خطر بازاری شدن، فلسفه را تهدید می کند

زمانی که با آیت الله خامنه ای همدرس بودم کتاب حکمت الاشراق را به صورت مفصل با هم مباحثه کردیم، او در میان تمامی کارها به نشر آثار فلسفی روی آورد که همگی ارزنده هستند.

به گزارش خبرنگار شبستان، غلامحسین ابراهیمی دینانی، استاد بازنشسته دانشگاه تهران در آیین بزرگداشت مقام علمی آیت الله سیدمحمد خامنه ای که دوشنبه، 6 خرداد در تالار وحدت برگزار شد، گفت: ‌ جاودانگی، اقتضائاتی دارد، هیچ موجودی در این عالم باقی نمی ماند گرچه اصل هستی، ازلی و ابدی است.

وی با بیان اینکه انسان باید برای پس از مرگ از خود یادی یا به تعبیر قرآن باقیات صالحات بر جای بگذارد، اظهار کرد: شیطان باقی است اما صالح نیست؛ پس بهتر این است که بگوییم الصالحات الباقیات. البته باید به این سوال پاسخ داد که چه چیز صالحی آنهم در این دنیای پرشتاب از آدمی باقی می ماند، چراکه هیچ چیز مانع عبور زمان نیست و هیچ چیز نمی تواند زمان را نگاه دارد.

ابراهیمی دینانی عمل صالح را باقی خواند و افزود: البته ما نیازمند بقا در جامعه هستیم، از این رو تنها اثری فکری فرهنگی می تواند باقی بماند.

این استاد فلسفه با اشاراه به ماندگاری سقراط علی رغم داشتن هیچ گونه تالیف تصریح کرد: هیچ دستی نمی‌تواند او را از صحنه بیرون ببرد حتی ارسطو که بعد از رنسانس از فلسفه جدا شد و برخی او را متعلق به گورستان تاریخ دانستند، چنین نبود.

وی با تاکید بر لزوم توجه به مقام بزرگانی همچون ابن سینا تاکید کرد: حتی فقه ما وامدار ابن سینا است پس اگر او را از فرهنگ ما بیرون بکشند، چه چیز برایمان باقی می ماند.

ابراهیمی دینانی با تقدیر از آیت الله سیدمحمد خامنه ای برای حفاظت از فرهنگ سینوی ابراز کرد: ترویج فرهنگ عقلانی نیاز امروز ما است و این مهم گذشته از نیاز کاری عقلانی است که خوشبختانه آیت الله سیدمحمد خامنه ای با نشر فلسفه در آن توفیق داشته است.

وی با اشاره به سابقه 60 ساله دوستی و آشنایی خود با آیت الله سیدمحمد خامنه ای ابراز کرد: نشر آثار ملی‌ صدرا توسط آیت‌الله سیدمحمد خامنه‌ای یک نعمت الهی است و علاقه وی به فلسفه یک علاقه معمولی نبود.

ابراهیمی دینانی با اشاره به گذشت 9 قرن از شهادت سهرودی عنوان کرد: حاج‌ ملا هادی سبزواری از سهروردی به عنوان «شیخ مقتول» نام می‌برد، در حالی که او گناهی مرتکب نشده بود. همچنین عصاره فلسفه ارسطو در کتاب «حکمت الاشراق» است که در طول 800 سال به جز دو سه نفر، کسی به سراغ این اثر نرفته است و حتی مرحوم علامه طباطبایی با وسعت مطالعاتی که داشت این کتاب را نخواند.

وی افزود: تنها ملاصدرا با سهروردی ارتباط داشته و مأنوس بوده است او تعلیقه‌ای بسیار قوی در این زمینه دارد و کسی مانند ملاصدرا درباره سهر‌وردی، عمیقاً صحبت نکرده است.

دینانی با اشاره به سابقه هم درس بودن خود با آیت‌الله سیدمحمد خامنه‌ای گفت: در آن زمان کتاب «حکمت الاشراق» را به صورت مفصل با هم مباحثه کردیم و آیت‌الله خامنه‌ای در میان تمامی کارها به نشر آثار فلسفی روی آورد که همگی ارزنده هستند.

استاد بازنشسته دانشگاه تهران با بیان اینکه ممکن است غربی ها بوعلی را بهتر ازما بشناسند، عنوان کرد: اما ملاصدرا برای جهان ناشناخته است، از این رو شناساندن آثار عقلانی اسلام به دنیا ضرورت دارد تا دامنه عقلانیت اسلام در سراسر جهان گسترانیده شود.

وی با تاکید بر لزوم توجه به فرهنگ عقلی اسلام بیان کرد: اسلام، دین خشونت نبوده بلکه اسلام عقلانیت است و این عقلانیت در تمام جغرافیای آن وجود دارد که ابن‌سینا و ملاصدرا از جمله بزرگان آن هستند. از این رو می توان با عقلانیت آن انسان های عادل را به تواضع وا داشت.

دینانی با بیان اینکه فلسفه در دانشگاه های عربستان تدریس نشده و به «علم العقیده» اکتفا می شود، افزود: ایران اسلامی همیشه مرکز فرهنگ تمدن‌ اسلامی بوده و عقلانیت بر آن حاکم بوده است. یکی از راه‌های ترویج عقلانیت رشد صحیح فلسفه است، ملتی که فلسفه ندارد هیچ ندارد و از این رو ما باید فلسفه را تقویت کنیم البته نباید آن را بازاری کرد که این خطری برای فلسفه به شمار می‌رود.

وی در پایان خاطرنشان کرد: بعد از ملاصدرا تا امروز، حکیمی عمیق‌تر از مدرس زنوزی سراغ ندارم. در عصر حاضر هم اگر علامه طباطبایی از تبریز به قم نمی‌آمد، نمی‌دانم چه اتفاقی می‌افتاد. بنابراین احیای آثار ملاصدرا توسط آیت‌الله سیدمحمد خامنه‌ای بسیار ارزشمند است.

پایان پیام/
 

کد خبر 257837

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha