خبرگزاری شبستان، سرویس فرهنگ و ادب، مریم داوری: اهمیت کتاب و کتابخوانی بر کسی پوشیده نیست و همواره بر لزوم توجه به آن تاکید می شود. راهکارهای مختلفی به خصوص به مناسبت های مختلف از جمله هفته کتاب و بازه زمانی نمایشگاه بین المللی کتاب تهران برای ترغیب افراد جامعه به مطالعه پیشنهاد می شود. از طرفی از میان برداشتن موانع و مشکلات حوزه کتاب و نشر کمک موثری به ترویج کتابخوانی خواهد بود . در این رابطه گفتگویی با «حجت الاسلام صادق طالبی مازندرانی»، نویسنده، مترجم، پژوهشگر و استاد حوزه و دانشگاه ترتیب دادیم. حجت الاسلام طالبی مازندرانی کتابهای مذهبی بسیاری از جمله بانوی کرامت،مسافر عشق، نوروزنامه ، صحیفه حسینیه، مصیبت نامه حضرت ابوالفضل(ع)، فضایل حضرت زینب(س)، طب الائمه و روضه ها و گریزها را به رشته تحریر در آورده است. متن گفتگو با وی بدین شرح است:
مهمترین مشکلی که در حوزه کتاب و نشر وجود دارد، چیست؟
یکی از مشکلاتی که در مورد همه کتاب ها وجود دارد، این است که بیشتر به اسم نویسنده توجه می شود تا محتوای کتاب. شایسته است که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بیشتر تکیه بر محتوای کتاب ها داشته باشد تا اسم نویسندگان.از طرفی قیمت بالای کاغذ و ملزومات چاپ نیز باعث افزایش قیمت کتاب شده است که در این زمینه باید تدابیر جدی اتخاذ شود.از طرفی نویسندگان هم باید نکاتی را برای کتابهایی که می نویسند مد نظر قرار دهند.
نویسندگان چه نکاتی را باید مورد توجه قرار دهند؟
اکثر ما نویسنده ها مخاطب شناس نیستیم. متاسفانه ما فقط دنبال این هستیم که کتابی ارایه دهیم. اگر به آثار محققان و دانشمندان دوره های قبل نگاهی کنیم، می بینیم که کتاب های آنها بار علمی زیادی داشت زیرا آنها در درجه اول مخاطب را در نظر می گرفتند و با توجه به مخاطب می نوشتند اما امروزه نویسندگان بیشتر دنبال این هستند که صرفا کتابی ارایه دهند.
یعنی توجه به مخاطب به نوعی کتاب را از نظر محتوا غنی می کند؟
بله. همین طور است. به عنوان مثال اگر به آثار آیت الله سبحانی توجه کنیم، می بینیم که بیشتر کتاب های ایشان در حوزه جوان گرایی است. در حقیقت مخاطب آیت الله سبحانی جوانان هستند. ایشان با در نظر گرفتن نیاز و درک جوانان قم زدند و همین مسئله باعث استقبال بی نظیر از آثار ایشان شده است. مخاطب شهید مطهری بیشتر فلاسفه و دانشجویان بودند و ایشان با توجه به مخاطبان خود تولید اثر می کردند. بدین ترتیب می بینیم که نویسندگان بزرگ مخاطب را در نظر داشتند.برخی نویسنده های تازه به دوران رسیده نمی دانند چه می نویسند. این افراد فقط با نوشتن، بازار کتاب را سیاه می کنند. ما رمان های زیبا و پر محتوا داریم و در مقابل رمان های بی محتوا نیز داریم که نویسنده فقط مسئله ای را پیاده سازی کرده است. حتی گاهی ملاحظه می کنیم که رمان هایی جوانان را به تخیل کاذب می کشانند. در مورد هر کتاب این پرسش مطرح است که باعث هدایت می شود یا گمراهی؟
برای ترغیب افراد به خصوص کودکان و نوجوانان به کتاب و کتابخوانی چه اقداناتی باید صورت گیرد؟
آمار سرانه مطالعه باید در کشور افزایش یابد و این امر میسر نمی شود جز با تلاش و همکاری همه دستگاه ها و سازمان ها در این زمینه . خانواده ها و والدین هم باید به این مساله توجه داشته باشند. وقتی والدین به مطالعه بپردازند ، بچه ها نیز از آنها الگوبرداری می کنند و به کتاب و کتابخوانی ترغیب می شوند.از طرفی مدارس هم باید برنامه های متنوع و مختلف برای کتابهای غیر درسی تدارک ببینند که دانش آموزان به مطالعه کتابهای غیر درسی تمایل پیدا کنند.
نویسندگان کتاب های مذهبی باید چه نکاتی را مد نظر قرار بدهند؟
قرآن کریم مردم را به قصص دعوت می کند؛ احسن القصص مفهوم زیادی دارد. نویسندگانی که کتب های مذهبی می نویسند می توانند برای جذابیت کتاب های خود از قصه ها، آیات و روایات استفاده کنند. قصه جوانان را بیشتر جلب می کند.نویسندگانی که کتاب های مذهبی می نویسند باید بیشتر از قصه استفاده کنند و مخاطب و ظرفیت او را در نظر بگیرند، به عنوان مثال مطالب عرفانی و فلسفی برای جوان سنگین است. باید لا به لای مطالب سنگین از قصه ها برای تفهیم بیشتر استفاده کرد. مرحوم فلسفی در کتاب های خود از قصه، روایات و نکات روانشناسی برای تفهیم بهتر مطالب استفاده می کرد و همین امر موجب جذب مخاطب می شد. نویسندگان به خصوص کسانی که کتاب های مذهبی می نویسند، دنبال حجم گرایی نباشند. کتاب باید مفهومی، کوتاه و گویا باشد. در این صورت برای جوان امروز فهم آن راحت تر است. جوان وقتی به کتابی هزار یا دو هزار صفحه ای برخورد می کند از آن فراری می شود بر این اساس لازم است که نکات آموزنده، کوتاه و قابل فهم برای مخاطب ارایه شود تا او جذب کتاب و مطالعه شود.
نظر شما