چرا مردم از مسجد گریزانند؟

خبرگزاری شبستان: وظیفه اصلی روحانی به ویژه در شرایط حساس کنونی، حفظ حوزه و هویت روحانیت و دفاع از مسجد است. فرهنگ مسجد و امامت آن، روزبه روز، بر اثر ضعف ما و دقت دشمن، کم رنگ گردید. اکنون باید بکوشیم تا نقاط ضعف این مهم را بیابیم و در صدد رفع آن برآییم. اگر مسجد میهمانخانه خداست، امام مسجد باید با اخلاق حسنه از مهمانان پذیرایی کند. به این معنا که آیین امامت مسجد را بداند. متن زیر گزیده ای از مطالب گردآوری شده در کتاب "آیین امامت مسجد" است که آن را منتشر می کنیم.

پیامدهای طولانی‌شدن نماز

برخی امامان مساجد در ماه‌های رمضان، محرم و صفر نماز جماعت را طولانی‌تر یا مفصل‌تر می‌خوانند. چنین مساجدی معمولا پس از ماه‌های مذکور یک‌باره خلوت می‌شود! نماز نباید در ایام مختلف متفاوت باشد، براستی در این میان مقصر کیست؟

آمار نشان می‌دهد آنچه مردم را از مسجد گریزان می‌سازد، طولانی‌کردن نماز و فاصله بین دو نماز است. گرچه مسجد بسیار مناسب و امام مسجد، جامع‌الشرایط باشد. معلوم می‌شود حذف مستحبات و فاصله‌نشدن به تنهایی کافی است که مسجد را رونق و با کمیت به مسجد کیفیت بدهد.

اختصار در نماز جماعت

مستحبات دو گونه است:

الف. عطرزدن هنگام گفتن اقامه، ایستادن و نوشتن روی پای چپ و ...

ب. ذکرهای مستحبی یا تکراری پس از اقامه، رکوع، سجود و ...

امام مسجد باید بکوشد به مستحبات مقارن (نوع اول) مقید و از نوع دوم برحذر باشد زیرا تحمیل‌کردن عبادت بر مردم شایسته نیست: لا تکرهوا علی انفسکم العباده.

اذکار مستحب فقط در نماز فرادا مطلوب است، چنانکه طولانی‌بودن سجده مربوط به سجده‌های غیر نماز (سجده شکر) است.

در نماز جماعت نه‌تنها به ذکرهای مستحب سفارش‌ نشده بلکه از آنها مذمت گردیده است و یستحب فی الجماعه ترک جمیع المستحبات.

پیامبر اکرم (ص) به امام علی (ع) هنگام اعزام به یمن فرمود: صل بهم کصلاه اضعفهم.

امیرمؤمنان (ع) در بخشنامه‌ای به کارگزاران خود چنین نگاشت: صلوا بهم کصلاه اضعفهم ولا تکونوا فتانین، به ویژه در جماعت‌های ما که معمولا برخی نمازگزاران به رکعت نخست نمی‌رسند، گفتن ذکرهای مستحب پس از تشهد برای افرادی که در حال تجافی هستند و نیز اذکار مستحبی سجده آخر برای کسانی که رکعت آخار نمازشان نیست، برخلاف روایات وارد شده است.

نماز را کامل و کوتاه بخواند: کان رسول الله اخف الناس صلاه فی تمام.

در احادیث سفارش شده که حتی ابتدا و پایان نماز جماعت حذف شود، مثلا در اقامه با وجود فضیلت بسیار والایش، به جای جمله‌های دوگانه به یکی اکتفا شود: واحدا واحدا، چنانکه اهل سنت اشهد ان لا اله الاالله و ... را یک بار می‌گویند. در باب اسلام نیز وارد شده که فسلم واحدا.

متأسفانه برخی ائمه مساجد ما بر جمله‌های اذان و اقامه می‌افزایند! و سرانجام اگر امام مسجد، نماز را طولانی کند مردم حق دارند جماعت را رها کرده، سلام بدهند و بروند.

از آنجا که کیفیت نماز جماعت در کمیت آن است، چنانچه 90 نفر خواستار طولانی‌خواندن و 10 نفر متقاضی کوتاه‌خواندن نماز باشند، نظر گروه دوم رجحان دارد و اکثریت مطرح نیست.

این در حالی است عمده ائمه جماعات محترم معتقدند که نماز را مختصر و سریع می‌خوانند و فقط با چند نفر متقاضی طولانی‌شدن نماز در مسجد مشورت می‌کنند و حال آنکه وقف مسجد وضع کافه الناس است و کسانی را که به دلیل طولانی‌بودن نماز به مسجد نمی‌آیند، در نظر نمی‌گیرند!

نماز را در برخی اوقات مانند مواقع قطع برق، شدت گرما یا سرما و ... سرعت دهد: ان النبی کان ذان یوم یوم اصحابه فیسمع بکاء الصبی فیخفف الصلاه.

رسول خدا (ص) نمازی را به شتاب به پایان برد، علت را پرسیدند، فرمود: مگر صدای گریه بچه را نشنیدید؟ ترسیدم ذهن پدرش به او مشغول شود.

به عواطف توجه کنیم، پیامبر اکرم (ص) فرمودند: انی لاقوم فی الصلاه و انا ارید ان اطول فیها فاسمع بکاء الصبی فاتجوز کراهیه أن یشق علی امه.

ضعیفان، پیران و گرفتاران را در نظر بگیریم. شخصی به رسول خدا (ص) گفت: من نمازم را طول می‌دهم زیرا فلانی دوست دارد! حضرت بسیار ناراحت شدند و فرمودند: یا ایها الناس اف لکم متقدمین فایکم صلی بالناس فلیتجوز فان فیهم الضعیف و الکبیر و ذی الحاجه.

بنابراین گزارش، کتاب آیین امامت مسجد به قلمحجت الاسلام تقی قرائتی از سوی موسسه مسجد روانه بازار نشر شده است. از جمله مطالب گردآوری شده در این کتاب می توان به "آفات امامت"، "امام موفق"، "چه کسانی از مسجد می گریزند؟"، "ترادف جماعت با مسجد"، "مسجدیت و روحانیت" و "سیمای مسجدیان" اشاره کرد.

پایان پیام/