ بهمن سال ۱۳۸۳ در اردبیل، شهرستان گرمی متولد شدم و اکنون دانش آموز پایه دوازدهم بوده و در رشته علوم انسانی مشغول به تحصیل هستم. از سال ۹۳ به همراه خانواده‌ام (پدر، مادر و خواهرم) به استان گیلان مهاجرت کرده و در شهر رشت زندگی می‌کنیم.
- چطور شد به مداحی علاقه مند شديد؟ از چه زماني مداحی را شروع کرديد؟
در استان‌های آذری زبان سبک خاصی از تعزیه خوانی وجود دارد و ترک زبان‌های مقیم رشت نیز مراسم تعزیه‌خوانی را برگزار می‌کنند و همه ساله از نونهالان و جوانان برای اجرای آن دعوت می‌کنند، من نیز تشویق شدم تا در نقش حضرت رقیه(س) تعزیه خوان باشم و این باعث ورودم به این عرصه شد.
از کودکی به مداحی علاقمند بودم و همیشه در هیئت‌ها و مساجد حضور یافته و به مداحی‌ها گوش می‌دادم. سال ۹۵ افتخار تشرف به عتبات عالیات و زیارت بارگاه ملکوتی اباعبدالله الحسین(ع) را به همراه خانواده‌ام داشتم. کودکی ۱۳ساله بودم که با تشویق عمویم، روزی که به حرم امام حسین(ع) رفتیم برای کاروان در صحن حرم مداحی و روضه خوانی کردم. کم کم زائران به دور ما حلقه زدند و با ما همراهی کردند. همین انگیزه‌ای شد تا فعالیت خود را در رشته مداحی آغاز کنم. بعد از بازگشت از این سفر زیارتی، به کلاس‌های آموزشی مداحی رفتم تا این رشته را به صورت اصولی فرا گیرم.
- تاکنون در چه مسابقاتی شرکت کردید؟ و چه مقام‌هایی کسب کردید؟
در مسابقات کشوری مداحی آموزش و پرورش جز ۱۳ نفر برگزیده بودم. مقام اول مسابقه مداحی در استان گیلان را در سال۱۴۰۰کسب کردم. مقام اول مسابقه مداحی در شهرستان رشت برای چهارسال متوالی و نفراول مسابقه مداحی حسین نواسی در اردبیل.
- برای مداح شدن چه مسیری را طی کردید؟ چه دوره‌هایی را گذراندید؟
مداحی خود را با هیئت شروع کردم. ابتدا به عنوان مستمع در هیئت‌ها حضور پیدا کردم، وقتی، مداحان انگیزه و اشتیاق من را برای مداحی کردن دیدند، تشویقم کردند تا این رشته را اصولی فرا گیرم. بیشتر در سبک آذری مداحی می کردم و مجبور شدم تا برای آموزش بیشتر به شهر اردبیل که در سبک مداحی کم نظیر است، بروم و نزد اساتیدی چون شهروز اردبیلی، الطافی و رحیمی آموزش دیدم و در هیئت‌های مذهبی شهرستان گرمی کارم را شروع کردم.
وقی به رشت مهاجرت کردیم برای تسلط بیشتر در این رشته، فنون قرائت را نزد استاد احدی فرا گرفتم زیرا لازمه یک مداحی خوب تسلط لازم به قرائت است.
- برای شروع مداحی و آموزش از چه افرادی تقلید کردید؟
در مداحی پیرو سبک خاص و یا مداح معروفی نبودم و سبک تلفیقی و سنتی را برگزیدم. اما همواره علاقه خاصی به استاد سلیم موذن زاده و استاد شهروز اردبیلی داشتم و الگوی من در این عرصه بودند.
در بین مداحان فارسی زبان هم حاج محمود کریمی و حاج مهدی رسولی را الگو قرار دادم.
- وضعیت رشته مداحی در استان به ویژه در سنین دانش‌آموزی چگونه است؟
از استان گیلان اساتید مطرح و به‌نامی در سطح کشوری داریم، اما استعدادیابی در این زمینه بسیار کم است. در استان اردبیل سه سال است که با اجرای مسابقه‌ای تحت عنوان حسین نواسی(نوای حسینی) با داوری اساتید برجسته و مشهور، به کشف استعدادها در این رشته می‌پردازند. باید در گیلان نیز فرصتی ایجاد شود تا در قالب مسابقه یا دوره آموزشی از تجارب اساتید به نام استان در تعزیه خوانی و مداحی بهره جست.
