امام خمینی، روحانی اقتصاددان//بخش اول

خبرگزاری شبستان: امام (ره) اقتصاد اسلامی را چیزی متفاوت با «سرمایه‏داری» و «سوسیالیسم» معرفی کرده و از علمای اسلام خواسته بودند تا هر چه سریع‏تر و بهتر روش، اصول و ماهیت «اقتصاد اسلامی» را تدوین و تشریح کنند.

 

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری شبستان، امام (ره) اقتصاد اسلامی را چیزی متفاوت با «سرمایه‏داری» و «سوسیالیسم» معرفی کرده و از علمای اسلام خواسته بودند تا هر چه سریع‏تر و بهتر روش، اصول و ماهیت «اقتصاد اسلامی» را تدوین و تشریح کنند. از نظر حضرت امام (ره) اقتصاد، اصولا در اسلام هدف نیست بلکه وسیله و ابزاری برای تکامل معنوی جامعه است. همچنین تبیین و پیاده کردن نظام اقتصادی اسلام بعهده علما و محققین اسلامی و کارشناسان مسلمان و متعهد است که باید اولا نظام اقتصادی اسلام را مطابق نیازها، شرایط و مقتضیات روز از منابع اسلامی استخراج، تبیین و تدوین نمایند و ثانیا طرحها و برنامه هایی برای تحقق آن ارائه دهند.

 

حضرت امام (ره)، انقلاب اسلامی را انقلاب محرومین و مستضعفین می دانستند. در واقع انقلاب اسلامی اصولا از جانب مستضعفین علیه مستکبرین برپا شد. از دیدگاه امام (ره)، اقتصاد اسلامی نه سرمایه‌ داری است و نه کمونیستی یعنی هیچ کدام از این دو مکتب مشروعیت ندارند. موضوع مالکیت فردی که محل نزاع این دو دیدگاه است در حد معقول و مشروع در اسلام وجود دارد و خیلی هم گسترده است و محدود به آنچه سوسیالیستها می‌گویند نیست. در اصل اسلام، محدودیت مالکیت فردی تنها بر اساس رعایت حلال و حرام و مشروع و نامشروع است، این حد مشروعیت، کنترل شدیدی در ثروت از لحاظ کمی و کیفی بوجود می‌آورد.

 

"مسأله مالکیت، به یک معنا، مالکیت هم مشروع هم مشروط، محترم است لکن معنی این نیست که هر کس کاری می‌خواهد بکند و مالکیت از هر جا می‌خواهد پیدا بشود، مشروع بودن معنایش این است که روی موازین شرعی باشد، ربا در کار نباشد، مال مردم استثمار بی‌جهت نباشد، اگر به من نسبت دادند که حد و مرزی ندارد، اگر مقصودشان این است که حد و مرزی ندارد، یعنی نه قیدی دارد و نه حدی دارد، این غلط نسبت دادند. من نمی‌دانم این کسی که نسبت داده چه کسی است و چرا نسبت داده است؟ مالکیت، در صورتی که مشروع باشد، روی موازین باشد محترم است چه ما مرتجع باشیم، چه نباشیم و مالکیت غیر مشروع محترم نیست..." صحیفه نور ج10ص 135/ 14/8/58

 

امام بر عدالت اجتماعی و دفاع از مستضعفین و مقابله با مستکبرین تاکید داشتند و این را یکی از اصول مکتب اسلامی می دانستند که به نوبه خود، در تعدیل ثروت و برابری تقریبی سطح زندگی جامعه بسیار نقش دارد و نیاز به توضیح نیست که باید عدالت اجتماعی را در همه ابعاد و سطوح اقتصادی از جمله در واگذاری و تقسیم اراضی دولتی و انفال گسترش بدهیم.

 

«عدالت اقتصادی» به زعم حضرت امام(ره) به تعدیل کل ساختار اقتصادی در جامعه منجر می‏شود به طوری که همگان به حقوق اقتصادی شرعی ـ قانونی خود می‏رسند و «گردن کلفت‏ها» دیگر نمی‏توانند به بهانه‏های مختلف مردم را استثمار کرده، برای خود «زندگی اشرافی» ترتیب دهند.

 

ایشان میفرمایند:«دشمنانتان می‏خواهند که جیب‏هایشان پر شود و اسلام جیب پرکن نیست، اسلام با ضعفاء است. اسلام آن است که امیرش می‏فرماید که من می‏ترسم در آن طرف مملکت یک کسی گرسنه باشد، شاید آن جاها چیزی نداشته باشد بخورد، من باید زندگی‏ام این باشد، خودم دلم آرام نباشد...».

 

ایشان درباره عدالت در جامعه میفرمایند:: «اسلام تعدیل می‌خواهد؛ نه جلوی سرمایه را می‌گیرد و نه می‌گذارد سرمایه آنطور بشود که یکی صدها میلیارد دلار داشته باشد و برای سگش هم اتومبیل داشته باشد و شوفر داشته باشد و امثال ذکر؛ و این یکی که می‌رود پیش بچه‌هایش نان نداشته باشد. نمی‌شود؛ این عملی نیست. نه اسلام با این موافق است نه هیچ انسانی با این موافق است» و در جای دیگر ایشان می‌فرمایند: «اسلام برنامه‌اش است که مابین فقیر و غنی - و نمی‌دانم - کرد و ترک اینها فرق نگذارد، همه برادر و همه برابر و برای همه است.» برای درک بهتر این مساله امام(ره) که دیدی منحصربه‌فرد داشتند در نامه تاریخی خود که فروپاشی بلوک شرق را به گورباچف گوشزد کرده بودند، می‌نویسند: «جناب آقاى گورباچف! باید به حقیقت رو آورد؛ مشکل اصلى کشور شما مساله مالکیت و اقتصاد و آزادى نیست. مشکل شما عدم اعتقاد واقعى به خداست، همان مشکلى که غرب را هم به ابتذال و بن‌بست کشیده یا خواهد کشید‌.»

ادامه دارد...

پایان پیام/

کد خبر 372958

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha