به گزارش خبرگزاری شبستان از همدان، بازار قدیمی همدان که همچون بازارهای اغلب شهرهای قدیمی مسقف و از بافت معماری اسلامی برخوردار هستند، هر یک اختصاص به یک نوع مال التجاره یا پیشه ورانی است که دارای حرفه مشترکی هستند.
در گذشته، هر یک از راسته‌ها و کاروانسراهای این مجموعه به عرضه یک کالای خاص اختصاص داشته، اما این ویژگی، امروزه تا حدودی دستخوش تغییر شده است از این رو مردم بر حسب احتیاجات خود می‌دانند برای تهیه نیازمندی‌های خود به کجا مراجعه کنند.
در مجموعه بازار همدان امکاناتی نظیر مسجد، حمام ، زورخانه و چایخانه و غیره به چشم می‌خورد. امروزه از راسته بازارهای همدان (آهنگرها، گیوه کش‌ها، زهتاب‌ها، موتاب‌ها، نجارها، گوزه گرها، صحاف‌ها و..) دیگر خبری نیست.
به علت موقعیت خاص جغرافیایی همدان و قرارگرفتن در مسیر راه‌های ارتباطی شهرهای غربی و نیز زائران انبوهی که از میانه و مناطق دور دست جهت زیارت عتبات عالیات در همدان توقف می‌نمودند این شهر از اهمیت خاص اقتصادی و جغرافیایی به ویژه در دوران صفویه برخوردار بوده‌است.
با دقت در نقشه همدان می‌بینیم که تمامی بازارهای همدان در حول و محور مسجد جامع ساخته شده و تجار و پیشه وران نماز ظهر و عصر را در آنجا اقامه می‌کنند.
بعضی از بازارها مانند کاروانسراها در تملک اشخاص ثروتمند بوده که برای کسب در آمد بیشتری بنا شده اند چنان که بازار قیصریه(بازار فرش فروش های فعلی) را میرزا کاظم منشی قاجاریه در پشت کاروانسرای خود (کاروانسرای میرزا کاظم) ساخت که اکنون متعلق به چند تن از تجار می باشد.
ویلیام جکسن مینویسد: (بازارهای همدان دارای سقفند و بیش از پانصد دکان پر مشتری در آنها قرار دارد بازرگانان از این شهر به عنوان (انبار ایران) یاد می کنند.
از جمله کالاهای بازرگانی واجناس چرمی را باید نام برد زیرا همدان شهر دباغخانه هاست همدانی ها در ساختن و عمل آوردن پوست گاو و گوسفند و ساختن اجناس تجملی از آنها شهره شده اند).
مجموعه بازارهای قدیمی شهر همدان از آثار دوره قاجاریه به حساب می‌آیند
علیرضا ایزدی، مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان همدان نیز با بیان این مطلب گفت: مجموعه بازار سنتی و کاروانسراهای شهر همدان، از 38 بازار و راسته بازار و 26 سرا و کاروانسرا تشکیل شده و اکثراً نقاط آن با سبک معماری دوره قاجاریه ساخته شده‌اند.
وی افزود: راستاهایی نظیر کفشدوزخانه، صحاف خانه عملا" به مغازه های فروش کفش کارخانه ای و فروش لوازم التحریر و سایر اجناس متفرقه تبدیل شده اند.
وی تصریح کرد: اساساً مسجد در بازار همدان به عنوان معبری برای وارد شوندگان مطرح است تا با ذکر و یاد خدا وارد بازار شوند و هنگام نماز، یاد خداوند آنها را از کم فروشی، تقلب وبی عدالتی باز دارد.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان همدان اظهار داشت: مسجد روابط روحی و معنوی حیات اجتماعی را تأمین می کند و بازار، روابط اقتصادی جامعه را حیات می بخشد وهمین امر موجب حضور توام بازار ومسجد طی قرون متمادی شده است.
ایزدی خاطرنشان کرد: بخش های وسیعی از بازار همدان در پیرامون مسجد جامع بنا شد و تا پایان دوره قاجاریه بناهایی که بدان نیاز بود درآن جای گرفت.
وی گفت: راسته آهک فروش ها، سرگذر، آهنگرها، زنجیرسازها، چلنگرها، پالاندوزها، گونی فروش‌ها، چاقوسازها، راسته حسین خانی، راسته حاج فضل الله، حلّاج خانه، حلبی سازها، دبّاغخانه، رزین بُرها، زغالی ها، زرگرها، سبزه میدان، سمسار خانه، شالار یهودی، شیشه فروش ها، صحّافخانه، صندوق سازها، علاقبندها، قصاب‌ها، قیصریه فرش فروش‌ها، نجّارها، قنّادها، کاه فروش‌ها، کفشدوزخانه بزرگ، کفشدوزخانه کوچک، کهنه فروش‌ها، گیوه کش‌ها، مسگرها، نخود بریزها، نمدمال‌ها از جمله راسته و بازاهای قدیمی همدان است.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان همدان اظهار داشت: بازار همدان در سال 1377 توسط سازمان میراث فرهنگی با شماره 2027 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
پایان پیام/
نظر شما