خبرگزاری شبستان، گروه جهان اسلام: امروز دوشنبه (14 آذر ماه) مصادف با روز جهانی داوطلب است، روز همبستگی با کار داوطلبانه، نامگذاری این روز، یاد آور خدمات و کمک های انسان دوستانه است. همین مسئله بهانه ای شد تا به بررسی زندگی مردی بزرگ که خدمتی عظیم به مردم افغانستان کرد، بپردازیم.
تتسو ناکامورا فردی است که در میان مردم افغانستان به نام «کاکا مراد» شناخته می شود. ناکامورا پس از سه دهه کار و خدمت انسان دوستانه در افغانستان، در یک حمله مسلحانه به خودرو اش در روز چهارم دسامبر 2019 میلادی در شهر جلالآباد، مرکز ولایت ننگرهار افغانستان کشته شد. دولت افغانستان در اکتبر ۲۰۱۹، به ناکامورا شهروندی افتخاری داد.
زندگی کاکا مراد
تتسو ناکامورا در ۱۵ سپتامبر ۱۹۴۶ در شهر فوکوئوکا در استان فوکوئوکا در شمال جزیره کیوشو ژاپن چشم به جهان گشود .وی از دانشکده پزشکی دانشگاه کیوشو در سال ۱۹۷۳ فارغ التحصیل شد.
تتسو ناکامورا نخستین بار در سال ۱۹۸۴ زمان اشغال افغانستان توسط ارتش شوروی، به عنوان داوطلب در یک درمانگاه مربوط به یک مؤسسه غیردولتی به نام خدمات درمانی فرامرزی ژاپن در شهر پیشاور پاکستان مشغول به کار شد تا به درمان بیماران مبتلا به جذام کمک کند. او در ابتدا می خواست برای پنج تا شش سال در پیشاور بماند، شهری که بزرگترین اجتماع آوارگان جنگ افغانستان را در خود جای داده بود.
فعالیت های کاکا مراد در افغانستان
با سقوط رژیم تحت حمایت شوروی در افغانستان و پیروزی مجاهدین، ناکامورا فعالیت خود در داخل افغانستان را گسترش داد. او در سال ۱۹۹۱ میلاد سه درمانگاه در ولایت ننگرهار در شرق این کشور تاسیس کرد تا به مردم جنگ زده افغانستان کمک کند.
ناکامورا در دوران فعالیت خود در افغانستان متوجه شد که مشکل بیشتر بیمارانی که به درمانگاه های او مراجعه می کردند، سوء تغذیه است. وی پس از آن با شعار «آب، نه اسلحه» در کنار کمک های درمانی به مردم منطقه، حوزه به کشاورزی و آبیاری روی آورد و به ساخت کانال و پروژههای آبرسانی در شرق افغانستان توجه کرد.
در آغاز قرن بیست و یکم در سال 2000 میلادی زمانی که خشکسالی سختی افغانستان و منطقه را فراگرفت، تصمیم گرفت کانال آب راه اندازی کند.
در واقع باید گفت که پیامدهای این خشکسالی، افزایش بیماری های مرتبط با سوء تغذیه و کمبود آب در بدن بود. ناکامورا در این مورد گفته است: «یک کانال آب (برای این مردم) مفیدتر از ۱۰۰ پزشک است». او همچنین گفته است: «در یک بیمارستان، بیماران یک به یک درمان میشوند، اما این کار (آبرسانی) به تمام روستا را کمک میکند؛ من از دیدن یک روستا لذت میبرم که (پس از خشکسالی) دوباره زنده شده است."
وی در سال ۲۰۰۳ ناکامورا یک کانال آبرسانی در ولسوالی خیوه ولایت ننگرهار ساخت. محلی نام این کانال را «مروارید» گذاشتند. کانال مروارید به طول بیش از ۲۵ کیلومتر، آب رودخانه کنر (در افغانستان: دریای کنر) را به کشتزارها و خانههای مردم ولسوالی خیوه می رساند.
وی برای ساخت کانال مروارید، از روشهای سنتی ۲۰۰ سال پیش برای ساخت کانال آبرسانی در زادگاه خودش، فوکوئوکا، الهام گرفت.
ناکامورا در دشت گمبیری در نزدیکی شهر جلالآباد در شرق افغانستان بیش از ۸ کانال آب رسانی ساخت یا احیا کرد که ۱۶ هزار هکتار زمین زراعی را آبیاری میکند و زندگی ۶۰۰ هزار نفر را متحول کرده است. او همچنین در ۱۱ بند آبگردان بر روی رودخانه کنر ساخت.