متاسفانه در گیلان دوره آموزشی یا مسابقه تخصصی در این رشته وجود ندارد و تنها در سطح آموزش و پرورش است، درحالیکه نوجوانان و کودکان بااستعدادی وجود دارند که تنها باید شناسایی و آموزش داده شوند و این امر نیز نیازمند بهره گیری از ظرفیت اساتید و مداحان معروف استان است تا انگیزه و رغبت لازم را در نسل جدید ایجاد کنند.
برگزاری مسابقات در رشته مداحی گامی برای پرورش نسل جدید از مداحان است که باید آموزش ببیند تا در قالب این مسابقات، ایرادات آنها با آموزش‌های بیشتر برطرف شود. دوره‌های آموزشی با حضور اساتید برجسته و به نام استان برگزار شود. در گیلان توجه به آموزش مداحی کم است و این استان بیشتر در زمینه قرائت قرآن فعالیت دارد.
- ویژگی یک مداح خوب چیست؟
مداح باید فروتن و خاضع باشد و با اخلاص به ترویج نهضت حسینی و مکتب عاشورا در بین مردم بپردازد. مسائل روز جامعه را با درایت بیان کند و فرهنگ سازی کند. شعر مداحی باید مفهوم داشته باشد و مرتبط با نهضت حسینی باشد. من خودم از اشعار حاج میثم سازگار، استاد انور اردبیلی رحیم منزوی و حاج حسین غفاری بیشتر استفاده می‌کنم.
مهمترین خصوصیتی که یک مداح باید داشته باشد اخلاص است، یعنی نیت و هدفش فقط رضای خداوند متعال باشد. تنها نیتش خداوند متعال باشد، که اگر نیتش پاک و خالص بود، حرفش بیشتر در مردم تأثیر می‌گذارد و دل‌هایشان را به خدا نزدیک‌تر می‌کند.
- نقش مساجد و هیئت‌ها در پرورش نسل مداحان چیست؟
باید اهالی مسجد از جوانان حمایت کرده و از فکر و اندیشه آنان بری رونق مساجد بهره گیرند. اجازه بروز استعداد جوانان را داده و در مراسم‌های عزاداری و سوگواری از نوجوانان مداح مساجد خود بهره گیرند تا هم انگیزه آنان را افزایش داده و هم رغبت لازم را برای سایر افراد فراهم کنند.
در هیئت‌ها حداقل باید از چندین نفر مداح استفاده شود تا هم فضا را برای مداحان جوان باز کرده و هم اساتید حاضر ایرادات و اشکالات این جوانان را برطرف کنند. این امر بسیار تاثیرگذار است. همه زمینه‌ای است برای شناسایی و هم رفع ایرادات.
و سخن آخر...
هر ساله در ولادت حضرت فاطمه(س) مداحان با مقام معظم رهبری دیدار دارند و این نشان از اهمیت مداحی است و بهتر است در سطح استانی نیز این دیدارها با نمایندگان ولی فقیه برگزار شود.
متاسفانه نتوانستیم از ظرفیت‌ها آنگونه که باید استفاده کنیم. فعالیت‌های فرهنگی در مدارس کاهش یافته و محدود به برخی از بخشنامه‌ها شده است. مسابقات آموزش و پرورش در محیطی خشک و فاقد جذابیت برگزار می‌شود و حمایت مسئولان و رسانه‌ها بسیار کم است.
پیشرفت وجود دارد اما باید حمایت شود زیرا این حمایت‌ها موجب می‌شود تا افراد بیشتری وارد عرصه مداحی شوند. مداحی در یکسال اخیر رشد خوبی داشته است و دو سال است که رقابت‌های آن به صورت بین‌الملل و به میزبانی عراق برگزار می‌شود. این رشته باید حمایت شود تا افراد بیشتری وارد عرصه مداحی شوند.
نظر شما