خبرگزاری شبستان: بعد از قرآن مجید مرجع معتبر اهل سنت صحیح بخارى و صحیح مسلم است. با وجود اعتبار این دو مرجع نزد برادران اهل سنت اما کاستی هائی در آن یافت می شود. بسیارى از علماى اهل سنّت، مثل شهاب الدین احمد بن محمد قسطلانى در «ارشاد السارى»، علامه ابوالفضل جعفر بن ثعلب شافعى در کتاب «الامتاع فى احکام السماع»، شیخ عبد القادر بن محمد قرشى حنفى در «جواهر المضیئه فى طبقات الحنیفه» و شیخ الاسلام ابو زکریاى نووى در شرح صحیح و ابن القیم در «زاد المعاد فى هدى خیر العباد» و ... صریحاً به برخى از احادیث صحیحین انتقاد داشته و اعتراف دارند که بسیارى از احادیث ضعیف و غیرصحیح در آنها دیده می شود؛ بعضى از روایات غیر صحیح، خنده آور و بعضاً کفرآمیز در آنها وجود دارد. از جمله، اخبار کفرآمیزى درباره اعتقاد به جسمانیت و رؤیت جسمانى پرورودگار در دنیا و آخرت!
جالب آن است که ابن تیمیه از مدافعان جسمانیت خدا بوده و با ظاهر بینی بسیاری از احادیث موثق و متواتر در باب اهل بیت (ع) را منکر شده است. وی با سرسختی و تعصب احادیث فراوانی را رد کرده اما در مقابل به احادیث غیرموثق و کفرآمیز علاقه نشان داده می دهد. اعتقاد به رویت جسمانی و حسی خداوند در تضاد با آیات صریح قرآن است:
هیچ چشمی او را درک می کند
لا تُدْرِکُهُ الْأَبْصارُ وَ هُوَ یُدْرِکُ الْأَبْصارَ وَ هُوَ اللَّطِیفُ الْخَبِیرُ؛ «هیچ چشمى او را درک نمىکند و او همه دیدگان را مشاهده مىکند. او لطیف و نامرئى و به همه چیز آگاه است (انعام،103).
در باب فضل السجود از کتاب الأذان از جلد اول، باب الصراط از کتاب الرقاق از جلد چهارم و صفحه 86 جلد اول صحیح بخارى، مطالبى در باب «إثبات رؤیة المؤمنین ربهم فی الآخرة» وجود دارد. یعنی مومن در آخرت خدا خویش را رویت می کند و منظور از رویت در آخرت یعنی دیدن حسی خداوند.
در این کتاب می خوانیم:
«همانا شعلههاى آتش پیوسته زیاد مىگردد و آرام نمىگیرد تا آنکه خداوند پاى خود را بر روى آتش نهاده و امر مىکند که تا این زمان کافى است.
همچنین ابو هریره روایت نموده که عدهاى از مردم از رسولاللَّه صلى الله علیه و آله پرسیدند: «آیا پروردگار خود را در روز قیامت مىبینیم؟ ایشان فرمود: آرى خواهید دید، مگر در یک روز صاف و آفتابى، در هنگام ظهر از مشاهده خورشید ضررى به شما مىرسد؟ عرض کردند: خیر، پس فرمود:
آیا دیدن تمامى قرص ماه در شبهاى بدون ابر به شما ضررى مىرساند؟ عرض کردند خیر. ایشان در ادامه فرمود: لذا رؤیت پروردگار در قیامت به شما ضررى نخواهد رساند، همانطورى که از دیدار یکى از آن دو به شما ضررى نمىرسد.
وقتى حضرت موسى علیه السلام بر حسب فشار بنىاسراییل به هنگام مناجات، تقاضاى رؤیت پروردگار را نمود رَبِّ أَرِنِی أَنْظُرْ إِلَیْکَ؛ خدایا خود را به من آشکار نما تا تو را مشاهده نمایم، خداوند در پاسخ موسى گفت: قالَ لَنْ تَرانِی؛ «هرگز تا ابد مرا نخواهى دید». (اعراف، 143).
خدا را با چشم سر می بینم
اگر رویت خدا امکان ندارد پس چگونه در احادیث سخن از رویت خداوند شده است. عالم یهودى از امیرالمؤمنین علیه السلام سؤال کرد: آیا در وقت عبادت خدا را مىبینى؟ حضرت فرمود: خدایى را که نبینم عبادت نمىکنم. سؤال کرد چگونه او را مىبینى؟ فرمود: ذات بارى تعالى را با چشم سر نمىبینم، بلکه او را با چشم قلب به نور حقیقت و ایمان مىبینم.
«جَاءَحِبْرٌ إِلَى أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَیْهِ، فَقَالَ: یَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ هَلْ رَأَیْتَ رَبَّکَ حِینَ عَبَدْتَهُ؟ قَالَ: فَقَالَ وَیْلَکَ! مَا کُنْتُ أَعْبُدُ رَبّاً لَمْ أَرَهُ. قَالَ: وَ کَیْفَ رَأَیْتَهُ؟ قَالَ: وَیْلَکَ لَا تُدْرِکُهُ الْعُیُونُ فِی مُشَاهَدَةِ الْأَبْصَارِ وَ لَکِنْ رَأَتْهُ الْقُلُوبُ بِحَقَائِقِ الْإِیمَانِ». بحار الانوار، ج 4، ص 44 و ج 41،
بسیارى از علماى سنى، همانند قاضى بیضاوى و جاراللَّه زمحشرى رؤیت جسمانى خداى تعالى را محال عقلى دانستهاند. از آنجایى که فقط اجسام عنصرى با چشم سر قابل رؤیت مىباشند، لذا اعتقاد به رؤیت خداوند، چه در دنیا و چه در آخرت، قطعاً به معناى آن است که خدا را محاط خود در جهت خاص قرار داده و براى ذات او قائل به جسمانیت شویم.
پایان پیام /
نظر شما