خبرگزاری شبستان،جهان اسلام: جنبش آگاهی سیاهان که «استیو بیکو» از پیشگامان اصلی آن بود ، نقش مهمی در مقاومت در برابر آپارتاید در آفریقای جنوبی ایفا کرد.
جنبش آگاهی سیاهان جنبشی از مردم عادی ضد آپارتاید بود، که در میانه دهه۱۹۶۰ در آفریقای جنوبی از دل خلأ سیاسی ناشی از زندانی کردن و ممنوع کردن کنگره ملی آفریقا و گنگره پان آفریقایی به وجود آمد.
جنبش سیاهان آفریقا نماینده جنبشی اجتماعی برای آگاهی سیاسی بود.
با دنبال کردن ائتلافهای گسترده در کنار ایدههای الهیات سیاهپوستان و ارزشهای بومی، نقش بیکو در مبارزه ضد آپارتاید را میتوان یک نقش فیلسوفانه و فعال خواند.
«استیو بیکو»، متولد 18 دسامبر 1946، یک فعال آفریقای جنوبی بود که در اواخر دهه 1960 جنبش آگاهی سیاهان را آغاز کرد. او بعدا در سال 1968 سازمان دانشجویان آفریقای جنوبی را در تلاش برای نمایندگی از منافع دانشجویان سیاه پوست تأسیس کرد.
او این اقدام را در واکنش مستقیم به آنچه انفعال اتحادیه ملی دانشجویان آفریقای جنوبی در پاسخگویی به نیازهای دانشجویان سیاه پوست میدانست،انجام داد.
تجربیات بیکو در دوران آپارتاید، فلسفه و فعالیت سیاسی او را هدایت کرد. او در دوران کودکی خود شاهد یورش و خشونت های پلیس بود و با خشونت و ارعابی که دولت آپارتاید به آن شناخته شده بود، زندگی کرد.
فلسفه بیکو اساسا بر رهایی ذهن سیاهپوستانی متمرکز بود که توسط ساختارهای قدرت سفیدپوستان به وضعیتی پست تنزل داده شده بودند.
جنبش آگاهی سیاهپوستان بر نژاد بهعنوان عاملی تعیینکننده در سرکوب سیاهپوستان در آفریقای جنوبی، در پاسخ به ستم نژادی و غیرانسانی کردن سیاهپوستان تحت آپارتاید تمرکز داشت.
«سیاه» آنطور که بیکو تعریف میکند به آفریقاییها محدود نمیشود بلکه شامل آسیاییها و «رنگینپوستان» (آفریقای جنوبی با نژادهای مختلط شامل آفریقایی، اروپایی ویا آسیایی ) میشود.
این جنبش «رهایی ذهن» را به عنوان سلاح اصلی در مبارزه برای آزادی در آفریقای جنوبی می دانست و آگاهی سیاهپوستان را بهعنوان فرآیندی دروننگر تعریف میکرد، جایی که سیاهپوستان غروری را که توسط سیستم آپارتاید از آنها سلب شده بود، دوباره به دست میآورند.
فلسفه او بازگو کردن جنبه های مثبت از تاریخ آفریقا است که توسط امپریالیست های اروپایی در تلاش برای ساختن مستعمراتشان به شدت تحریف شده و مورد تحقیر قرار گرفته است.
او در نوشتههایش اشاره میکند که «مردم بدون سابقه مثبت مانند وسیله نقلیه بدون موتور هستند.
به گفته بیکو، یک گام ضروری برای بازگرداندن حیثیت به سیاه پوستان شامل ارتقای قهرمانان تاریخ آفریقا و ترویج میراث آفریقا با هدف تخریب ایده نگاه کردن به آفریقا به عنوان قاره تاریک است.
جنبش آگاهی سیاهپوستان به دنبال استخراج ارزشهای مثبت در فرهنگهای بومی آفریقا و تبدیل آن به معیاری است که سیاهپوستان با آن خود را قضاوت میکنند؛اولین شکل مقاومت در برابر امپریالیسم و آپارتاید.
در آپارتاید آفریقای جنوبی، هدف آگاهی سیاهپوستان این بود که شهروندانی را تحت سرکوب هستند با هم متحد کند.
فلسفه بیکو بر این اصل استوار است که سیاهپوستان باید سفر خودآگاهی داشته باشند و بر اساس آن اجازه ظلم و ستم از همه گروه ها و افراد ظالم و استعمارگر بگیرند..
در سال 1972، بیکو کنوانسیون سیاهپوستان را به عنوان یک سازمان حمایتی برای جنبش آگاهی سیاهان تاسیس کرد و این جنبش شروع به گسترش در دانشگاه های سراسر کشور کرد.
یک سال بعد، او و هشت تن دیگر از رهبران جنبش توسط دولت آفریقای جنوبی ممنوع الفعالیت شدند و بیکو را در حصر خانگی در شهر »کینگ ویلیام» قرار دادند.
با این حال، او با حمایت از کنوانسیون سیاهپوستان با سرپیچی از دستور ممنوعیت به فعالیت های خود ادامه داد که منجر به دستگیری او و چندین نفر دیگر در سالهای بعد شد.
در 21 اوت 1977، بیکو توسط پلیس بازداشت و در شهر شرقی «پورت الیزابت» نگهداری شد، او در آنجا به شدت شکنجه شد و مورد بازجویی قرار گرفت.
در 11 سپتامبر همان سال او برهنه و زنجیر شده به در سلول زندان پیدا شد. او روز بعد در سلول بیمارستان بر اثر جراحات مغزی که به او وارد شده بود درگذشت. اگرچه جزئیات شکنجه او ناشناخته است، اما مرگ بیکو توسط
بسیاری از اهالی آفریقای جنوبی به عنوان یک ترور شناخته شده است.
جنبش آگاهی سیاهان فراتر از یک حرکت بود و ریشه در فلسفه ای داشت که بیکو کنشگر آن بود،میراثی که با وضعیت این روزها به ویژه آنچه در فلسطین شاهد آن هستیم منطبق است: مقاومت و تعیین سرنوشت در برابر ظلم گسترده.
«استیو بیکو» همچنین نگارنده کتابی تحت عنوان « من آنچه را که دوست دارم می نویسم» است که بسیاری آن را روشنگر راه افرادی می دانند که خود را ملزم به ایستادن در برابر ظلم می دانند.
استیو بیکو تلاش میکرد با نوشتههایش به سیاهان قدرت ببخشد. او به خاطر شعار «سیاه زیباست» مشهور است که خودش اینگونه آن را معنا کردهاست: « همینطور که هستی خوبی، به عنوان یک انسان به خودت نگاه کردن را آغاز کن».
نظر شما