دستان مختار را پس از شهادت بریده و با میخ بر بالای منبر مسجد کوبیدند

محمدحسین رجبی دوانی، استاد تاریخ اسلام در نشست تخصصی سرویس قرآن و معارف خبرگزاری شبستان در نمایشگاه بین المللی قرآن کریم پیرامون سریال فاخر مختارنامه به خبرنگار شبستان گفت: سریال مختارنامه سریال ارزشمندی است و با توجه به تخریب و ترور شخصیتی که درباره مختار در تاریخ صورت گرفته است، ساخت چنین فیلمی از چنین تاریخ مخدوشی، هنر والایی است اما متاسفانه اشکالاتی نیز در سریال وجود داشت که سازندگان سریال دراماتیک بودن سریال را دلیل این امر بر می شمرند.

نحوه هلاکت برخی جنایتکاران کربلا این گونه نبوده است

وی با بیان وجود اختلاف در نحوه هلاکت برخی جنایتکاران کربلا در سریال مختارنامه با مستندات تاریخی تصریح کرد: چگونگی هلاکت برخی از جنایتکاران کربلا از جمله عمرسعد، حرمله و سنان بن انس اینگونه که در سریال به تصویر کشیده شد، نبوده است حتی شهادت شخص مختار به این شکل اتفاق نیفتاده مختار روزه و بیمار بود با زبان روزه و تنی رنجور بیرون آمده و با دشمن جنگید و به شهادت رسید.

دستان مختار را پس از شهادت بریده و با میخ بر بالای منبر مسجد کوبیدند

رجبی دوانی خاطرنشان کرد: نکته مهم دیگری که در این سریال از آن غفلت شد این بود که پس از شهادت مختار، دستان او را بریده و در مسجد کوفه با میخ بر بالای منبر کوبیدند و تقریباً 7 سال این دستها بر دیوار مسجد کوفه باقی ماند که این مساله مظلومیت مختار را نیز بیان می کند جا داشت که در این سریال اشاره ای به این موضوع می شد که دستان مختار نیز مانند مولای او حضرت عباس قطع شد چرا که ما در طول تاریخ راجع به هیچ شخص یا شخصیت دیگری چنین عملی را نداریم که دستان کسی را بریده و سالها بر دیوار مسجد بکوبند و در عین حال بر چنین عملی فخر بفروشند اما متاسفانه در این سریال به این موضوع توجه نشد.

این استاد دانشگاه خاطرنشان کرد: برخی حوادث دوره مختار را به نظر می رسد که بهتر از این می رشد به تصویر کشید اما به هرحال آنچه که ساخته و پخش شد قابل تقدیر است.

وی درباره نحوه شهادت مختار گفت: مختار در حالی از دارالعماره خارج شد که جز 19 نفر او را حمایت نکردند. این 20 تن با خیل لشکر دشمن جنگیدند و بعد از مدتی محاصره شده یکی پس از دیگری به شهادت رسیدند. دو برادر به نامهای طرفه و طریف از قبیله بنی حنیفه مختار را غافلگیر کردند چون مختار سواره می جنگید او را غافلگیرانه و ناجوانمردانه هدف قرار داده و سپس سر از بدنش جدا کردند.

فضیلت تقدم در خونخواهی امام حسین (ع) با مردم سیستان بود 

رجبی دوانی در ادامه با تقدیر از مردم سیستان تصریح کرد: اولین قیام به خونخواهی حضرت اباعبدالله (ع) قیام مردم سیستان بوده است در کتاب تاریخ سیستان که کتاب معتبری است همچنین برخی منابع دیگر آمده است که به محض رسیدن خبر فاجعه کربلا به سیستان، مردم سیستان در دفاع از امام حسین (ع) قیام کرده و حاکم سیستان عبان بن زیاد، برادر عبیدالله بن زیاد را اخراج کردند و شهر را در کنترل خود درآوردند.عبیدالله بن زیاد با تلاش فراوان و اقداماتی که برای جلب رضایت مردم انجام داد توانست این قیام را به کنترل درآورد متاسفانه جزئیات این قیام در تاریخ ثبت نشده اما می دانیم که حداکثر 2 ماه بعد از فاجعه کربلا بوده و از این جهت بسیار دارای اهمیت است.فضیلت تقدم در خونخواهی امام حسین  (ع) با مردم سیستان بوده اما اولین حرکت رسمی که جزئیات آن نیز در تاریخ ثبت شده قیام توابین است.