ناکامورا می گفت: «اسلحه و تانک، مشکلات را حل نمی کند؛ احیای کشتزارها، برای بهبود وضعیت افغانستان یک عنصر بنیادین است. او تقریباً سه دهه در این کشور زندگی و برای بهبود وضعیت مردمش کار کرد.
ماجرای ترور کاکا مراد
وی همچنین چندین بار از مرگ جام سالم به در برد. یک بار نزدیک بود در رگبار مسلسل یک هلیکوپتر آمریکایی کشته شود. بار دیگر جانش را برای حفاظت از خاکریزهای یک رودخانه درحال طغیان به خطر انداخت. او می گفت: «دوست دارم اینجا (در افغانستان) بمیرم در نهایت در چهارم دسامبر سال 2019 میلادی توسط افراد مسلح ترور شد. افراد مسلح به خودرو موسسه خدمات درمانی صلح (PMS) در شهر جلال آباد حمله کردند. دکتر ناکامورا به همراه پنج نفر دیگر، از جمله راننده و یک محافظ ترور شدند.
واکنش ها به ترور کاکا مراد
کشته شدن ناکامورا، با واکنشهای گسترده در افغانستان، ژاپن و دیگر کشورها همراه بود. مردم افغانستان در شهرهای مختلف، برای ناکامورا شمع روشن کردند و کشتن او را محکوم کردند. روی بعضی از پوسترها تصویر او چاپ شده بود و به زبانهای پشتو، فارسی، انگلیسی و ژاپنی نوشته بودند «ما را ببخش».
شینزو آبه، نخستوزیر ژاپن با شنیدن خبر ترور وی گفت که شنیدن خبر کشته شدن هموطن نیکوکارش در افغانستان شوکه کننده بود.
اشرف غنی، رئیس جمهور وقت افغانستان، ناکامورا را دوست مردم این کشور و قاتلانش را تروریست خواند.
شاه محمود میاخیل، والی ننگرهار، کشتن وی را یک توطئه برنامه ریزی شده خواند و گفت شواهدی وجود دارد که سازمان های جاسوسی در ترور وی دست داشته اند.
پس از انتشار خبر مرگ ناکامورا، گروه طالبان به سرعت اعلام کرددر این حادثه نقشی نداشته است.
در همین راستا، شرکت هواپیمایی کام ایر افغانستان، به منظور قدردانی از او و احترام به وی تصویرش را بر روی یک هواپیمای خود نقاشی کرد.
شماری از کاربران افغان در شبکه های اجتماعی خواستار نامگذاری یک خیابان یا میدان در افغانستان به نام دکتر ناکامورا شدند.
همسر و دختر ناکامورا برای انتقال پیکرش به ژاپن به کابل رفتند. در هفتم دسامبر، دولت افغانستان تشییع جنازه رسمی با تشریفات ویژه نظامی برای او برگزار گرد. اشرف غنی، رئیس جمهور افغانستان در کنار افسران تشریفات، تابوت ناکامورا را که در پرچم افغانستان پیچیده شده بود، تا نزدیکی هواپیما حمل کرد.
پیکر ناکامورا در هشتم دسامبر به توکیو رسید و مراسم تشییع جنازه او با حضور صدها تن از مردم، مقامهای دولتی و همچنین سفیر افغانستان در توکیو برگزار شد.
باید گفت، تصویری که از ناکامورا در ذهن مردم افغانستان مانده، پیرمردی است که پا به پای مردم مناطق فقیرنشین افغانستان کار می کند، بیل می زند و کیسه های سیمان و شن بر پشتش حمل می کند.
آری این مرد بزرگ با خدماتی که برای مردم افغانستان کرد نام خود را جاودانه کرد.
با گذشت سه سال از ترور تتسو ناکامورا، شهروند امدادرسان ژاپنی و شماری از افغانستانی ها هشتگ «ناکامورا هرگز نمی میرد» را راه اندازی کردند.
یکی از کاربران در توییتر خود نوشت: در دنیایی که همه به دنبال قدرت، موقعیت و پول هستند، ناکامورا برای مردم، سرزمین و آب تلاش کرد.
یکی دیگر از کاربران نوشته است که خانواده و وطن ناکامورا ژاپن بود، اما او صحرای خشک در افغانستان را سرسبز کرد.
سفارت ژاپن در کابل در سومین سالگرد ترور «تیتسو ناکامورا» اعلام کرد که پروژه های او در افغانستان ادامه دارد و پیگیری می شود.
همچنین از دیگر اقداماتی که برای جاودانه کردن نام این پزشک و امدادگر ژاپنی در افغانستان انجام شد، داستان او برای کودکان افغانستان نوشته شد و اینگونه وارد ادبیات کودک شد.
نظر شما