به گزارش خبرگزاری شبستان از البرز، رسول رسولیپور، عضو هیأت علمی دانشگاه خوارزمی در هفتمین نشست از سلسله نشستهای «افکار و احوال ما» که ظهر امروز(4 خرداد)، در دانشگاه خوارزمی برگزار شد، گفت: همانطور که آیة 62 سوره یونس بیان میکند، عدم ترس و حزن دو ویژگی انسان مؤمن است. بحث عدم حزن و عدم ترس یک انسان مؤمن از جنبة قرآن و عرفان مباحث زیبایی است اما در این نشست این بحث را از دیدگاه فلسفی بررسی میکنیم.
به گفته رسولی پور، از بُعد فلسفی، حزن و ترس نشانة دو مقطع زمانی است؛ حزن با گذشته و ترس با آیندة ما گره خورده است.
وی تصریح کرد: در فلسفه به طرح این مسئله که زمان یک امر حقیقی و یا یک امر موهوم است، میپردازیم و این که آیا واقعا دیروزی وجود دارد و یا همان حال و امروزی است که گذشته است. در حقیقت دیروز و گذشته وجود ندارد؛ بلکه حالهایی است که ما از سر میگذرانیم و یا در انتظار آن هستیم.
وی در ادامه به فرمایش حضرت امیر (ع) درباره توجه و تأکید به زندگی کردن در زمان حال اشاره کرد و گفت: ایشان میفرمایند: «ما فات مضی و ما سیأتیک فأین قم فاغتنم الفرصة بین العدمین؛ آنچه از دست دادى، گذشته است و آینده هنوز نرسیده. هماکنون برخیز و این لحظه را که از هر دو طرف به نیستی میرسد، غنیمت بشمار.» در حقیقت آنچه گذشته، گذشته است و آنچه بعداً میآید کجاست؟ باید فرصت بین این دو عدم را غنیمت شمرد.
این استاد فلسفه اظهار کرد: گذشته و آینده معدوم است و اگر زمانی موجود است حداقل باید زمانِ حال و اکنون را در نظر گرفت. گذشته چون گذشته است معدوم است؛ زیرا از حیث فلسفی اگر چیزی از زمانش بگذرد معدوم است. در حقیقت دیگر اکنون، دیروزی وجود ندارد و دیروز، هم اکنون معدوم است؛ چراکه دیروز همین آنی است که از آن میگذریم.
وی ادامه داد: آینده را اینگونه استدلال میکنیم که آینده فرداست. آیا فردایی وجود دارد که شما به انتظار فردا هستید؟ فردایی وجود ندارد؛ زیرا فردا که فرا میرسد، در حقیقت امروز است. ما بین دو عدم «گذشته» و «آینده» هستیم و وجود فقط برای زمان «حال» است.
این محقق و کارشناس فلسفه تصریح کرد: حزن به گذشته یعنی محزون شدن نسبت به معدوم و ترس از آینده یعنی ترس از معدوم، اگر ما پیوند موهوم و فریبندة انسان به زمان را تشخیص دهیم مقدمات رهایی از حزن و ترس را فراهم میکنیم.
وی افزود: اندوه و ترس را نمیتوانیم انکار کنیم بلکه متعلق آن را انکار میکنیم. حزن و ترس یک امر حقیقی است اما برای آن چیزی که حزن و اندوه داریم، موهوم است؛ چون آن چیز معدوم است و در حقیقت متعلق ما موهوم است. در حزن از گذشته و ترس از آینده، گذشته و آینده، متعلق معدوم است و آن چیزی که منجر به ارتباط ما با گذشته و آینده میشود ذهن است.
عضو هیئت علمی دانشگاه خوارزمی افزود: ظرف ذهن، ظرف زمان است و اساساً ویژگی جهان مادی که در آن حرکت است ویژگی زمانی دارد و ذهنی و فکری است. باید سعی کنیم در لحظاتی با امر حقیقی مرتبط شویم و از قالبهای ذهنی، خودمان را رها کنیم.
برپایه این گزارش، هر چقدر این لحظات در زندگی ما بیشتر شود، ما حقیقیتر خواهیم شد.
پایان پیام/
نظر شما