مختار سنجیده و براساس اصول پیش می رفت

این استاد تاریخ با اشاره به دلایل موفقیت قیام مختار یادآور شد: توابین معاصر با مختار بودند و او سعی داشت تا ایشان را با خود همگام و همراه سازد اما توابین به دلیل احساس گناهی که در کوتاهی حمایت از امام حسین (ع) می کردند تنها به دنبال قیام بودند که اگر موفق شدند حکومت را به اهل بیت بازگردانند و در غیر این صورت با کشته شدن در این قیام برخی از گناه خود را جبران کنند در صورتی که مختار چنین احساسی نداشت او کوتاهی نکرد بلکه در زندان بود و نتوانست خود را به کربلا برساند. لذا وقتی مختار از آنها دعوت به همکاری و اتحاد کرد، توابین نپذیرفته و وارد عمل شدند در نتیجه نیز شکست خوردند اما مختار سنجیده و براساس اصول پیش می رفت به همین دلیل نیز در قیام خود موفق شد.

رجبی دوانی با بیان این نکته که قیام مختار به اهداف خود رسید تصریح کرد: اهداف مورد نظر مختار در قیام محقق شد اما به دلیل دودستگی که در سپاه او پیش آمد و دعوای عرب و عجم و خیانت برخی از سران حکومت همچنین کوتاهی ابراهیم بن مالک در یاری او، مختار شکست خورد و به شهادت رسید.

وی در ادامه افزود: من قبل از نمایش این سریال با وجود ارتباط با اقشار مختلف جامعه جوانان بسیاری را می دیدم که با گرایش های مختلف تحصیلی، علاقمند به تاریخ اسلام و معارف دینی هستند اما احساس نمی کردم که این جریان در کل جامعه جاری و ساری است. اما پخش این سریال و بحث های بعد از آن نشان داد که مردم تشنه این مطالب و علاقه مند به دانستن آن هستند به گونه ای که امروز با دانشجویان بسیاری مواجه می شویم که در رشته های فنی تحصیل می کنند اما علاقه مند هستند در مقاطع بالاتر در رشته تاریخ و تاریخ اسلامی ادامه تحصیل دهند چرا که می دانند این رشته، کاربردی است و می تواند دنیا و آخرت آنها را تحت تاثیر قرار دهد.

ساخت سریال های این چنین می تواند خلاء مطالعاتی مردم را برطرف کند

رجبی دوانی در پایان گفتگوی خود تصریح کرد: اکثر مردم ما به دلیل گرفتاری هایی که در روزمره زندگی با آن روبه رو هستند قادر به مطالعه نیستند یا راهکار مورد نیاز در مطالعه برای دست یابی به این معارف را نمی دانند، ساخت سریال های این چنینی می تواند خلاء مطالعاتی آنها را برطرف کند.حتی شاید تاثیرگذارتر از مطالعه باشد چرا که در مطالعه متنی خوانده می شود و از آن عبور می شود اما تجسم آن متن در قالب فیلم بسیار تاثیرگذارتر است مشروط بر این که تا حد ممکن عین وقایع تاریخی به تصویر کشیده شود و به بهانه دراماتیک کردن فیلم برخی وقایع تغییر داده نشود.

وی افزود: ساخت برنامه هایی این چنین می تواند به دانش و بصیرت مردم بیفزاید همانگونه که امروز بسیاری از مردم ما از حوادث بعد از کربلا و تاوانی که اسلام برای آن پرداخت و صدمه هایی که از این فاجعه بر جامعه اسلامی و اسلام وارد شد آگاهی چندانی نداشتند عموم مردم ما عبدالله بن زیبر را نمی شناختند و نمی دانستند که او تا مدت ها بر بخش عمده ای عالم اسلامی مستولی شده بود و چه کینه ای از اهل بیت در دل داشت.

پایان پیام/